This is page 521 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

SEKT -- SELSKUTILL. 521

Gísl., Harð. S., and other Sagas passim. 2. guilty, wicked; hefna sekjum mönnum íllar atferðir, MS. 677. 4; láta þann undan setja er sekr er Nj. 136; eigi göra verkin ein saman manninn sekjan, 656 A. ii. 16; þar til er þeir fara af heiminmn sekir, 625. 66: sekari né dauðlegri, Sks. 533; samt fyrir Guði sekr ert, Pass., N.T., Vídal. passim.

sekt, f.; in the Grág., esp. Kb., the older form sekð or sekþ prevails; in Kb. ch. 60, sekt occurs nine times, sekð or sekþ seventeen times :-- a penalty, fine, mulct; varðar búanda þat þriggja marka sekt, Grág. i. 158; ef maðr handsalar manni ákveðna sekt sína, 119. II. as an Icel. law term, the condition is one of the three degrees of outlawry or lög-sekt, -- thus defined, þær eru lögsekðir þrjár á landi vóru, ef maðr er görr skógar-maðr óferjandi, eða fjörbaugs-maðr, en sú en þriðja at auka svá fjörbaugs-sekð, at hann skyli eigi eiga fært út hingat, Grág. i. 119; yet, as a rule, only the first two degrees appear in the Sagas; sekt is opp. to sætt, Fs. 73; lýsa til fullrar sektar, Nj. :-- hence the outlawry itself, Grág.; Nj.; hann (Grettir) var lengst í sekt, Grett. (fine); þótti sumum sem hann hefði úti sekt sína ef hann hafði nokkut af hinu tuttugasta ári, 149. This clause about the twenty years is nowhere mentioned in the Grágás, and seems to be a mere popular fiction in the Grett. S., cp.also Gísl. 126 and Harðar S. ad fin. 2. guilt; játa þær sektina, Th. 78; syndir ok sektir, Stj. 55; sektir eða lögbrot, Sks. 665. COMPDS: sekð-auðigr, adj. 'guilt-rich,' wicked, Landn. (in a verse). sekðar-dómr, m. a conviction, sentence of outlawry, opp. to sættardómr, Grág. i. 487. sekðar-fé, n. the property of an outlaw, which was confiscated, one half to the community (fjórðungs-menn), the other half to the prosecutor, Nj. 110, Grág. i. 120, Sturl. i. 34, Njarð. 382, Eb. 36, 110 new Ed.; af hans s. urðu almenningar, Landn. 121: a price put on the head of the culprit, Grett. sekðar-görð, f. a sentence of sekt, Grág. i. 487. sekðar-handsal, n. a 'hansel' or first trial of sekt, Grág. i. 118, 488. sekðar-lauss, adj. free, not convicted; eigi ann ek þess Þóri at fara sektalausum (unconvicted) af þessum fundi, Lv. 45; sektalaust, with impunity, N.G.L. i. 349, K.Á. 176, Jb. 22 B, Sks. 602 B, Gþl. 23. sektar-mark, n. a brand or mark of guilt, Sks. 116: plur. the marks by which to know the person of an outlaw, Band. 19 new Ed. sekta-mál, n. pl. cases about penalties, fines, N.G.L. i. 335. sektar-sakir, f. pl. a case liable to sekt, Grág. i. 462. sektar-úmagi, a, m. the destitute child of an outlaw, Grág. i. 237.

sekunda, u, f. [Lat.], a second, Rb.

sekventia, u, f. [Lat.], a sequence, part of a chant in the mass, Vm. 47, Jm. 14, Fms. viii. 141; sekventíu bók, -skrá, B.K. 83, Pm. 28.

SEL, n., gen. pl. selja, dat. seljum, [sel stands for an obsolete 'sali,' and the word is akin to salr, q.v.; A.S. sele] :-- a shed on a mountain pasture, but within the landmarks of each farm (not in the almenningar), where the milch-kine are kept in the summer months (it answers to Germ. senn-hütte). An Icel. word; in Norway such huts are called setr (or sætr), q.v.; sel skal hverr göra sér í almenningi er vill ok sitja í sumar-setri ef hann vill, N.G.L. i. 251 (in Icel. this was not allowed, eigi skal sel göra í afrétt, Grág. ii. 302); tvá stöðla ok sel (sæll), D.N. i. 81; ek á sel skamt héðan, vertú þar í nótt, Fs. 59; þá snéru þeir til selja Gríss, Fms. ii. 247; Víga-kolr fór frá seli áðan, Nj. 55; fara í sel, fara til sels, Grág. ii. 277; færa í sel, to bring the kine to the sel (in June); fara, flytja úr seli, to bring them back, in the autumn; spurði konungr ef nokkur sel væri þar, er þeir mætti í búa, Ó.H. 187; sels-dyrr, -gluggr, -hurð, -veggr, -tópt, Rd. 310, Ld. 244, 278, 280, Þorst. S. hvíta 43, cp. Ld. ch. 55, 62, 63, Vd. ch. 40, 41, Þorst. S. hvíta 42, 43, Vápn. 24, Hallfr. S. ch. 9, Grett. 139. II. freq. in Icel. local names, Sel, Seljar, Selja-land (whence Seljalands-múli), Sel-tungur, Sels-hagi, Sel-á, Selár-dalr (whence Sel-dælir, the men from S.), Sel-fors, Heiðar-sel, Landn., Dipl., map of Icel.

B. COMPDS: Sel-búar, m. pl. the inhabitants of S., a Norse county, Fms. viii. 35. sel-byggr, m. a nickname, Dipl. ii. 16. sel-fangi, a, m. the stores in a dairy (sel), D.N. sel-flutningr, m., in the phrase, fara selflutning, e.g. when three or more persons cross a river severally in a small boat which can only carry two persons at a time, one always returning to fetch the next. sel-för, f. the keeping cattle in a sel, Grág. ii. 277, Eg. 765, Landn. 95, in both passages used as mod. sel-staða: a right to keep a sel in a pasture, kirkja á selför á Flateyjar-heiði fjórum kúm, ú Balafelli, á Neðravöll, Heydal, Pm. 92, 71, Vm. 18, Dipl, v. 26. sel-gresi, n., botan. ribwort, narrow-leafed plantain, plantago angustifolia. sel-görð, f. erection of a sel, Rd. 263: = þeir höfðu selgörð á sumrum í Sclshaga, Dipl. i. 7; at Benedict ætti s. á Breiðstöðum, v. 10. sel-hestr, m. a horse used in the sel, Dipl. v. 5. sel-land, n. land for sel (pasture), Pm. 49, Dipl. v. 7. sel-mánuðr, m. the month in which milch-cattle are removed to the sel (June), Edda 103. sel-setr, n. a mountain-shed, = sel; í selsetri einu, Fms. viii. 439; Kristbúit á selsetr í Seltungu, Vm. 169. sel-staða, u, f. the place where a farm has its sel.

seli, a, m., and sili, q.v. [Dan. sele], harness; saðull eða seli, N.G.L. i. 363; hvert hross skal í reiðskjóta fara, er seli eða saðull hefir á komit, 125: in mod. usage sili is a strap in the harness.

sé-ligr, adj. sightly, = sjáligr.

SELJA, pres. sel, selr (sell, Grág. ii. 80); pret. seldi; part. seldr; [A.S. seljan; Engl. sell; Dan. sælge] :-- to hand over to another; s. e-m e-t, or absol.; Ásta selr honum sverðit, Fms. iv. 37: hann tók sverð búit ok seldi Birni ok fingrgull -- Sverð þetta, sagði hann, gef ek þér, Ó.H. 53; hann seldi smala-manni höfuðit, Nj. 70; hann tók menit af hálsi sér ok seldi Finni, Ó.H. 136, 148: selja fram, to deliver up, Hkr. ii. 243; mun hann s. framm Hrapp, Nj. 133, 134; selja af höndum, Fms. iv. 278; s. e-t í hendr e-m, Eg. 180, 715; hann seldi búit í hendr Þorsteini, 704; s. vápn ór hendi sér, Fs. 29; hann seldu þan til fóstrs í Suðreyjar, Fms. i. 250; s. e-m sonu sína til fóstrs, 5; seldu honum margir sonu sína til læringar, Ib. 14; meirr en efni sé til seld, more than is due, Bs. i. 137, Fs. 84. 2. to yield milk, of a cow; hún (the cow) selr ekki, vill ekki selja, in which case the Scottish milk-maids use a tulchan or stuffed calfskin. 3. a law term, selja sök, to make over a suit into the hands of a delegate to plead it in court; svá skal sök selja, at þeir skolu takask í hendr, sú er sök tekr ok hinn er sell (hand-sal), Grág. ii. 80; aðra skóggangs sök sel ek þér á hendr Starkaði ... mun ek s. þér í hendr legorðs-sökina, Ni. 98, 99; s. vig-sök, Grág. ii. 80; s. mál í hendr e-m, Eg. 732; s. e-m sjálfdæmi (q.v.), Nj. 92; s. e-m grið, Edda. 57; hann kvaðsk hvárki vildu s. grið né taka, neither give nor receive pardon, Nj. 92: phrases, s. e-m laun, to give a reward, pay; hefir hann áðr selt mér laun í heilræðum, 1 79, 214; s. fé at láni, to put out money on credit, lend money, Ísl. ii. 223; s. á leigu, to put out on interest, Grág. i. 390; ljá eða selja á leigu, 437; selja á frest, to sell on credit, Vápn. 7: selja upp, to throw up, vomit, (upp-sala.) II. to sell, part with (derived from the preceding sense), Fms. x. 5, 227; hann seldi land sitt, Ld. 134; ef þú selr land þetta þeim Bolla, 212; ek em kominn at fala at þér hey ok mat, ... Hvártki vil ek þér selja -- Viltú gefa mér þá? Nj. 73; ef hón kaupir meira, ok á sá eigi heimting til þess er hann seidi henni, Grág. i. 334; s. við litlu verði, to sell for a small sum, Eg. 100; ekki sel ek hann nema við miklu verði, Fms. x. 227; cp. við hleifi seldu, they sold me for a loaf(?), Hm.: selja mansali, to sell into bondage, Fms. x. 224; s. sik sem dýrast, to sell one's life as dear as possible, xi. 376; þótti þeim konungr út seldr,a done man, Odd. 12; þeir Erlendr vóru fram seldir (lost men), ef ..., Fms. vii. 318; fram seldir ok til dauða dæmdir, 65. III. reflex. to give oneself up; seljask arfsali, to give oneself up as arfsals-maðr (q.v.), Grág. i. 204, Vápn. 13; gjarna vilda ek at hann seldisk með minnum vandræðum en á horfðisk, Ld. 254; aldri mun þat vel út seljask, it will never go well, Karl. 152; við marga hafit er heit góð, en misjafnt þykkir út seljask, Nj. 122: to hire oneself out, ef hann selsk dýrra á leigu, Grág. i. 149. 2. recipr. to exchange; þeir görðu frið ok seldusk gíslar, Hkr. i. 7; hafit heilir grið selzk, ii. 166 3. pass. to be sold, Fms. i. 79, 186. 4. part. seljandi, a seller, vendor; seljandi saka, Grág. i. 370, 480; selendr ok kaupendr, Grág. 39.

selja, u, f. [A.S. seal; Engl. sallow; Swed. sälg; Dan. sælje; North. E. and Scot. saugh] :-- a sallow, a willow, salix capraea, Edda (Gl.), Pr. 473, Lex. Poët.; kirkjan á alla smá-reka, rætr allar ok seljur, Pm. 69. selju-tré, n. a willow-tree, Ám. 111. II. [selja the verb], a female dealer, whence freq. in poët, circumlocutions of a woman, Edda 68, Lex. Poët. III. the name of an island in Norway; whence Selju-menn, the saints of Selja; Seljumanna-messa, -vaka, see messa, Bs., N.G.L.; for the story see Fms. i.

seljari, a, m. a seller, dealer, Mar., Hom. 23.

selningr, see sendlingr.

SELR, m., pl. selar, but mod. selir, [O.H.G. selah; A.S. seol; Engl.seal; Dan. sæl-hund] :-- a seal, Lat. phoca, Fs. 143; egg ok sela (acc.pl.), Sturl. ii. 77: fiska, fogla eða sela, Grág. ii. 337; sela ok fiska, 358; sela alla, 359; syndr sem selr, Nj. 29, cp. Engl. 'to swim like a duck:' the phrase, mér er ekki um sel, 'seal likes me not,' i.e. I do not like it. For a description of various kinds of seals see Sks. 40-44 new Ed. (opnu-selr, örkn-selr, látr-selr). 2. in local names, Sel-strönd, Sel-vágr, etc. :-- as a nickname, Selr, Ó.H.; sels-bani and sels-hefnir, id.; sela-gnúpr, Gísl. 9.

B.. COMPDS: sela-bátr, m. a seal-boat, boat for seal-catching, Gísl. 135, Vm. 98. sel-belgr, m. a seal-skin (not cut up), Eb. 96, Landn. 76, Fms. i. 10. sel-biti, a, m. a flip with the finger; gefa e-m sel-bita. sela-dráp, n. seal-killing, Vm. 137. sels-eista, n. a seal's testicle, a nickname, Fbr. sel-feitr, adj. fat as a seal, Fbr. 19, Vígl. 36. sel-fiskr, m. a small kind of whale, Sks. 179. sel-fita, u, f. seal's fat, Ant. 275. sel-hár, n. seal's hair, Eb. sels-hreifi, a, m. a seal's paw. sela-húðir, f. pl. seal-skins, Sks. 184, Bárð. 165. sels-höfuð, n. a seal's head, Eb. 276: Dumnial selshöfuð, a nickname, in a Runic inscription in Ireland, see under mál. sel-kolla, u, f. the name of an ogre with a seal's head, Bs. i. 604 sqq. sela-kyn, n. a kind of seal, Sks. 178. sela-lagnir, f. pl. places where nets are laid for catch-ing seals. sel-látr, m. pl. places where seals litter. sel-nasi, a, m. 'seal-nose,' a nickname, Sturl. iii. 184. sel-net (sela-net), n. a seal-net, Grág. ii. 358, Vm. 108, Jb. 317. sela-nætr, f. pl. = selnet, Bs. i. 388. sel-skinn, sela-skinn, n. a seal's skin, Vm. 60; selskinns-brackr, -stakkr, -kufl, Fbr. 139, Sturl. i. 30. sel-skutill, m. a