This is page 179 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

FYGLA -- FYLLING. 179

mon word] :-- willing, wishing for; in the sayings, fús er hönd á venju and þangað er klárinn fúsastr sem hann er kvaldastr: with gen. of the thing, fúss e-s, or fúss á e-t, or til e-s; or with infin., þess fús sem Guð er fúss, Skálda 169, Eg. 521; jarl var þess fúsari, the earl was minded for that, was not unwilling, Orkn. 396; þess var ek fúsastr at drepa þá alla, Fms. vi. 213; svá sem hann hafði áðr verit fúsastr til, iii. 49; görði hann fúsan at fara til Finnlands, Hkr. i. 19; Þorgils kveðsk fúsari at ríða fyrir innan, Korm. 68: absol., fúss (willingly) vil ek mína hamingju til leggja, Fms. v. 236; kveðsk hann munu eigi svá miklu fúsari undan at ríða en þeir, Ísl. ii. 361: sagði eigi þá menn er hann væri fúsari við at kaupa en þá, Nj. 40; fúst ok falt, N. G. L. i. 237; ú-fúss, unwilling: in poët. compds, víg-fúss, böð-f., her-f., warlike, martial; sig-fúss, victorious; böl-f., baleful, malignant; hel-f., murderous.

FYGLA, d, [fugl], to catch fowl, Grág. ch. 240, Js. 107.

fygling, f. fowling, Thom. 20, Vm. 148. fyglingar-maðr, m. a fowler, Am. 33.

FYL, n. a foal or filly (cp. fylja), Grág. ii. 89, 326, Edda 27: in a pun, Fms. x. 220, Gísl.; fyljum, dat. pl. the foal of an ass, Stj. 183.

fyldingr, m. a kind of fish, Edda (Gl.); also spelt fylvingr.

fyldinn, adj. [fold], soft, of greensward, fleece, or the like.

fylgð, f. a following, backing up, help, guidance; Gamli bauð honum menn til fylgðar, Grett. 109; fékk hann þeim mann til fylgðar, þann er vel kunni vegu alla, Fms. i. 72; í samsæti eðr fylgð, Sks. 370 B: fylgðar-lauss, adj. without help, alone, Fms. ii. 280; fylgðar-maðr, m. a follower, attendant, guide, Nj. 142, Ld. 48, Sturl. ii. 249 C. 2. party, followers; þeir feðgar völdu menn mjök at afli til fylgðar við sik, Eg. 84; vera í fylgð með e-m, Nj. 62: veita e-m styrk ok fylgð, Fms. i. 20; eigi verri til fylgðar en röskr maðr, Nj. 106; fór þat lið heim er honum þótti minni fylgð (less support, use) í, Fms. iv. 350; fylgð ok þjónusta, Eg. 474: of the body-guard of kings or princes, like the comitatus of Tacitus, vide esp. N. G. L. ii. Hirðskrá ch. 32; fylgð forn ok ný, the old and new body-guard, id.; halda f., to wait upon the king, Fms. viii. 166: fylgðar-hald, n. attendance upon the king, N. G. L. l.c.; fylgðar-horn, n. a horn to call the king's men together, N. G. L. ii; fylgðar-menn, m. pl. men attending upon the king, id. passim.

fylgi, n. = fylgð, help, support; vinátta ok fylgi, Ísl. ii. 125; varð Þorsteinn frægr af þessu f., Grett. 109 A; auka sér f., to win followers, Bs. i. 721; beiðslur eða f. partizanship, 869; heldr vilda ek hans f. hafa en tíu annarra, Nj. 183: mod. with the notion of energy, zeal, in backing a case. COMPDS: fylgi-kona, u, f. (fylgi-mær, Str. 6), a concubine, e.g. the mistresses of the clergy before the Reformation were called so, Sturl. i. 56, ii. 169, iii. 139. fylgi-lag, n. concubinage, Bárð. 167. fylgi-samr and fylgju-samr, adj. a faithful follower, Fms. i. 104, v. 316, vi. 211, Ld. 190, Eg. 167, 199, Lv. 26.

fylginn, adj. adherent, attached to, Fms. vi. 240, Sturl.

fylgja, n, f. = fylgð, Grág. i. 343; bjóða e-m fylgju sína, ii. 56, v.l., Ísl. ii. 340; í förum ok fylgju með e-m, Stj. 135, 222; koma í fylgju með e-m, Rb. 356. II. metaph. a fetch, a female guardian spirit of the heathen age, whose appearance foreboded one's death, cp. Hkv. Hjörv. (the prose); þú munt vera feigr maðr ok muntú séð hafa fylgju þína, Nj. 62, Hallfr. S. ch. 11: also whole families had a fylgja (kyn-f., ættar-f.), get ek at þetta hafi engar konur verit aðrar en fylgjur yðrar frænda, Fms. ii. 195; eigi fara litlar fylgjur fyrir þér, x. 262, Vd. ch. 36; nú sækja at fylgjur Úsvífs, Nj. 20; manna-fylgjur, Bjarn. 48, Lv. 69; fuglar þeir munu vera manna-fylgjur, Ísl. ii. 196; marr (a horse) er manns fylgja, Fs. 68; liggja fylgjur þínar til Íslands, thy guardian angels, good angels, point to Iceland, i.e. thou wilt go thither, Orkn. 14; þínar fylgjur mega eigi standask hans fylgjur, Gullþ. 11, Lv. 104; hafa þeir bræðr rammar fylgjur, Fs. 50 :-- in mod. lore (as also sometimes in the Sagas, e.g. Nj. l.c.) fylgja means a 'fetch,' an appearance in the shape of an animal, a crescent, or the like going before a person, only a 'fey' man's fylgja follows after him. 2. = Lat. secundinae, a baby's caul, cp. Germ. glückshaube; barns-f., Bs. ii. 168, freq. in mod. usage, cp. Ísl. Þjóðs. i. 354. III. in pl. a law phrase, kvenna-fylgjur, abduction or elopement, Grág. i. 342 (cp. fylgja l. 4. below). COMPDS: fylgju-engill, m. a guardian angel, Nj. 157. fylgju-kona, u, f. ( = fylgja II. above), a female guardian, Fs. 114.

FYLGJA, ð or d, [A. S. folgjan; Engl. follow; Germ. folgen; Swed. följa; Dan. fölge] :-- to follow, and metaph. to back, help, side with, with dat., Dropl. 26; landvættir allar fylgðu Hafr-Birni til þings, Landn. 271, Grág. i. 46; ek man fylgja Búa bróður mínum, Fms. xi. 111; ok er úfallit at f. Þjórólfi um þetta mál, Boll. 342; fylgja málum e-s, Fms. i. 86; fylgja e-m at, to side with, take one's part. xi. 111; man Björn þeim at f., Bjarn. 7 :-- also of things, láta sverðit hendi f., let it follow the hand, remain in it, Eg. 505. 2. to lead, guide one; yðr var fylgt í kornhlöðu eina, Eg. 49; fylgja e-m á brott, Ld. 44; vilda ek at þú fylgdir mér til frænda minna, Nj. 45. 3. to pursue a flying host, Fms. i. 45, ix. 409. 4. a law term, fylgja konu, to elope with a woman, Grág. i. 342, 343; an offence liable to the lesser outlawry, even in the case of accomplices. 5. to be about one; konungr lét sveininn f. móður sinni, meðan hann var allungr, Fms. i. 14: tungl fylgir sólmerkjum, Rb. 108; meðan svörðr ok hold fylgði, Eg. 770 :-- to follow one as one's mistress, Fms. xi. 160, Sturl. i. 97; cp. Fms. x. 322, Sturl. i. 94, Orkn. II. metaph. to follow, observe, Róm. 87; fylgja e-s ráðum, Bs. i. 720; fylgja hirðsiðum, Fms. vi. 240. 2. to follow as an encumbrance; Margrét fylgi Loptstaða-eign, D. N. i. 82; so in the saying, vandi fylgir vegsemd hverri :-- to follow as a quality or the like; þat segi þér at mér fylgi engi hugr, ... you say that there is no courage in me, Fms. vii. 297; svá mikill kraptr fylgði þessum mönnum, Edda (pref.); þar fylgði sætr ilmr, Bs. i. 454; upphaf allra frásagna þeirra er (dat.) sannindi f., true records, Fms. xi. 412; hvat fylgir engli þeim, what is the quality of this angel? Nj. 157. 3. to belong to; himin ok jörð ok alla hluti sem þeim f., Edda (pref.); nú fylgir skógr landi, a forest belongs to the land, Grág. i. 200; segl ok reiða er fylgðu skipinu, Hkr. i. 277; aðrar eignir þær er þar f., Ld. 96; sök þá er tylptar-kviðr á at fylgja, a case that falls under the verdict of twelve, Grág. i. 41. 4. causal, to let a thing follow, to add; þat lét hann f., at ..., he added, that ..., Fms. vii. 227; þar lét hann ok f. grávöru mikla, Eg. 69; hann lét þat f. boði, Fb. ii. 187; þat fylgði ok þeirri sögn, 184. 5. fylgja (sér) at e-u, to work hard, push on with one's work (cp. fylgi, at-fylgi), Bs. i. 793; fylgja e-u at, to pursue, press on with a thing, Ó. H. 41. 6. with acc., but only as a Latinism in translation, H. E. i. 514. III. reflex. to follow one another, metaph. to side with one another, hang together; hann bað sína menn fylgjask vel, he bade them hold well together, Eg. 288; þeir fylgðusk at hverju máli, Nj. 72: in a pass. sense rare and unclass., Sks. 347. IV. part. fylgendr, pl. followers, Bs. i. 705, Barl. 53.

fylgjari, a, m. a follower, Sks. 524, Þórð. 72, Barl. 171.

FYLGSNI, n. pl., often spelt fylksni, fylskni, or fylsni, Gísl. 60, 67; [Goth. fulhsni = GREEK; from fólginn or fulginn the part. of fela] :-- a hiding-place, lurking-place, cavern, Grág. i. 436, Nj. 133, 267, Fms. i. 210, iv. 170, Blas. 42, Niðrst. 6; ór fylgsnum ok ór hellum, id.; helvítis-fylgsni, Sks. 605 B; var hann í fylgsnum allt haustið, Hkr. iii. 323; liggja í fylgsnum, Fms. vii. 275; leiðir allar ok f. á skóginum, i. 71, Stor. 1. fylgsnis-lauss, adj. without a hiding-place, Ísl. ii. 411.

fyl-hross, n. a mare with a foal, Jb. 348.

fylja, u, f. a filly (cp. fyl), in the pun, ek vil fá þér þar fylju er þú fær mér fola, I will give thee a filly for a foal, from a box on the ear being called 'cheek-horse' (kinn-hestr), Gísl. 27, 111.

FYLKI, n. [from folk], a county or shire; in Norway the land was divided into fylki, each of them ruled by a fylkir; átta fylkja þing, Fms. v. 4, Hkr. i. 62, passim; esp. with regard to the levy, as from each fylki twelve ships of war were to be levied; þat er fylki kallat er göra má at tólf skip, Fms. x. 306; þat kalla Norðmenn fylki sem eru tólf skip skipað með vápnum ok mönnum, ok á einu skipi nær sextigi manna eðr sjautigi, Ó. T. 35. COMPDS: fylkis-kirkja, u, f. the principal church in a county, the 'shire-kirk.' fylkis-konungr, m. the king or chief of a shire, Fms. iv. 140, x. 272, passim. fylkis-maðr, m. an inhabitant of a shire, N. G. L. i. 343, Boldt 169. fylkis-prestr, m. a priest of a shire-kirk, B. K. 119, N. G. L. i. 135. fylkis-þing, n. a county meeting, shire-mote, D. N. II. poët. a host in battle, Edda 108.

fylking, f. battle array, the ranks, Hkr. ii. 371, Eg. 268, 286, Nj. 274, Fms. i. 45, vi. passim; the Lat. legio is rendered by fylking, Róm. 260, 298. COMPDS: fylkingar-armr, m. the wing of an army, Nj. 274, Hkr. i. 236, Fms. vii. 277, Orkn. 474. fylkingar-broddr, m. the vanguard of a host, Fb. ii. 351. fylkinga-skipan, f. battle array.

fylkir, m., poët. a king, Lex. Poët.

fylkja, t, to draw up (a milit. term), absol. or with dat., Eg. 284, Fms. i. 19, viii. 407, passim.

FYLLA, t, [fullr], to fill, pour full, Sks. 416, Stj. 319. β. impers., esp. as a naut. term, skip (acc.) fyllir, the ship makes water, i.e. fills with water, Eg. 386; fylldi þegar flotað var, Fms. ix. 447; þá fylldi gröfina vatns, the hole was filled with water, Greg. 62; mik fyllir harms, I am filled with grief, Karl. 321. II. metaph., Hom. 108 :-- to fill, complete, make up, Hkr. iii. 98, Anecd. 92, Sturl. iii. 244, Fms. vi. 90, Fbr. 217, Grág. ii. 301. 2. to fulfil, 625. 92, Anecd. 50, Blas. 50, Hom. 51, Fms. x. 230, Rb. 80. 3. a parliamentary phrase, fylla lög ok lof, to make laws, Grág. i. 7; cp. the Engl. lawful. 4. the phrase, fylla flokk e-s, to fill one's host, side with one, Þórð., Hkr. i. (in a verse). III. reflex. to be filled, to grow full, with gen.; fyllask áhyggju ok hræðslu (reiði), to be filled with cares and fears (anger), Blas. 46, Fms. i. 216; fylldisk hann upp fjándskapar, viii. 391. 2. to be fulfilled, Hom. 51, 105, Blas. 42. IV. part. fyllendr, pl. fulfillers, Hom. 133.

fylli, f., older and better form fyllr, fulness, 655 xxvii. 18, Edda 52. 2. of food, one's fill; vilit þér gefa mér fylli mína (my fill) af oxanum, Edda 45, 48, Karl. 321; fyllr matar eðr drykkjar, 54. 3. medic. hydatides.

fylli-liga, adv. fully, Fms. xi. 231, Stj. 29.

fylling, f. filling, fulness, 655 xxvii. 19, Stj. 292: of the moon, 686 C. 2. II. metaph. fulness: fylling tímans, fulness of time, N. T. passim: fulfilment, fylling Guðs boðorða, Stj. passim; fylling laga, Hom. 135; fylling várra bæna, 625. 175.