This is page cv_b0334. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
334 KAUPANGRSRÉTTR -- KÁRR.
manna-lög, n. pl. = kaupangrsréttr, Gþl. 263. kaupangrs-réttr, m. town-law, Gþl. 264, N. G. L. i. 53.
kaup-bréf, n. a deed of purchase, Dipl. v. 16.
kaup-brigði, n. a breach of contract, Þorst. hv. 40.
kaup-bær, m. = kaupangr, Hom. 118, Fms. iv. 93, vii. 112, 151, Ísl. ii. 391.
kaup-drengr, m. = kaupmaðr, Fms. vi. 36, Ísl. ii. 126.
kaup-dýrr, adj. exorbitant, demanding a high price, Ld. 176.
kaup-eyrir, m. articles of trade, wares, cargo; kaupskip ok kaupeyri, ship and cargo, Eg. 157; hann fór með kaupmönnum vestr til Englands ok hafði góðan kaupeyri, Orkn. 204, Fs. 131, Ld. 254 (money); af kaupeyri ok garðleigum í kaupstað, Gþl. 93; fá e-m kaupeyri, Fs. 84. kaupeyris-tíund, f. a tithe or tax on trade, excise, H. E. ii. 98.
kaup-fang, n. a purchase, Nj. 131, v.l.
kaup-ferð, f. a journey; sigla kaupferð, Eb. 140; stundum í víking stundum í kaupferðum, Eg. 154; optliga í kaupferðum en stundum í hernaði, Fms. i. 185; hitt hafða ek heldr nú ætlað at hætta kaupferðum, Nj. 22; hann rak kaupferðir til ymissa landa, Ó. H. 50; Loðinn fór kaupferð í Austrveg, Fb. i. 207; þá settisk friðr ok kaupferðir ór Þrándheimi til Jamtalands, Ó. H. 142: metaph. phrases, ok munu þessir hafa þvílíka kaupferð sem hinir fyrri ( = fara sömu för), Fms. viii. 405; ok enginn sækir sá at honum, at eigi hefir þvílíka kaupferð, Þiðr. 326.
kaup-fox, n. cheating, fraudulent dealing, Gþl. 496, Jb. 359.
kaup-friðr, m. 'trade-peace,' security for trade, Fms. vi. 7, O. H. L. 39.
kaup-för, f. = kaupferð, esp. in pl.; fara kaupförum ok afla sér svá fjár, Sks. 251; er hann rænti mik skipi því er eitt er bezt haft í kaupförum, Ó. H. 215.
kaup-gegn, adj. good at trading, Fb. ii. 138.
kaup-gjald, n. wages, pay, Stj. 182.
kaup-hlutr, m. a bargain, Mar.
kaup-hús, n. a shop, Symb. 23.
kaup-höndlan, f. [Germ. handling], trade, (mod.)
kaupi, a, m. a buyer, Jb. 56, Pr. 128; báðir, kaupi ok sali, N. G. L. ii. 100: = kaupunautr, Þiðr. 104.
kaup-lag, n. a tax, price, Grett. 95.
kaup-laust, n. adj. without charge, gratuitously, 656 B. 2, Fs. 92, Fb. i. 122, Al. 135, Korm. 68: without bargain, profit, Germ. unverrichteter sache, Ld. 322, Konr. 38.
kaup-lendingr, adj. a law term, owner of purchased land (opp. to an allodial owner), N. G. L. i. 247.
kaup-ligr, adj. mercantile, Fms. iii. 159.
kaup-löstr, m. a flaw in a bargain, N. G. L. i. 75.
kaup-maðr, m. [cp. Engl. chapman; Germ. kaufmann; Dan. kjöbmand; Swed. köpman] :-- a merchant, traveller; in old times, trade was held in honour, and a kaupmaðr (merchant) and farmaðr (traveller) were almost synonymous; young men of rank and fortune used to set out on their travels which they continued for some years, until at last they settled for life; even the kings engaged in trade (see e.g. the pref. to the Hkr., of king St. Olave and Hall í Haukadale); whence in after-times arose the notion of royal trade monopoly. Numerous passages in the Sagas refer to journeys taken for trade; kaupmaðr ok smiðr mikill, Ó. H. 5, 214, Nj. 124, Fms. viii. 234, 303, Ísl. ii. 126, Fs. 24, Eb. 140; kaupmanna görfi, a merchant's attire, Fms. v. 285; kaupmanna-lög, a league of merchants; kallaði hann þeirra manna auðgastan er verit höfðu í kaupmanna-lögum, Ld. 28.
kaup-manga, að, to bargain, Sturl. i. 171.
kaupmannliga, adv. in a merchant-like manner, Fb. ii. 75.
kaupmannligr, adj. merchant-like, mercantile.
kaup-máli, a, m. a bargain, contract, Grág. i. 225, Nj. 17, Fms. x. 12, 300, Th. passim; kaupmála-bréf, a deed, Dipl. iii. 4.
kaup-rein, f. a market-place, N. G. L. i. 26.
kaup-rof, n. a breach of bargain, N. G. L. i. 237.
kaup-sáttr, adj. agreed to as a bargain, Sturl. iii. 133.
kaup-skapr, m. stores of merchandise, wares, Eg. 41, Fms. i. 185; hafði hann með sér hæns ok seldi þau með öðrum kaupskap, Ísl. ii. 124: -- mod. trade, trading.
kaup-skattr, m. = kaup-skapr, H. E. i. 492, ii. 72.
kaup-skil, n. pl. dealings; fara með réttum kaupskilum, bargains; þeirri eigu er þá kom í kaupskil þeirra, D. N. i. 83.
kaup-skip, n. a merchant ship, Ó. H. 215, Eg. 81, Nj. 3, Fær. 249, N. G. L. i. 48, Eb. 49 (v.l.) new Ed., Fs. 70, 85, 92.
kaup-slaga, að, [Dutch kopslagen, whence Dan. kjöbslaae], to 'strike a bargain,' to bargain, Ann. 1414, Fb. i. 209.
kaup-staðr, m. a market town, a town, Ísl. ii. 232, Eg. 119, 241, Fms. ii. 27, vi. 440, vii. 235, Fær. 5.
kaup-stefna, u, f. a fair, a market, Eg. 41, 69, 599, Ó. H. 64, 134, Grág. i. 463, Fms. i. 185, x. 227, Ísl. ii. 126, 192, Fs. 100: a bargain, Ó. H. 114.
kaup-sveinn, m. = kaupdrengr, Fms. vi. 238, Fas. iii. 165.
kaup-tíð, f. market time or season (July and August).
kaup-tún, n. a 'cheap or chipping town,' market town, Fb. ii. 122; þorp eðr k., Stj. 183, 570, O. H. L. 13.
kaupu-bréf, n. = kaupbréf, D. N.
kaupu-nautr, m. a customer, Fms. iii. 91, Sd. 186, O. H. 114, Fb. i. 209.
kaupungr, m. a nickname, Sturl. iii. 226.
kaup-varningr, m. merchant wares, Dropl. 9.
kaup-váttr, m. a witness to a bargain, Dipl. iv. 4, N. G. L. i. 223, B. K. 124.
kaup-verzlan, f. trade, (mod.)
kaup-vitni, n. = kaupváttr.
kaup-þorp, n. = kauptún, Fms. x. 67, v.l.
KAUSI, a, m. [kause, Ivar Aasen], a cat, = kisa, q.v.; Snorri mælti við son sinn Þórð kausa, sér köttrinn músina, sees the cat the mouse? Ísl. ii. 309 :-- a nickname, Eb.
KÁ, ð, to harass; enna grimmustu úvina er kallza oss ok ká, Barl. 60: reflex., kásk í e-u, to meddle in a thing, Str. 24.
ká-beinn, m. a nickname, Fb.
káf, n. a stirring about: metaph. pretence of work, no real work, það er ekki nema káf.
káfa, að, to stir; káfa í heyi, to stir the hay with a rake.
kák, n. bungling; það er ónýtt kák.
káka, að, [from Engl. quack], to bungle, play the quack; káka við e-t.
káklast, að, dep. to pick up quarrels; þér mun kostr at káklast um, komir þú austr þangat, Skíða R. 61.
KÁL, n. [A. S. cawl; Engl. cole; Scot. kale; Germ. kohl; Dan. kaal] :-- a cabbage; mun hann einn ætla at éta allt kál á Englandi? Ó. H. 131; græn kál, Stj. 61: kale broth and bacon, Fas. iii. 381; e-m fellr flesk í kál, Bs. i. 717, Fms. x. 348, see flesk: in the saying, ekki er sopit kálit þó í ausuna sé komit, the kale is not supped though it be in the ladle, i.e. there is many a slip twixt the cup and the lip, Grett. 132 A; er þat vel at vér deilim kálit, 168 new Ed. COMPDS: kál-fræ, n. kale seed. kál-garðr, m. a kale garden, Bs. i. 765, D. N. kál-meti, m. kale food. kál-súpa, u, f. kale broth.
kálf-bær, f. adj. a cow that will bear calves, Grág. i. 501, N. G. L. i. 75.
kálf-full, adj. with calf, of a cow.
KÁLFI, a, m. the calf of the leg, Orkn. 12, Eb. 60, Nj. 247, Fas. i. 61, ii. 343, 354, N. G. L. i. 339, Bs. i. 229. kálfa-bót, f. = the ham = knésbót, Þiðr. 86.
KÁLFR, m. [Goth. kalbo = GREEK; A. S. cealf; Engl. calf; O. H. G. chalbâ; Germ. kalb; Dan. kalv; Swed. kalf] :-- a calf; kýr ok kálfr, Fms. i. 168, vi. 260, 368, Njarð. 374, Gísl. 80, Eb. 316, 318, Fas. iii. 34, Grág. i. 502, N. G. L. i. 25: the phrase, ala öðrum þræl kálfs-eldi, to feed a thrall for another man as a calf, i.e. to feed a person who does nothing but eat, 31; hindar-k., a fawn, Str. 3: a whale-calf. II. metaph. of a small island near a large one, eyjar-k.; Manar-k., the Calf of Man, at its southern extremity; Rastar-kálfr, the Calf of the island Rost. β. hvann-kálfr, young angelica, Hervar. (Hb.) Gsp., cp. Gr. GREEK: kálfa-kjöt, n. 'calf-flesh,' veal, Stj. 91: kálfs-belgr, m. a calf's skin, Gísl. 118, Fas. iii. 621: kálfs-fætr, m. pl. a calf's legs; flegnar kálfs fætr, flayed calves feet, of the stockings hanging about one's legs. III. metaph. a calf, i.e. a silly person, dunce; þú ert mesti kálfr!
kálf-skinn, n. a calf-skin; kálfskinns skór, Sturl. iii. 199: the phrase, eigi þótti honum meiri himinn en kálfskinn, svá þótti honum konungr ógurligr, the heaven seemed to him not bigger than a calf-skin (he was so dazzled), so frowning seemed the king, Hkr. iii.
kálf-suga, u, f. the caul of calves, Björn; tregar kálfsugur, Hallgr., Snót (1866).
KÁM, n. [West Engl. keem = scum on cider; Germ. kahm, kahn, keim], grime, film of dirt, kám-leitr, adj. grimy in the face, kámugr, adj. 'keamy,' grimed.
KÁPA, u, f. [A. S. cappe; Engl. cape, cope; O. H. G. chappa; Germ. kappe; Dan. kaabe; also the Romance languages, from the mid. Lat. cappa] :-- a cowled cloak, cloak with a hood, Fms. iv. 166, Nj. 143, Eg. 726, Jb. 187; blá kápa, Gísl. 37; kápu-ermr, -höttr, -skaut, -gríma, a cope's sleeve, hood, lap, Eb. 250, Bs. i. 623, Band. 33 new Ed., Fas. i. 143, ii. 133, Gísl. 37, Háv. 45; loð-kápa, a furred cloak, Fms. vii. 19; tvíbyrð kápa, Rétt. 2. 10; kantara-kápa, q.v.: the phrase, honum verðr ekki kápan úr því klæðinu, he will never get a cloak of that cloth = he will fail, be disappointed in that. 2. the cover of a book, (mod.)
kár-höfðaðr, part. curled, Þiðr. 175, 181.
kár-höfði, a, m. one with curled hair, a nickname, Bs.
kári, a, m., poët. the wind, freq. in mod. usage: a pr. name.
kárína, u, f. [through Fr. carême, from Lat. quadragesima], a fast of forty days, ordered as a penance in the old eccl. law, H. E. i. 521, ii. 189, 191. kárínu-fasta, u, f. = kárína, Sturl. ii. 231.
kárna, að, [either from the preceding word or rather from Goth. kaurs = heavy, kaurens = heaviness] :-- to become distressed; heldr tók að kárna fyrir Árna, Jón Arason.
KÁRR, m. [A. S. cerre; Ivar Aasen kaara], a curl or curls in the hair; svartr á hárslit ok kárr í hári hans mikill, Post. 645. 66; rendering of