This is page 729 of the supplement to An Anglo-Saxon Dictionary by T. Northcote Toller (1921)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Bosworth/Toller. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

ÞEÓSTRIAN -- ÞÓR 729

þeóstrian. Add:, þreóstrian (v. áþrióstraþ, Mt. R. 24, 29). II. add :-- His seón swýðe þeóstrodon, Hml. S. 31, 588.

þeóstrig. Add:, þýstrig :-- Gif þín eáge byð mánfull, þonne byð þín líchama eall þýstrig, Gr. D. 76, 9.

þeóstru. Add; v. weorold-þeóstru.

þeów. Add :-- Hé cwæð þæt hit ná geweorþan sceolde þæt sé wæ-acute;re leóda cyning, sé þe æ-acute;r wæs folce þeów, Ors. 4, 6; S. 178, 21. v. riht-þeów.

þeów; adj. Add :-- Gif man Godes (Gedes, MS.) þeúwne esne tihte, Ll. Th. i. 42, 6. v. under-þeów.

þeówan to press. [V. passages here might be taken to next word, q.v.] III. add :-- Þá scóc án oxa his heafod, and mid þám horne hine þýde, Hml. S. 31, 786. IV. add :-- Hé stód gynigende and þýwde mid múþe þ-bar; hé Martinum ábite, Hml. S. 31, 539. Wé þæt æ-acute;bylgð nyton þe wé gefremedon on þysse folcscere, þeódon bealwa wið þec, El. 403. v. be-þeówan.

þeówan. I. to serve, v. Dict. II. to make a servant to, put at the service of, subjugate. Take here V. under þeówan to press, and add :-- Ðone þriddan dæg hí þeówdon Marte him tó fultume. Ðone feórðan dæg hí sealdon him tó frófre þám foresæ-acute;dan Mercurie, Sal. K. 124, 126. v. be-þeówan.

þeów-boren. Add: cf. æ-acute;ht-boren.

þeów-dóm. Add :-- Gers ðeówdómes manna herbam seruituti hominum, Ps. L. 146, 8. v. [weorold-þeówdóm.]

þeówetling. Add :-- Se mæssepreóst cóm sume dæge hám of síðfæte, and þá hé eóde in bis hús hé cleopode réceleáslíce tó his þeówtlinge (ðeówet-, v.l. mancipio suo) and cwæð: 'Cum, deófol, hider and unscó mé,' Gr. D. 221, 21. Þeówetlinge (þeówit-, v.l.), 222, 1.

þeówian. I 1 a. add :-- Ne underféngon gé nó ðone gást æt ðæ-acute;m fulluhte tó ðeówigeanne for ege non accepistis spiritum servitutis in timore, Past. 263, 21. v. níd-þeówian.

þeówincel. Add: cf. wilincel.

þeówing, þýwing, e; f. Rebuke :-- Hé his treówleásnesse mid worda þýwungum (þreáungum, v.l.) fram him sylfum ádráf ejus a se perfidiam dignis increpationibus repulit, Gr. D. 238, 17.

þeów-lic. Add :-- Se deáð is freólic and ðeówlic (printed deoplic), for þan cyningas sweltaþ and eác þeówe men, Verc. Först. 103, 21.

þerran. v. þæran: -þersc, v. ge-þersc.

þerscan. I. add :-- Hé slóh þá beran and þærsc mid telgan ursos ferula caedebat, Gr. D. 229, 21. Hí ealle ongunnon heora hors mid heora sceftum þerscan (tundere) 14, 28. Þá ongan heó þerscan (beátan, v.l. tundere) heó sylfe mid hire fýste ge eác mid hire brádum handum, 68, 27. II. add :-- Gylmas on flóre tó þrexene manipulos in area triturandos, An. Ox. 3433.

þerscing, e; f. Thrashing, beating :-- Ðerscingra (incorrectly printed ðerlincgra) verberum, Rtl. 40, 29.

þerscold. Add: ,e; f. :-- Eóde Martinus tó ánes mannes húse. Þá ætstód hé fæ-acute;rlíce ætforan þám þrexwolde, Hml. S. 31, 529. Hí ne mihton þone fót onstyrian ofer þá þyrxwolde þæ-acute;re stówe (extra loci limen), Gr. D. 167, 27.

þes. Add: acc. f. sing., n. pl. þás, þæ-acute;s. II 1. add :-- Æ-acute;r hé on þæ-acute;s earfoðnesse cóm hé úre wæs wealdend, Bl. H. 243, 18. ¶ where the word has much the same force as the definite article with common nouns and might be omitted with proper :-- Hefe úp ðíne stefne suá ðes bíme quasi tuba exalta vocem tuam, Past. 91, 20. Be ðæ-acute;m wæs swíðe wel gecweden ðurh ðone wítgan tó ðæ-acute;re byrig ðe Sidon hátte, sió stód bi ðæ-acute;re sæ-acute;: 'Ðiós sæ-acute; cwið ðæt ðú dín scamige, Sidon' unde bene per prophetam dicitur: 'Erubesce Sidon, ait mare,' 409, 33. Nú scýneð þes móna under wolcnum, Fin. 7. Hé þrowade on þisse Breotone martyrdóm, Shrn. 93, 28. Æ-acute;ghwanon of eallum þissum bífylcum undique de cunctis prope prouinciis, Bd. 3, 14; Sch. 256, 14. I 3. add :-- Þá heofencundan þing þe sint gecynde, næs þæ-acute;s eorþlican, Bt. 14, 1; F. 42, 1 (cf. I 1 a). Þæ-acute;s læ-acute;nan gesæ-acute;lþa, 20; F. 72, 15. Þonne hió þæ-acute;s læ-acute;nan lufað and wundrað eorþlicu þing, Met. 20, 223. II 1 b. add :-- Sé ðe on muneclicere drohtnunge gyrnð ðæ-acute;ra ðinga ðe hé on woruldlicere drohtnunge næfde, búton twýn him geneálæ-acute;hð Giezi, and þ-bar; þ-bar; hé on líchaman geðrowode, þæt ðrowað þes on his sáwle, Hml. Th. i. 400, 5. (I b β) where in a series each in turn is pointed out :-- Seó forme ... Ðonne seó óþer ...; þeós swá hwæt swá heó gesyhð ...; þonne is seó þridde ..., swá hwæt swá þeós gesyhð ..., Lch. i. 242, 19-26. Þás and þás and þás beóð leóriende, Gr. D. 300, 11. II. ¶ add :-- Fægere word þis syndon and gehát pulchra sunt uerba et promissa, Bd. 1, 25; Sch. 54, 19. v. hér; I b.

þicce. II. add :-- Þicce wæteru tenebrosa aqwa, Ps. L. 17, 12. IIIa. add :-- Þæ-acute;r árás þicce æcer and manigfeald seges multa surrexit, Gr. D. 240, 3. v. bríw-, un-þicce.

þicce; adv. Add :-- Án wáhrægel swýðe þicce gewefen, Vis. Lfc. 70.

þicgan. II. add :-- Þonne mon þá hláfas wrát tó þicgeanne cum panes per convivia frangerentur, Ors. 5, 10; S. 234, 5. v. oþ-þicgan; á-þegen.

þider. I. add :-- Ðá hét hé hí bídan on þám eálande, ... and hé ðider heora þearfe forgeaf, Bd. 1. 25; Sch. 53, 2. Hit gebyreð rihtor intó West-Sexan; þyder hý scylan gafol syllan, Ll. Th. i. 356, 19. II. add :-- Far nú þider þe (swá hwider swá, v.l.) þú wille, Gr. D. 25, 1.

þideres. Add :-- Hider and þyderes ultro cilroque, i. hinc et inde. An. Ox. 1040.

þider-weard. Add: where a verb of motion is implied :-- Geseah hé olfendas þyderweard vidit camelos venientes procul, Gen. 24, 63. Ðá þá hé þágíta wæs feorron þyderweard adhuc longe positum, Gr. D. 37, 15.

þiderweardes. Add :-- Þá sæt se Godes wer feorron lóciende on þone þe þiderweardes wæs gangende (behealdende þone cumendan Riggo, v.l.) vir Dei sedebat eum venientem conspiciens, Gr. D. 131, 25.

þífe-þorn Add :-- Slít mid þefoþorne (cf. þorn, 106, 5), Lch. ii. 52, 8.

þiffe. Add :-- Þyffe, An. Ox. 104, where see note. Cf. þefele.

þífþ. I. add :-- Godes feós ðeófð sacrilegium, Wülck. Gl. 116, 28. Wæ-acute;ron in gangende þeófas in þone wyrtgeard, ac onwendum heora móde fram þæ-acute;re þýfðe (þeóf(e)tte, v.l.) ... hí ádelfon ... Hé cwæð: 'Ne willað gé nú leng þeófian ... geswícað fram ðám þweoran þæ-acute;re þýfðe (þeof(e)te v.l. furty) ... þá wæs swá geworden ... þ-bar; hí æ fter þon cyrdon búton þeófte (þeófete, v.l.),' Gr. D. 202, 1-16.

þigen. II. add :-- Þæs hálgan húsles þigene underfón, Angl. xii. 514, 6. Ofet hine fédde, and wudehunig, and óðre wáclice ðigena, Hml. Th. i. 352, 8. v. átor-þigen (Lch. i. 4, 5).

þíht. Add: [v. N.E.D. thight.]

þiling Add :-- Ofer þæ-acute;re þylinge (þilincge, v.l.) unwærlíce forlæ-acute;ten (capisterium) super mensam incaute derelictum, Gr. D. 97, 4. Of þám cipe wæ-acute;ron þá næglas forlorene and þá þylinge (ðilinge, v.l.) tóslægene, 248, 24.

þindan. Add: v. for-þindan.

þing. I 1. add :-- Hwæt is ðienga (ðinga, v.l.) ðe bieterre sié ... ðonne se anda?, Past. 165, 1. (1 a α) add :-- Þé biddað manega þeóda þínes þinges tó læ-acute;ne and þú ne bitst nánne foenerabis gentibus multis, et ipse a nullo foenus accipiens, Deut. 28, 12. Se crístena man cwæð þæt hé hæfde his ðing (cf. ýddysce, 27.) and hine sylfne betæ-acute;ht Benedicte (cf. þ-bar; hé befæste his æ-acute;hte Benedicte, Gr. D. 163, 7), Hml. Th. ii. 180, 19. (2) add :-- Ðá sæ-acute;de ic þ-bar; ic his þinga feola ne cúþe respondi ignorare me quid faceret Alexander, Nar. 18, 24. (5) add :-- Man æt mé ofgán wile þ-bar; ic mid rihtan þingon begyten hæfde, Hml. S. 23, 600. (9) add :-- Hi wundrodon hwæt þ-bar; þing (hwæt þ-bar; þinga, v.l.) wæ-acute;re þ-bar; hé swá tóswollen htáfod hæfde, Gr. D. 22, 18. Nú wylle wé for iungra manna þingon (vel lufe) furðor úre spræ-acute;ce áþenian, Angl. viii. 309, 25 For huntnoþes þingon, Chr. 1065; P. 190, 28. (13) add :-- Swá þæt nánra þinga mid æ-acute;nigre efestinge mannes hí mihton beón undón, Gr. D. 164, 15. 'Ne færst þú næ-acute;nigra þinga (ná tó þæs hwón, v.l. nullatenus) fram mé' ... Hé ne mihte þ-bar; wíf næ-acute;nigra þinga (þurh nán þing, v.l. nequaquam) forbúgan, 17, 23-32: 151, 5. (14) add :-- Hé ácwealde siððan æ-acute;lc þincg þæs cynnes, Hml. S. 18, 367. ¶ adverbial phrase :-- Þám man nán þingc ne wandode, Hml. S. 23, 71: Hml. A. 103, 47. v. ár-, gedwol-, hæ-acute;med-, mete-, ná-, níd-, stæl-, wíf-þing; ge-þinge, huru-þinga.

þingian. Add: v. un-þingod: -þingþ. v. ge-þingþ.

þingung Add :-- From alre néweste gelaáfulra sýn heó ásceádene and ásyndrade nymðe heó hit hér mid þingonge bóte gebéte, C.D. i. 114, 27. v. ed-, eft-þingung.

þirran. Add: v. þæran: -þísa v. brim-, wæter-þísa: þistel-twige. Add :-- þisæltunga cardella, Hpt. 33, 241, 51. þístra. For conjuncta l. conjuncla.

þíxl. Add :-- Hit is mycel nédþearf þ-bar; hié man forspille, and mid írenum þíslum and ordum hié man sleá, Bl. H. 189, 30.

þoden. Add :-- þ-bar; feallende treów wende þá ongeán swilce hit sum fæ-acute;rlic þoden þydde underbæc, Hml. S. 31, 416. þ-bar; scip se þoden and se storm on sæ-acute; ádrífeð feorr, Gr. D. 5, 28. Ðá fæ-acute;ringa wæs geworden þoden of heofonum tunc repente turbo caelitus factus est, 42, 5. Syndon fram þodene (turbine) þá weallas tólýsede, 134, 7. Mid stormum and légetslihtum, mid þodenum (turbinibus) and eorðstyrungum geswenced, 133, 30.

-þofta. v. brý-tofta [= brýd-þofta]: -þóhtung. v. ge-þóhtung: þolemódness. Add: v. un-þolemódness.

þolian I. add :-- Gyf hé hys sáwle forwyrd þolað si animae suae detrimentum patiatur, Mt. 16, 26. Eádige synt þá ðe éhtnysse þoliað, 5, 10. Án wíf þe þolode twelf geár, 9, 20. I c. where the subject of the verb is a thing :-- Heofena ríce þolað neád, Mt. 11. 12. III. add: III a. to be without what is unpleasant or evil :-- Heora reáfes gyrla swilc beó þ-bar; hé þolige æ-acute;lces ýdeles uanitatis occasione careat, Chrd. 65, 13. þ-bar; næ-acute;fre þæ-acute;r (in hell) ne þoliað þæs wítes þá þe næ-acute;fre in þisum lífe willað þolian þæ-acute;re synne and hyre bútan beón ut numquam careant supplicio, qui in hac vita numquam voluerunt carere peccato, Gr. D. 335, 6-8.

þoll. Add: v. wægn-þoll.

þolung, e; f. Passion :-- Þolunga (passiones) and leahtras líchaman úre gif mid hungre fæstena beóð áhlæ-acute;nsude, Scint. 57,11. Þá sáwle offeallan mid þolungum animam obruere passionibus, 55, 15.

þoot, Txts. 64, 444. v. wóþ.

þór. Add :-- Ðes Iouis is árwurðost ealra þæ-acute;ra goda ðe ðá hæ-acute;ðenan