This is page 564 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

564 SKYRKYLLIR -- SKÆÐR.

Sturl. iii. 97. skyr-kyllir, m. a 'curd-bag;' skyr í húðum ok bundit fyrir, þat kölluðu menn skyrkylla, Grett. 107 A. skyr-kýll, m. = skyr-kyllir, Grett. l.c.

skyr-bjúgr, m. [the etym. perh. from A.S. sceorfa, Engl. scurf, and bjúgr (q.v.), which word Icel. use of any tumor which sinks when touched, e.g. vind-bjúgr, vatns-bjúgr, skyr-bjúgr. In Dutch skyrbjúgr is called scheur-buyk, in Engl. scurvy, scorbutic, and in both the word may well be of northern origin] :-- scurvy; tekr hann skyrbjúg í hafi, Þorst. Síðu H. 38; hann fékk mikinn skyrbjúg í munninn, Bs. i. 781 (also at sea); þrútnuðu upp á honum fætrnir, en skyrbjúgr hljóp í búkinn, 820.

skyrigr, adj. bedabbled with curds, Grett. 107.

skyrsa, proncd. skyssa, u, f. a monstrous blunder; mér varð á skyssa í dag, það var ljóta skyssan! this mod. phrase is derived from the following word; see also skussi.

SKYRSI, n. [akin to Ulf. skohsl = GREEK; Germ. scheusal] :-- a portent, phantasm, as also mischance arising from witchery; þeir þóttusk náliga brenna ok óttuðusk þann atburð sem skussi (= skyrsi), as a bad omen, Fms. x. 416; ho, ho, skyssi mikit, segir hann, tbou monster! Al. 42; margir eru dauðir þeir er til hafa komit at brjóta, eðr ella hafa þeim orðit önnur skyrsi (mischances), Gullþ. 6; brott rekr hann frá manni skyssi ok hégómlega drauma, phantasms and dreams, MS. 544. 39. skyrsi-ligr, adj. monstrous, abnormal; skyssiligar ásjónur, ... skyrsiligar ok hræðiligar, Stj. 75, 79; skyrsilig skurðgoða-blót, 26; sá hinn skyrsiligi ok hræðiligi hlátr, 101; af skyssiligri mynd, 96.

SKYRTA, u, f. [Engl. shirt; Dan. skjorte; Germ. schürz] :-- a shirt, a kind of kirtle, Ísl. ii. 343; skyrtu þröngva, Rm. 15; ætla góðan mun styttri skyrtu þína enn kyrtil, Sks. 287; á kyrtlum ok skyrlum, Fms. vii. 321; skyrtu ok brautargangs-höfuðsmátt, Ld. 134; í skyrtum einum, Gþl. 540: jarl var uýstaðinn upp ok var í skyrtu einni ok línbrókum, Orkn. 182: in the phrase, slíta eigi mörgum skyrtum, to wear out few shirts, have but a short time left to live, Þorst. St. 53: in poets, hring-s., a ring-shirt, a coat of mail; Hamðis s., id., Lex. Poët.; fyrir-skyrta, an apron. 2. a night-shirt, so in mod. usage. COMPDS: skyrtu-blað, n. a shirt-lap, Þorst. St. 49. skyrtu-ermr, f. a shirt-sleeve, Fms. v. 317. skyrtu-görð, f. the making a shirt, Fas. ii. 198, 202.

skytari, a, m. [Engl. shooter], = skyti, Barl. 137.

skyti, a, m., old gen. skytja, [Dan. skytte], a marksman, shooter, archer, Vkv. 4. 8; mesti bogmaðr ok hinn bezti s., Stj. 128; skytanum, Hkr. iii. 312, Fms. vii. 192; skyti allra manna beztr, x. 362; hundrað skyta (gen. pl.), Ann. 1393: a harpooner, Jb. 326; hval-skyti, id.: a nickname, Sturl. ii. 178; ú-skyti, a bad marksman; ú-skytja ör, Fms. vii. 262, Fas. ii. 358, v.l.

skytja, u, f. = skyti, mod. skytta, [Dan. skytte], a marksman, shooter; ú-skytja = ú-skyti, Fas. ii. 358, Hkr. iii. 388 (Cod. Fris. l.c.) 2. [skot], a little nook, D.N. vi. 84.

skytningr, n. [skot], a 'scot-house,' an inn or club, where each guest paid or contributed his own scot or shot (skot), whence the name; skytning and hjúkólf are synonymous, whereas gildi is different, cp. höfu vér fyrir-boðit samdrykkju eða gildi ... útan skytningar viljum vér at haldisk eptir fornum siðvanda, Rétt. 6. 3; hann tók sér skytning í bænum, Fms. vii. 113; drekka í skytningum, 242; hann veitti allri hirð sinni mat ok mungát, svá at engi maðr þurfti í skytning at ganga, Orkn. 80, O.H.L. 35; gengu skipverar í skytninga at skemta sér, Orkn. 206; fór Kali í hinn sama skytning til Unnar húsfreyju, 210; þat var eitt kveld at Þórðr drakk í skytningi, Bs. i. 635; þann tíma er menn vóru komnir í skytninga, Fms. ix. 44; hann skaut ok einn fyrir sveitunga sína þá er þeir sátu í skytningum, Ld. 73; skytnings-stofa, an inn, tavern, Fms. ix. 478, D.N. passim; hann hélt skytning alla tólf mánuði ok veitti sínum mönnum, Ó.H. 48; hann lét sér sverð búa af gulli ok sýndi í skytningi, O.H.L. 48; konungr gékk frá skytningi til aptan-söngs, Fms. vii. 152; hann (the king) drakk aldri svá í skytningum, at eigi drykki húskarlar hans með honum, 242; þeir (the soldiers) dreifðusk ok skipuðu til skytninga hvar hverir skyldi drekka um kveldit, viii. 408; þat var í þann tíma er menn vóru komnir í skytninga (viz. the evening), ix. 44. All the above refer to Norway; in records referring to Icel. there is only one instance, ef hann vildi fara ofan á Grund til skytnings, Glúm. 373, and this looks suspicious.

SKÝ, n., gen. pl. skýja, dat. skýjum; [Dan. Swed. sky; cp. Engl. sky, although different in sense] :-- a cloud, Alm. 18, 19; ský dökkt ok dimmt, Fms. xi. 136; svart ský, þrumu-ský, a thunder-cloud; ok sýnir regnboga þinn í skýjum, Blas. 47; þóttusk menn sjá, at regn mundi í skýinu, Eb. 260; tungl veðr í skýjum, the moon wades in clouds; skýjum efri, above the clouds, Edda; skýja deild, Skálda 162; skýja-rof, a rift or break in the clouds. For the notion that the fleeting clouds were the scattered brains of the giant Ýmir, see Gm. 41. 2. a cloud on the eye (causing blindness), cataract; drepr honum aldregi ský í augu. Hom. 47; það er ský á auganu. COMPDS: ský-bólstr, m. a 'bolster' or bed of clouds. ský-drúpnir, m. 'cloud-dripper,' poët. the air full of clouds, Sól. skýja-fall, n., botan. tremella. skýja-ferð, f. a cloud-drift, Pr. 385. ský-fjall, n. a 'sky-fell,' mountain of clouds, Sks. 229. ský-flóki, a, m. a 'sky-flock,' pack of clouds, Eb. 260, Fas. iii. 471, Bárd. 169, Stj. 30, 594, Hem. skýja-glópr, m. a 'cloud-gazer,' a fool. ský-lauss, adj. cloudless, K.Þ.K. 138: metaph. clear, certain, það er skýlaust, vita e-ð skýlaust. ský-pílarr, m. = skýstólpi, Stj. 286. ský-skafa, u, f. a 'shaving' or streak of cloud; þá vas heið ok sá hvergi skýsköfu á himni, Greg. 65. ský-stólpi, a, m. a pillar of cloud, Stj. 326. ský-svipan, f. the 'waving of a cloud,' a moment; í þeirri s., Fms. v. 80. ský-þakðr, part. cloud-covered, Sks. 225.

skýfa, ð, [Dan. skubbe; Engl. shove], to shove, push; skýfðr ok rekinn, Stj. 9; út skýfðr. expelled, 275; mod. út skúfaðr: with dat., látið mik vera kyrra ok skýfit mér hvergi, Grett. 160; þat skýfir brott skotum ok járni, Stj. 86: pass., skýfast brott, to be shoved away, id. 2. with acc.; hann skýfði goðin af stöllunum, Fms. ii. 163, Fb. i. 321; en ef þik berr skjótt fram hjá, þá skýfðú (imperat.) þegar hnappinn úr hrips-grindinni. Lv. 65; þeir ætluðu hirðirinn brott at skýfa, Bs. ii. 73. II. to cut, slash, slice; hann hjó hart ok tíðum ok skýfði forkinn sem hvannir, Háv. 43.

skýfing, f. a shoving; með s. eða skotan, N.G.L. ii. (Hirðskrá).

skýja, að, to cloud; skýja ok skyggva fyrir ljósit, Sks. 208; ek hefir himininn skýja látið, Stj. 62; skýjat ok ú-skygnað, 142: vel hefir þú einurð haldit hér til, en nú skýjar á heldr, but now it clouds over, Glúm. 367: part. clouded, Sks. 226; skýjað veðr, Ó.H. 108: shaded, of a helmet, Sks. 42.

skýja, u, f. cloudiness; ef þú ferr enga skýju fyrir honum, Konr.

SKÝLA, d, [skjól; Dan. skjule], to screen, shelter, with dat., Fms. i. 136, 274, Stj. 565; skýla við e-u, Hkr. i. 26, Fas. ii. 116.

skýla, u, f. a veil, cover.

skýli, n. a shelter, MS. 4. 12: a shed, passim in mod. usage. skýlis-hús, n. a shed, D.N. iv. 370.

skýli-högg, n. a cross with an axe, so as to spoil a thing; ef maðr höggr s. á hafskip manns, Grág. ii. 403: ef maðr höggr s. á viði, 296; ok setti í borðit ofan hvert s. af öðru, ... telgði borðin svá at ór gengu öll skýlihöggin, Fms. ii. 218, 219; þar lá tréstobbi mikill, ok í s. mikil, Ó.H. 72.

skýling, f. a screening, Mar. passim.

SKÝRA, ð, [Ulf. skeiran = GREEK; see skíra]:-- to explain, tell, expound, interpret, set forth; kveðsk skýra mundu fyrir honum, ef hann vildi vita, Fms. xi. 12; þá er þat nú skýranda, 'tis now to be told, Sks. 522; skýrir ritningin heimsins görð, Stj. 2; ok er þó rétt at hann skýri þat eigi meirr, enn hann segisk, he is not bound to more particulars than that, Grág. ii. 88; svá sem skýrir Decreta, Anecd. 38 C; skýra spurdaga, to solve a question, Fms. x. 377; þá skýrði hann (interpreted) bók Jobs, Rb. 368; skýra ritningar, Al. 10; ráða ok skýra drauma, Stj.; ok spyrja síðan alla lögréttu-menn at skýra þat hvat hverr þeirra vill, Grág. i. 8; skal dóttir konungs sitja hjá ok skýra (to decide) hvárir vinna, Fas. ii. 546; nema váttar skýri, unless witnesses decide, Grág. ii. 226 A; út-skýra, to comment on, Mar. 2. reflex., í þessu má þat skýrask, 677. 37; framarr enn skýrask megi með nokkurum framburði, Th. 21.

skýring, f. an elucidation, explanation, Sks. 522; s. eða glöggvari greining, Skálda 205; til sanns vitnisburðar ok skýringar, H.E. i. 508; skýringar meistari, an interpreter, Stj. 542, 559; skýringar laust, without commentary, 236; skýringar-grein, an explanatory note, foot-note.

skýr-ligr, adj. intelligent, clever, discreet; því mun skýrligri sem þú ert maðr vitrari, Fs. 121; skýrligr at yfir-bragði, Sturl. ii. 189 (Ed.)

skýrr, adj. clear, evident, manifest; með skýrum sannindum, Fms. ii. 298; með skýrri skipan, H.E. i. 462; skýrar jarteinir, Glúm. 357; önnur skýrari tilraun, Lv. 78; Broddi kvað þat skýrst at göra svá sem hann vildi, Ölk. 72 new Ed.; á því þingi var þat skýrt gört, 625. 48. 2. clever; skýrr ok glögg-þekkinn, Ld. 274; skýran ok skynsaman, 625. 79; Sighvatr var síðan skýrr (Ed. skírr) maðr, Fms. iv. 89 (skýrr maðr ok skáld gott, Fb. iii. 243, l.c.); kona skýr ek sköruglynd, Fms. vi. 102; Guðríðr þótti skýr kona, Gísl. 74 (160). 3. neut. as adv., skýrt, distinctly; þegar möndi hvert barn mæla skýrt, Eluc. 25; kalla hátt ok skýrt, 623. 35; Arnórr kveðr skýrt á þetta, Ld. 334; ein bók ágæt kveðr skýrt á, Fms. i. 142; svá sem hann mælti þetta skýrra (more distinct), Hom. 51; ef maðr handsalar sekð sína skýrt, Grág. i. 119 B. II. = skírr, pure; drykkr skýrri hverju víni, Sks. 633 B.

skæða, d, to furnish with shoes; skæða sik ok vápna, Þiðr. 129.

skæði, i.e. skœði, n. pl. [derived from skór], the piece of leather cut square for making a pair of shoes; þar liggr léskrápr, taki hann sér þar af skæði, Ísl. ii. 113; var þá skorin yxnis-húðin til skæða, 71, Skíða R. 23, 24, 26, 32, 38; il-skæði, Od. xiv. 24. skæða-drífa, u, f. flakes of snow. skæða-tollr, m. a 'shoe-tax,' a kind of church-tax; s. af hverju bænhúsi, Vm. 92; s. ok osttollr, 74; hey-tollr, ljós-tollr, ost-tollr, skæða-tollr af ellifu bæjum, en af Arnar-vatni osttollr ok s. at eins, Pm. 76.

skæði, n. [skæðr], scathe, damage; tungu-skæði, 'tongue-scathe,' bad language.

skæð-leikr (-leiki), m. 'scathefulness,' ferocity, Mar., Stj. 236, 581.

SKÆÐR, i.e. skœðr, adj. [skaði and skóð], scatheful, noxious, Hkv. i. 38; skæðr ok skaðsamligr, Stj. 23, Ld. 278; skæðir við hesta, Stj.