This is page 394 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

394 LITLASTOFA -- LJÓMA.

small, brief; á lítilli stundu, Al. 32; litlu síðarr, a little while after, Nj. 4, Fms. vi. 60; bíða um lítla stund, vii. 141. COMPDS: litla-stofa, u, f. a little parlour in ancient dwellings, Sturl. iii. 191. lítils-háttar, adv. of little consideration, lowly, Fms. i. 293, vii. 160. lítils-verðr, adj. little worth, Fms. vii. 105, Ísl. ii. 327. lítils-vægi, n. = lítilvægi, Odd. 24.

B. COMPDS: lítil-fjörligr, adj. (-liga, adv.), prop. of 'little life,' small, low, of small amount, Háv. 42 new Ed., Fas. i. 96. lítil-gæft, adj.; vera lítilgæft um e-t, to be not much pleased with, Fb. iii. 242. lítil-hugaðr, part. little-minded, Mar. lítil-hæfr, adj. humble, moderate, Vápn. 7. lítil-látask, lét, to condescend, Str. 23. lítil-látliga, adv. humbly, Stj. 229, Fms. i. 136, x. 261, Rb. 382. lítil-látligr, adj. condescending, humble, Fs. 72, Sturl. i. 36, Bs. i. 306. lítil-látr, adj. condescending, humble, Fms. i. 31, vii. 291, Orkn. 202 (v.l.), Band. 28 new Ed., Hom. 49, 148; af lítillátu hljóði, low voiced, Skálda 175. lítil-leikr, m. lowness, smallness, 623. 12, Barl. 100, Edda 146. lítil-leitr, adj. small-faced, (mod. smá-leitr), Fms. viii. 321. lítil-liga, adv. little, in a small degree. Gísl. 44, Fms. ii. 65. lítil-ligr, adj. small. lítil-lækka, að, to humble; l. sjálfan sig, to humble oneself. lítil-læta, t; l. sik, to humble oneself, condescend, Fms. x, 232, Fs. 52: reflex., Stj. 33. lítil-læti, n. humility, condescension. Germ. demuth, Sks. 708, Orkn. 138, Fms. i. 147, Hom. 134, Greg. 29, Grett. 161 A, Fs. 53, Lil. 25, Mar. passim. lítil-magni, a, m. a poor weak person, opp. to one strong and mighty, Stj. 652, Fms. ii. 182, Thom., Barl. 55. lítil-mannliga, adv. in an unmanly, paltry manner, Fs. 111, Nj. 210, 229, Eb. 160. lítil-mannligr, adj. 'mannikin-like,' unmanly, low, mean, Eb. 12, Nj. 229, Ld. 170, Eg. 407. lítil-menni, n. a mannikin, small, mean person, Ld. 10, Nj. 248, Fs. 56, Band. 24 new Ed.: one of low condition, Fms. vii. 183. lítil-mennska, u, f. paltriness, meanness, Eb. 170, Hkr. ii. 35. lítil-mótliga, adv. in an unmanly manner, Nj. 229, v.l. lítil-mótligr, adj. small, insignificant, vile, Fs. 63, Þjal. 23. lítil-ræði, n. smallness of estate, opp. to greatness; nú munu vér ætla oss hóf eptir váru iítilræði, Fagrsk. 134: degradation, en henni þótti sér l. í því at smá-konungar báðu hennar, Fms. vi. 30, x. 283, Al. 133, Karl. 76: a trifle, Al. 153, Finnb. 330. lítil-sigldr, part., metaph. from sails, carrying little sail, feeble, timid. lítil-skeyta, u, f. a nickname, Sturl. lítil-trúaðr, part. of little faith, N.T. lítil-vægligr, adj. = lítilvægr, Hkr. ii. 234. lítil-vægr, adj. of little weight, moment. litil-yrkr, adj. 'ltttle-working' clumsy, Nj. 19. lítil-þægr, adj. content with little, Lv. 76, Þorst. hv. 41: easily offended (þægja = to offend), Fb. iii. 422.

lítt, as adv. little; ok lærðr heldr lítt, a little scholar, Ó.H. 144; ek kann lítt til laga, I know but little of the law, Nj. 31; hann nam lítt stað (made a little stand) ok hvarf þegar, Fms. vi. 60. 2. wretchedly, poorly; lítt ertú staddr, eða viltú þiggja líf at mér, Fb. i. 565; ok kveðr þá lítt vera komna, Fær. 235; fé þat er lítt var komit á skulda-stöðum, money badly invested, 241; em ek lítt leikinn, Am. 88; Ragnhildr lá á gólfi ok skyldi verða léttari ok var all-lítt haldin, Fb. ii. 263.

lítt-at, lítt-þat, adv. a little, a bit, a little way or while; hann hrærði höfuðit líttþat, Bs. i; nú verðr at víkja líttþat til þess, 197; æp þú eptir Starkaði líttat, Fb. i. 417; hann lýkr upp hurðunni líttat, Fbr. 11 new Ed; ok skeindisk hann þó líttat, Bjarn. 49; lúttu nú at mér líttat, Fms. xi. 102; tekr hann fingr hennar ok kreistir líttat, Þiðr. 134; at blóð-refillinn hans Vagns kæmi við mik í gær líttað, Fms. xi. 144; mælti Gísli, at þeir skyldi bíða líttat, Gísl. 157; en konungrinn hvak undan líttþat, the king drew back a little, Fms. x. 383; þér skulut nú bíða líttat, Mork. 183; þá er líttat linaði élinu, Fms. xi. 136; ýtti hann frá landi líttat, 656 C. 2. II. lítinn þann = líttat; ok brosti at lítinn þann, and smiled a little, Fb. ii. 78.

LJÁ, pres. lé, lér, mod. ljæ, ljær, pl. ljúm; pret. léði; pres. subj. lé (Blanda MS.), ljái, Nj. 77, Gg. 11, and mod.: the part. lénir (pl.), Fms. viii. (pref. xxv), is a relic of a lost strong inflexion; in mod. usage léðr; imperat. lé, 656 C. 35; mod. ljá or ljáðu: [Ulf. leiwan, a redupl. strong verb = GREEK, Matth. v. 42, Luke vi. 34; A.S. and O.H.G. lihan; Germ. leihen; cp. Icel. lán, lána, lén] :-- to lend, with gen. of the thing, dat. of the person, but later with acc. of the thing; muntú mér, Freyja, fjaðrhams ljá? Þkv. 3; Óðinn léði Dag (dat.) geirs síns, Sæm. 114; ok ljái (subj., better lé) þér æ friðdrjúgrar farar, Gg. 11; nú hjálpi oss Guð, ok lé oss tóms at bæta syndir várar, Blanda (MS.); hón léði honum megin-gjarða ok járngreipa, Edda 60 (Cod. Worm.); þá léði hann Þórgesti setstokka (gen. pl.), Landn. 104; ef menn ljá göngu-mönnum fjár síns, Grág. i. 262.: ljá öðrum marks, ii. 304; ljá ambáttar, id.; ef maðr lér manni skips, 394; þeir léðu honum hesta (gen. pl.), Ld. 136; sá er skyldr at ljá skips er beðinn er, K.Þ.K. 8; lé þú mér höfuðdúks þíns, Post. 656, l.c.; at þú ljáir mér tómstundar, Nj. 77; Ingimundr lér þeim Stíganda (gen.?), Fs. 30. 2. metaph. to grant, allow; þeir ljá honum lífs, en engrar annarrar miskunnar, Hom. 119; er nú lér hann vándum mönnum at ganga yfir oss, Fms. vii. 262; þeim var grunr á, at þó mundi hafðir, þótt eigi væri lénir, viii. (pref. xxv); en annarr hafi léð, Grág. i. 437; þeir báðu sér skips, þeim var léð þegar, Nj. 20; hann kvaðsk hafa léð honum en eigi gefit, Eb. 168. 3. later, with acc. of the thing, and so in mod. usage; ef hann vill sik til þess ljá, Hkr. i. 212;. hann lér sitt góða á frest, H.E. i. 519; sem Guð læir (i.e. lér) honum framast vit til, Js. 5, Fms. vi. 144, viii. 71, Karl. 247, Gísl. 19; hann lér þeim hestana, id. II. impers., þat má vera þér ljái þess hugar at hverfa aptr, may be thou art minded to return, Þorst. Síðu H 176; ef þér lér tveggja huga um þetta mál, if you are of two minds in this matter, Odd. 112 new Ed.; ok lér mér þess hugar, I ween, Fms xi. 96 (emend, for hlær mér hugr). III. reflex. ljásk, to lend oneself to a thing, Gþl. 216.

LJÁ, f. [lé; East Angl. lay], the mown grass in a field: kona hans rakaði ljá eptir honum, ok bar reifa-barn á baki sér, Bs. i. 666; Stórólfr sendi griðkonur sínar at raka ljána eptir Ormi, Fb. i. 522, freq. in mod. usage. II. Ljá, the name of a river in western Iceland, whence Ljár-skógar, m. pl., Landn., but this local name is prob. of Gaelic origin, cp. Engl. Lea, Lee.

ljár, m., gen. ljás, a scythe; see lé. COMPDS: ljá-dengsla, u, f. the whetting of scythes. ljá-far, n. the single sweep of a scythe. ljá-mús, f. a 'scythe-mouse,' a slice of sod cut with ths scythe in mowing. ljá-orf, n. a scythe-handle, Ísl. ii. 329.

LJÓÐ, n., esp. in pl.; the spelling with h in Hyndlu-hliod, Fb. i. 11, and hljoðum, Fs. 94, note 4, is wrong and due to some transcriber who confounded it with hljóð (q.v.), which is a different root word, cp. the alliteration on l in Hm. 163, 164; [Ulf. liuþ in awi-liuþ and liuþon; A.S. leôð; Old Engl. lud; O.H.G. liôd; Germ. lied] :-- a lay, song: I. sing. a ditty; eigi lengr en gaukrinn þagði, eðr ljóð mátti kveða, Edda 79, cp. Ed. Arna-Magn. i. 376. note 14; eða lengr en svá ljóð eitt kveðak, Gs. 7; þá kvað þursinn af bjargi annat ljóð, Fas. ii. 29; ok þá varð henni ljóð á munni, 507; varð henni þá ljóð á munni, Fb. i. 525. II. plur. songs, lays; in Hm. it is used of charms or spells, as also in Yngl. S. ch. 7 -- hann kunni þau ljóð, at upp lauksk fyrir honum jörðin ok björg ok steinar; allar þessar íþróttir kenndi hann með rúnum ok ljóðum, id.; hann ok hofgoðar hans heita ljóða-smiðir ('lay-smith') þvíat sú íþrótt (i.e. poetry) hófsk með þeim á Norðrlöndum, Yngl. S. ch. 6; so also, fullr er hann ljóða ok líkn-stafa, full of charms, and healing staves, Sdm. 5; ljóð ek þau kann, Hm. 147, 163, 164: the saving, fram koma ljóð þau löngu vóru sungin, Bs. i. 766: in names of poems, Hyndlu-ljóð, Harbarðs-ljóð, Sæm. 97 (Bugge note); Sólar-ljóð: used of the lays in the Strengleikar, called Ljóða-bók, f. a book of lays, Str. 1: ljóða-háttr, m. a kind of metre, such as the Hávamál; the inscription to Edda (Ht.) 100 is by Rask; but ljóðs-háttr occurs at the beginning of the Háttatal of earl Rögnvald: ljóða-tól, n. pl. instruments. Str. 37.

ljóða, að, [Ulf. liuþon = GREEK, Róm. xv. 9, and liuþareis = GREEK] :-- to make verses, sing; þessi maðr ljóðar á oss (addressed us in verse), ok kvað, Fb. i. 351; þat væri vel þóttú ættir annat at vinna en ljóða um þær Baldrshaga-meyjar, Fas. ii. 73; ok ljóðaði svá nöktr sín spádómsfræði allan þann dag, Stj. 471. 1 Sam. xix. 24 :-- recipr., Fas. i. 333.

ljóðan, f. singing, verse-making; vaknat hefi ek við l. þessa, Hem. (Hb.)

ljóð-biskup (and lýð-biskup, Symb. 22), m. [from A.S. leôð-byscop; a word adopted from England through Christianity, and derived from A.S. leôð = people and byscop] :-- a suffragan bishop, originally used of missionary bishops who preached the gospel among the 'gentiles' (gentes = leôð; Old Engl. lewd people), Bs. i. 690, Fms. ix. 278, Gþl. 364, Sks. 368, Hkr. iii. 362, Fms. vii. 240, H.E. i. 420, passim.

ljóð-framaðr, m. a princely person, Ad. 4.

ljóð-fyllandi, f. the alliterative sub-letters (else stuðlar); tveir ljóðfyllendr við höfuðstaf, Edda 138; höfuðstafr ok fylgir þeim eínn ljóðfyllandi, 141.

ljóð-fylling, f. (spelt hljóðfylling, but erroneously), the alliteration of the sub-letters, Edda (Ht.) 131; þar er ok skothending ok ein ljóðfylling við höfuðstafinn, Edda.

ljóð-heimar, m. pl. the people's abode, the world, Gg. 2.

ljóð-horn, n. a trumpet(?), a nickname, Fb. iii.

ljóði, a, m. [lýðr]; álfa ljóði, the elf-man, of Völund, Vkv. 10.

ljóð-megir, m. pl. men, people, Hkm.

ljóð-mæli, n. pl. poems, a collection of poems.

ljóð-pundari, a, m. the 'song-pounder' poët, the tongue, Stor. 1; the metaphor taken from the tongue of a balance.

ljóðr, m. = lýðr, Edda (Gl.), Hm. 134; see lýðr.

ljóðr, m., á-ljóðr, Ld. 30, a corruption for áljótr, q.v.

ljóð-stafir, m. pl. the 'lay-staves,' alliterative letters, freq. in mod. usage, although the word is not found in old writers; ljóðstafr is to be distinguished from hljóðstafr = a vowel.

ljóð-söngr, m. a song, Str. 2.

ljóð-æska, u, f. =lýðska, peculiarity, habits, Edda 110: gramm. idiom, Íslenzk ljóðeiska, Rb. 4, Fas. iii. 58.

ljóma, að, [A.S. leoman; Engl. loom], to gleam, shine, used impers. in old writers; viða ljómaði af, er morgun-sólin skein á þau hin ágætu klæði, Fms. i. 147; ok hversu ljómar af þeim dýrum klæðum, Al. 75; ok ljómaði víða af á sjáinn er sólin skein á, Fms. ii. 303; af hennar geislum ljómar innan alla myrkvastofuna, Mar. 2. personal, in mod. usage, e.g. sólin ljómar, dagr ljómar, the day breaks; Ljómar ljós dagr, a hymn: part. ljómandi, shining, beaming; ljómandi fagr, beautiful.