This is page 561 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

SKURÐHAGR -- SKÚTA. 561

672; skurðgoða dýrkan (mod. skúrgoða-dýrkan), idolatry; skurðgoða-villa, id., Nj. 164, Fms. i. 282, Edda (pref.)

skurð-hagr, adj. skilled in carving, Lex. Poët.

SKURÐR, m., gen. skurðar, pl. skurðir, [skera], a scoring, cutting, carving; skurð ok skipti á hvalnum, Grett. 88 A; hón (the church) á skurð (has a share of whales driven ashore) um öll þing sín ... ok skurð í öllum þeim rekum, er..., Ám. 3, Pm. 133; manns-hlut í flutningu ok fullan skurð, Ám. 33; kirkja á skurð fullan milli Ormsár ok Tungu-reka af hverjum hval sem kemr, Pm. 69: of cutting peat, skurðr torfs, Dipl. iii. 6; göra skurði um torfvöllu, iv. 12: a cut, wound, skera sig djúpan skurð, þver-s.: fé til skurðar, cattle for slaughtering, Fms. vii. 218, viii. 60; skurðar-fé, sheep fit for slaughter. 2. carving (of art); silfri var rennt í skurðina, Fær. 102; stafnar útskornir ok víða í skurðina silfri smellt, Fas. iii. 426; gull-görvar með inum fegrstu skurðum, Str. 4; villa skurða, idolatry, worship of carven idols, 655 ix. B. 2; skurðar gluggr, a carved window, Str. 70. 3. a ditch, channel, Fas. iii. 449; þessi skurðr svá breiðr ok djúpr at þar mátti vel skipum halda, Fms. v. 167: hence the metaph., hvat sem gengr í skurðinn, cost it what it may; Gísli kvaðsk þó aldrei mundu Kolbeini eið sverja hvat sem í skurðinn gengi, Sturl. iii. 3 (the metaphor from filling up a ditch or perhaps from enamelling, cp. renna í skurðina, above). COMPDS: skurðar-maðr, m. a carver, Grág. ii. 370, Jb. 324. skurðar-skírn, f. circumcision, Stj. 14. skurðar-öl, n. harvest-ale, D.N. ii. 673.

skurfir, m. a kind of bird, Edda (Gl.)

skurfur, f. pl. scurf on the head, Hjalt.

skurka, að, to roll off with a rattle and noise; lét hann s. út, let him roll out, i.e. flung him out. Fas. ii. 341.

skurmsl, f., mod. skurmr, n. an egg-shell, = skuru, Mork. 220, see Fms. vii. 225, l.c.

SKURN, f. (cp. Fas. iii. 215, Clar., but erroneously), an egg-shell or nut-shell: ostram, þat köllu vér skurn eðr skel, Stj. 88; hafði konungr skurnit (sic) fyrir borðker, Fas. iii. 215; eggit, var brotin rauf á skurninni, id.; skurn ok kjarni, Karl. 279; egg-skurn, an egg-shell, Edda. 2. an ornamented shell-box(?); hvít skurn gyllt, með loki brotin, Dipl. v. 18; skurn búin, Vm. 109; skurnir átta svartar, ok er ein með loki, Dipl. v. 18; skurnir níu ok tvær lokaðar, iii. 4; ein skurn búin, B.K. 31, D.N. passim; valhnotar-s., a walnut-shell, Fms. vii. 225.

skurtla, að, dimin. to graze, cut slightly.

skussi, a, m. [see skyrsi], a slovenly follow; þú ert mesti skussi. COMPDS: skussa-legr, adj. slovenly, weak. skussa-skapr, m. slovenliness, sluggishness.

skut-breiðr, adj. broad-sterned, Thom. 378.

skut-bryggja, u, f. a stern-gangway, by which people went on board or went ashore. Fms. vii. 143, Eg. 121, Fbr. 130.

skut-byggi (-byggvi), a, m. the 'stern-mates.' the sailors set in the stern of a ship, Fms. vi. 143, viii. 224.

skut-festr, f. a cable from the stern, stern-moorings; bera á land skutfestar, to take the stern-moorings ashore. Fms. vii. 260, viii. 216.

skutil-diskr, m. [see skutill ll, plates on which dishes were served. Eg. 238, Þiðr. 87, v.l.

SKUTILL, n., dat. skutli, [skjóta; cp. End. shuttle]:-- an implement shot forth. 2. a harpoon, Gþl. 466, Landn. 148, Fbr. 144; sel-skutill, a seal-harpoon, id.; hval-skutill. 3. a bolt or bar, whence skutla-hlið, a 'bar-gate' D.N. ii. 735. v. 752.

B. [A.S. scutel; Engl. scuttle; Germ. schässel; Icel. skutill, etc.; -- all probably from Lat. scutellum, and therefore a different word]:-- a plate, trencher, or even a small table; af helgum skutli, Haustl.; fram setti hón skutla silfri varða, Rm. 28; bar hón meir at þat miðra skutla, 4; hón gaf Sveini konungi ágætan skutil. allan gullbúinn ok settan dýrum steinum. Fms. vi. 232; tekr hann upp borð ok setr fyrir Butralda, Þorkell mælti, skammr er s. minn, Fbr. 37; eigi mundi verða síðan einn skutill svá veglega skipaðr sem þá er þrir svá voldugir konungar snæddu af einum diski, Bs. i. 37: the table (bjóðr) and the skutill are distinguished in the Rm. skutil-sveinn, m. a page at a royal table: as a title of honour, Fms. vi. 304, vii. 158, 168, ix. 362. 426, x. 15, 80, 93, Orkn. 246, Sturl. ii. 124. In Norway the skutilsveinar and other royal pageantry were introduced about the time of king Olave the Quiet (A.D. 1067-1093), see Fagrsk. 150; its occurrence in Fms. ii. 133 is therefore an anachronism, whereas the word is freq. in the lives of the kings of the 12th and 13th centuries, as also in the Hirðskrá (N.G.L. ii): a bishop's skutilsveinn, 472.

skutla, að, [cp. Engl. to scuttle a ship], to harpoon. II. [Germ. schütteln], to squander; skutla staðarins gózi, H.E. i. 561, Bs. ii. 82, Thom. 2. reflex. to be scattered; skutlask í tvá staði, Bs. ii. 3.

skutlan, f. a squandering, Dipl. iii. 1.

skutlari, a, m. a harpooner.

skut-menni, n., Sturl. ii. 192, v.l. (prob. only a had reading).

SKUTR, m., gen. skutar, pl. skutir, [from skjóta, from shooting or launching a ship into the water, cp. North. E. scut = the tail of hares or rabbits] :-- the stern, Höfuðl. 1; aptr í skut, Hym. 21; réri Grettir í skut, Grett. 125 A; skaltú ganga at framstafni en ek at skut, Finnb. 254; var rekkju-maðr í skut, Lv. 98; setja augu sín aptr um skut, to look back, Al. 12; hann bað Ketil ganga fyrir skut, ok setja á (and push on) Fas. ii. 112; leggja land fyrir skut, to pass by, Edda (in a verse): in plur. including stem and stern, opp. to midship, skip minna til skutanna en um mitt, Fms. viii. 197; skipit var lítið til skutanna en breitt um miðbyrðit, Grett. 88; í hvárn-tveggja skutinn, O.T. 67.

skut-stafn (-stamn), m. the 'tail-stem,' the stern, Fms. ii. 71, vii. 256, x. 348, xi. 110, Ld. 76, MS. 656 C. 22, N.G.L. i. 203, ii. 283; opp. to framstafn.

skut-þilja, u, f. the poop-deck; jamlangt stýri, aust-keri ok skutþilju, N.G.L. i. 59.

SKÚA, að, [skór], to shoe; vel hosaðr ok skúaðr, Sks. 286; fætr þína skúar þú, Barl. 83. 2. of a horse; at hann léti með gulli skúa hesta sína, Fms. vii. 94; var svá mikill ofmetnaðr hans, at hann vildi skúa hest sinn gullskóm sem konungrinn sjálfr, so proud was he that he wished to shoe his horse with golden shoes like the king himself, O.H.L. 48; hesti skúaðum, Fbr. 19; skúa þú hann vel ok fastliga, Sks. 374; Styrr hafði skúaðan hest, Ísl. ii. 294 (in the extracts); vóru skúaðir (skóaðir, járnaðir, v.l.) tuttugu hestar, Fms. viii. 182; see the remarks s.v. skór :-- ásar skúaðir neðan með járni, iron-shod beams, Sks. 425; ú-skúaðr, unshod, Fms. v. 196.

skúfa, að, = skýfa, Fas. ii, 60; út-skúfa, to turn out.

skúfaðr, part. tasselled; skúfaða skóþvengi, Eb. 220; skildir skúfaðir af skeytum, örum, Fms. ii. 332, ix. 528, x. 361.

SKÚFR, m. a tassel, Eb. 216; dúk með fjórum skúfum, Post. 16. 2. the hip-tendon. II. a sea-bird = skúmr (q.v.), Edda (Gl.), Lex. Poët., Eggert Itin. 2. a pr. name, Fbr.: a local name, Skúf-ey, Fær.

skúf-slitinn, part. with the hip out of joint.

skúlka, að, to mock, = skelkja, Fas. ii. 343.

SKÚMI, a, m. [Dan. skummel, skumring, = twilight], shade, dusk; dagr myrkra ok skúma, Barl. 37, Sks. 229, v.l. skúma-skot, n. the dusk, twilight; þegar í skúma-skotinu, Barl. 190: a dark nook, skríða í skúma-skot, Mar. 1056. II. skúma, a nickname.

skúmr, m. the skua or brown gull, larus catarractes, also called skúfr: metaph. a chatterer, gossip. 2. a pr. name, Landn.: skúma, u, f. a nickname, Fms. xi.

SKÚR, f., but originally masc. as in other Teut, idioms, which gender is still preserved in the north of Icel.; it is thus masc. in Run. Gramm. Island.; so also Pal Vídal., -- Norðlinga kennum vér af 'generibus vocum' svo sem skúr er hjá þeim karlkennt, en kvennkennt hjá Sunnlingum, Skýr. 126; [A.S. scúr: Engl. shower; Germ. schauer]:-- a shower; fyrir élum ok skúrum, Hom.; regn eða skúr, Edda i; dropa eða skúrir, 350; þau ský er skúrum blandask, Alm.; skúr, 656 B. 12; blóði hafði rignt í skúrinni, Eb. 260; hvervetna gengu skúrir við annarstaðar í nónd, Bs. i. 339; skúrum ok regnum, Stj. 30; himins í dimmu skúr. Pass. 2. metaph. a shower of missiles; þessi skúr leið skjótt yfir, Fms. viii. 222: poët. tears are skúr augna ..., the shower of the eyes; vúpna, hjálma skúrir, the weapon-shower, helmet-shower; as also, meil-skúr, álm-skúr, dyn-skúr, skot-skúr, nadd-skúr, i.e. a shower of missiles, Lex. Poët. COMPDS: skúra-drög, n. pl. drizzling. skúra-veðr, n. showery weather, Ld. 56, Bs. i. 349.

skúrr, m. [Dan. skur], a shed. skúr-fjalir, f. pl. shed-deals, Fms. viii. 329.

skúr-samr, adj. showery, Rb. 104.

skúr-ván, f. the clouds, poët., Alm.

skúr-örðigr, adj. an epithet of a ship, Edda.

SKÚTA, u, f. [Dan. skude], a small craft or cutter; a number of such used to accompany a fleet for use in rivers or on the coasts; they were distinguished from the byrðingar or ships of burden, which carried the supplies; þeir höfðu sex langskip. fimm skútur, en þrjá byrðinga, Orkn. 256; hann fór með skútu alskipaða norðr í Fjörðu, Eg. 155, Fms. i. 60; gakk á skútu er hér liggr útborða langskipinu, Eg. 354; skútur ok róðrar-ferjur, id.: hann hafði skútu er hann átti, ok á þrjá tigi manna, 23; hrundu þeir fram skútu ok hljópu þar á sex karlar, Nj. 18; þá reyri skúta at skipi jarls, Fms. vi. 317: kom borð skútunnar á kinnung karfans, Eg. 386; ganga á skútur ok sigla vestr til Orkneyja, eðr allt til Suðreyja, Fms. viii; skútu góða, réru á borð tíu menn eða tólf, Ó.T.; hann lét búa snekkju tvítug-sessu ok með skútu fimtán-sessu, ok enn vista-byrðing, Fms. vii. 310; skútu fimmtán-sessu með öllum reiða, Hkr. i. 201; hann spurði at Varbelgir vóru fyrir sunnan á þremr skútum, Fms. ix. 474: létti-s., hleypi-s., róðrar-s., lagnar-s. COMPDS: skútna-herr, m. a fleet of s. (manned); en er skútnaherrinn reyri ofan eptir ánni, Fms. vii. 259, viii. 376, ix. 6. skútna-lið, n. the crew on the s., Fms. viii. 127. skútna-menn, m. = skútna-lið, Fms. viii. 376.

skúta, pres. skútir, pret. skútti, to jut out, so as to form a shade or cave, of rocks or the like; fjallit sýnisk skúta yfir fram sjóinn, Fms. x. 313; bjargit skútti yfir fram, vii. 81; þeir (the glaciers) skúttu fram yfir dalinn, Grett. 141 new Ed.; þær (the trees) skúttu svá langt, at lauf þeirra ok limar lágu á jörðu, Konr.