This is page 493 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)
This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.
Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.
This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.
The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.
REKJA -- RENNA. 493
rekja, u, f. [rakr], wet, rain, dew, as good for mowing; það er bezta rekja; slá í rekju.
rekki-látr, adj. upright, high-minded, Gísl. (in a verse).
REKKJA, u, f., gen. pl. rekkna, Edda 29, Róm. 195 (spelt rokna); also spelt reykja, Fms. v. 38, 183, 334, 339; or even rjukja in Art. :-- a bed, Nj. 14, Eg. 24, 125, 765, Edda 9, Fær. 197, Fs. 5, 143, Fb. i. 43, Fms. iv. 318, passim. COMPDS: rekkju-búnaðr, m. bed-furniture, Eb. 258. rekkju-félagi, a, m. a bed-fellow, Fms. iii. 199. rekkju-gólf, n. a bed-closet, Þorst. Stang. 55. rekkju-íllr, adj. unruly in bed, Rd. 241. rekkju-klæði, n. pl. bed-clothes, Eb. 256, Ám. 100, Dipl. v. 18. rekkju-kona, u, f. a cbamber-maid, Str. 21. rekkju-maðr, m. a person in bed, Lv. 98. rekkju-nautr, m. = rekkjufélagi. rekkju-refill, m. a bed-curtain, Eb. 258. rekkju-skraut, n. bed-ornaments, Róm. 303. rekkju-stokkr, m. the 'bed-edge,' Nj. 36, Fms. iii. 125, Fb. iii. 375, Vígl. 33. rekkju-sveinn, m. a chamber-boy, Str. 12, 21, Karl. 295. rekkju-tjald, n. a 'bed-tent,' bed-curtain, Eb. 264. rekkju-vaðmál, n. 'bed-wadmal,' a bed-sheet, Dropl. 20. rekkju-váð, f., mod. proncd. rekkjóð, a bed-theet, Dipl. iii. 4.
rekkja, t, [rakkr], to strain, stretch out; uðr rekkir kjöl, Ht.: metaph. to make proud, Lex. Poët. II. [rekkja], to make a bed. Fas. i. 249: to sleep in a bed, r. hjá, to sleep with another in the same bed, Fms. vi. 121, vii. 166, xi. 52, Gísl. 99, Ld. 30; sam-r., id.
rekkjóð, f. (qs. rekkjuváð), a bed-sheet.
REKKR, m., dat. rekki, Hdl. 3; pl. rekkar; [akin to rakkr, q.v.]: prop. a straight, upright man, a franklin(?), a freq. word in poetry, see Lex. Poët. (Hkv. Hjörv. 18), but in prose only used in old law phrases: in the allit. law phrase, rekkr ok rýgr, man and wife; þann mann skal leiða á rekks skaut ok rýgjar, N.G.L. i. 209; árbornum manni (a noble) fjóra aura, rekks þegni (a freeholder, franklin)? þrjá aura, en leysingja tvá aura; as also, höldr, árborinn maðr, rekks þegn, leysingi, N.G.L. i. 172, 173 (the rekkr stands therefore as the third in rank next to a freed man); rekkar þeir þóttusk er þeir ript höfðu, they felt themselves proud, Hm. 48; Hálfs-rekkar, the champions of king H., Fas. ii. 25, Edda 107 (the etymology there given is a mere fancy).
reklingr, m. an outcast, Str.: = riklingr, q.v.
rekningr, m. an outcast; Cain var r. frá Guði, Ver. 6, Greg. 26, Hom. 38. 2. vagrancy; bera meyna á rekning, Ísl. ii. 23; see hrakningr, qs. rakningr.
rek-saumr, m. 'drive-nails,' large nails, such as are used in ships, Sks. 30, Fms. viii. 199, passim.
rek-spölr, m., better rak-spölr, q.v.
Rek-stefja, u, f. the name of a poem with a complex (rekit) burden (stef), published in Script. Hist. Ísl. vol. iii.
rekstr, m. a driving, chasing, Fms. ix. 409, 497, land-r. :-- a drove of cattle, fjár-rekstr :-- a beaten track, þjóðgata, sætrgata ok allir rekstar, N.G.L. i. 44, Gþl. 409 (Jb. 280): the right of driving cattle into the commons (almenningar), jörðin á rekstr öllu geldfé ok lömbum í Glerárdal, Dipl. v. 19. rekstrar-gata, -vegr, m. a cattle-track, N.G.L. ii. 131.
rekvið, see rökvið and rökkr.
ré-ligr, adj. = rífligr, ample, large; mun eigi annat réligra en færa menn í slík vandræði, will not some other thing do better than the putting people into such difficulties? i.e. is it not better to take some other course? Lv. 96; ok nú má ok vera at til verdi nokkurir at veita Þorgils, þóat þín málefni sé rélegri, even though thy case be the better of the two, Sturl. i. 44.
rella, u, f. grumbling.
remba, u, f. a nickname, Fb. iii. rembu-maðr, m. a puffed-up fellow, a coxcomb, Karl. 292.
rembask, d, dep. to strut, puff oneself up, Ísl. ii. 219, Fas. i. 81, iii. 131, Róm. 126.
rembi-knútr, m. a knot without a loop.
rembi-liga, adv. (-ligr, adj.), haughtily, puffingly, Karl. 227.
rembi-læti, n., rembingr, m. puffed manners.
remja, að, to roar, of a lion, Stj. 411, Bad. 53; hinn sjúki maðr remjar hræðilega, Mar. 985.
remma, u, f. [ramr], bitterness, Ísl. ii. 412, Fs. 45, Stj. 615.
remma, d, [ramr], to make fast, strengthen, Al. 71, Sks. 400, MS. 673 A. 59, 60.
remmi-, in poët. compds = mighty, strong; remmi-skíð, -skóð, -laukr, -tungl, -týr, -þundr, Lex. Poët.
Remmi-gýgr, f. the 'mighty ogre,' Skíða R., better rimmu-gýgr.
remmir, m. a strengthener. Lex. Poët.
rén, n. = rénan; var þá nokkut rén á hans sótt, Bs. i. 145.
réna, að, to dwindle, decrease, Fms. vii. 189, x. 394, Fas. ii. 406; skal sá þat gjalda er réna lét, Grág. ii. 211; þegar heldr rénaði hin harðasta skothríðin, Fms. viii. 289, v.l.: to become dilapidated, ef löggarðr rénar (rænar), Grág. ii. 265; ok rénar kirkja svá at eigi má tíðir í veita, K.Þ.K. 50, Eb. 6 new Ed., v.l.; lítt rénuðu (withered) þar grös, Fb. i. 539.
rénan, f. decreasing, Fms. x. 252, xi. 41, Bjarn. 58.
rendr, adj. [rönd], striped, edged; járni rendr, Grett. 96 new Ed.; hjálmr stáli rendr, Þiðr. 95; mó-rendr, blá-r.
rengð, f. a challenge; lög rengd, Grág. i. 31.
rengi, n. the layer of blubber between the spik (speck) and the þvesti (flesh), regarded as a dainty, Grág. ii. 362; átta vættir af hval, hálft hvárt, spik ok rengi, Ám. 32; eg skal gefa þér súrt smér ok rengi, ef þú verðr hjá mér lengi, í góðu gengi, og kasta eg svo fyrir þig, is the preamble in the play goða-tafl.
RENGJA, d, qs. vrengja, [Dan. vrænge; Swed. vränga; from rangr]:-- to 'wrong,' put awry, distort; hann rengdi til augun, Fms. ii. 59; rúnar nam at rísta rengði þær Vingi, W. falsified them, Am. 4. II. metaph. as a law term, to dispute, challenge; kvað Eyjólfr sér nú á óvart koma ef þat mætti rengja, if that could be shaken, Nj. 236; rengja mann ór dómi, to challenge a man of the court (jury), Grág. i. 28; at hann hefir rengðan þriðjungs-mann hans ór dómi, 31; ok láta oss ná sjálfa at koma réttindum fyrir oss, fyrr en þeir felli dóm á at rengja, Bs. i. 201.
rengla, u, f., dimin. [rangr], a crooked thin twig; hlykkjótt birki-rengla, a ditty, renglu-legr, adj. thin, pinched.
RENNA (older form rinna, Hom. 125), pres. renn and rennr; pret. raun, rannt (mod. ranst), rann, pl. runnum; subj. rynni; imper. renn, renndú; part. runninn; with neg. suff. renni-a, Hkv. 2. 30: [Ulf. rinnan = GREEK, Mark ix. 25, = GREEK, John vii. 38; as also bi-rinnan, and-rinnan; a word common to all Teut. languages; the Engl. run is prob. formed from the pret. 3rd pers. plur.] :-- to run = Lat. currere, of any swift, even, sliding motion (for hlaupa is to leap, bound), used not only of living things, but also of streams, water, wind, light, sun; rakkar þar renna, Am. 24; freki mun renna, Vsp. 41, Gm. 32; vargar runnu á ísi milli Noregs ok Daumerkr, Ann. 1047; rennia sá marr, Hkv. 2. 30; renni und vísa vígblær hinnig, Gh. 34; renni rökn bitluð, Hkv. i. 50; Grani rann at þingi, Gkv. 2. 4; hest inn hraðfæra láttú hinnig renna, Gh.18; þann hest er renn lopt ok lög, Edda 21; renna í köpp við e-n, 31; renna skeið, to run a race, id.; þeir runnu heim, Fas. ii. 101; r. at skeið, to take a run, 111; fór hann til ok rann bergit upp at manninum, 277; hann rennr upp vegginn, Nj. 202; r. e-m hvarf, to run out of one's sight, Sturl iii. 50; mjúkr ok léttr bæði at ríða ok rinna, Hom. 125; renna ok ríða, Gþl 411; r. eptir e-m, to run after one, Nj. 275; runnit hefir hundr þinn, Pétr postuli, til Róms tysvar ok myndi renni it þriðja sinn ef þú leyfðir, id.; þat þolir hvergi, nema renn til trés eðr staurs, 655 xxx. 5; runnu þeir upp til bæjar með alvæpni. Eg. 388; hann rann þá fram í mót Bergönundi, 378; r. á hendr e-m, to use force, K.Á. 116, 150; margar stoðir runnu undir (supported him) bæði frændr ok vinir, Ld. 18; renna á skíðum, to run in snow-shoes. 2. to run, fly; þá spurði Kerþjálfaðr hví hann rynni eigi svá sem aðrir, Nj. 275; hvárt skal nú renna, 96, 247; ef maðr stígr öðrum fæti út um höslur, ferr hann á hæl, en rennr ef báðum stígr, Korm. 86; nú hefir þú runnit, ok beðit eigi Skútu, Glúm. 310; rennr þú nú Úlfr inn ragi, ... lengra mundir þú r. ..., Ó.H. 167; r. undan e-m, Nj. 95; reyndusk ílla menn Þóris ok runnu frá honum, Fms. vii. 11. II. of things; snara rennr at hálsi e-m, of a loop, Mar.; þat skal maðr eigi ábyrgjask at kýr renni eigi kálfi, ef hann hefir öxn í nautum sínum, N.G.L. i. 25 :-- of a weapon, hyrnan rann (= renndi) í brjóstið ok gékk á hol, Nj. 245 :-- of the sun, daylight, and the like, to arise, er sól rennr á fjöll Páska-dag, K.Þ.K. 124; sem leið móti degi ok sólin rann, Bév. 20; rennr dagr, rökkrið þrýtr, Úlf. 9. 83; renna upp, to rise; um mörguninn er sól rann upp ok var lítt farin, Fms. viii. 146; þat var allt senn, at dagrinn rann upp, ok konungr kom til eldanna, ix. 353; þá rann söl upp, ok litu allir bændr til sölarinnar, Ó.H. 109; en er hann vaknaði þa rann dagr upp, 207; dýr og fagr austri í upp er dagr renninn, a ditty; stjörnur renna upp ok setjask, Rb. 466; rennr ljós þat upp, 625. 66: less correctly of the setting sun, as, sólin rann, ljós leið, in a mod. hymn, (the Norsemen call the sunset sol-renning) :-- to run up, of plants, var þess ok ván, at íllr ávöxtr mundi upp renna af íllri rót, Fms. ii. 48; þar renna eigi upp þyrnar né íllgresi, 656 A. ii. 14; eru vér ok svá gamlir ok runnir bitar(?) upp, Fms. viii. 325, v.l.: the phrase, renna upp sem fífill í brekku (see fífill): to originate, æðar renna þar upp ok nætask, ... renn ok rödd upp fyrir hverju orði, Skálda 169, Stj. 198, (upp-runi, origin) :-- of a stream, river, water, to flow, opin renna hón skal um aldrdaga, Vþm, 16; á hugða ek hér inn renna, Am. 25; rennr þaðan lítill lækr, Fms. i. 232; rennanda vatn, a running water, Bs. ii. 18; rennandi ár, Hom. 45: blóð rennr ór sári, a running sore, wound; þar rann blóð svá mjök at eigi varð stöðvat, Fms. i. 46; vatn, sjór rennr ór klæðum, etc. :-- to run, lead, trend. þjóðvegir, er renna eptir endilöngum bygðum, ok þeir er renna frá fjalli ok til fjörn, Gþl. 413 :-- to run, melt, dissolve, ok hefði runnit málmrinn í eldsganginum, Orkn. 368; málmr rennr saman, Blas. 47; þat renn saman, blends together, 655, xxx. 5 :-- of wind, to arise, byrr rann á af landi, Eg. 389; þá rann á byrr, Nj. 135; en er Björn var albúinn ok byrr rann á, Eg. 158: hvergi var á runnit á klaæeth;i hans, his clothes were untouched, Fms. xi. 38 :-- of sleep or mental motion, rann á hann höfgi móti deginum, Ó.H. 207; þá rann á hann svemn, 240; rennr á hann svefnhöfgi, ok dreymir hann, Gísl. 67; þá rann á hann þegar reiði ok öfund, Sks. 154 new Ed.; rann þá úmegin á hann, he swooned, Fms. viii. 332: þá rann af Gretti úmegit, he recovered his