This is page 612 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

612 SVIPSTUND -- SVÍNBEYGJA.

ok þóttisk sjá svip mannsins, G. awoke and thought be saw the shadow of a man, Fms. iii. 57; Ólafr vaknaði ok þóttisk sjá svip konunnar, Ld. 122; en er konungr vaknaði, þóttisk hann sjá svip mannsins er braut gékk, Ó.H. 196; þóttusk þeir sjá svip manns niðr við ána, Fs. 73; hann hefir af svip af göngu mannsins, ok mælti, at hann þóttisk þar kenna Eyjólf, Bs. i. 531; Þorbjörn hafði svip af konunni, ok lét eigi sjá sik, Grett. 121; þóttisk Kolbeinn sjá svipinn til konungs, at hann stökk fyrir borð, Fms. iii. 2; annarr segir, at hann sá svipinn mannsins er stökk yfir götuna ... þeir vissu eigi hvárt þessu olli menn eðr tröll, Fb. ii. 132. 2. a look, countenance; sýndi konungr vinganar-svip (a friendly look) til Einars, Fms. vi. 279; með áhyggju-svip, a grave, concerned look, 239, vii. 30; spurt muntú hafa úþyktar-svip Ísólfs til vár, his frowning towards us, Lv. 79; reiði-s., Bs. i. 774; gleði-svipr, a cheerful, glad countenance; svipum hefi ek nú yppt, Gm. 45. 3. a likeness; ættar-svipr, a family likeness; það er svipr með þeim; or, hann hefir svip af henni móður sinni til augnanna.

svip-stund, f. a moment, the twinkling of an eye, Eg. 240; á einni s., Hkr. i. 11, Rekst.

SVIPTA, t, [cp. svipr, svipa; Engl. swift], to pull quickly; hón svipti (sweeped, swept) at mötli sínum, Fs. 60; hón svipti honum á herðar sér, 623. 36; svipta e-u ofan, to sweep off, knock down, Fms. ii. 45; svipti hón söðli af svöngum jó, Og. 3; s. ofan forfallinu, Konr.; er hann svipti honum Svarti, gave him a shaking, Fs. 140; þat (the bear) svipti honum undir sik, 149; s. undir sik tjaldinu, Fms. vii. 114; hann svipti undir hönd sér einum litlum gullbaug, Edda 72; s. e-u undan e-m, to strip one of it, Sks. 682. 2. to strip, deprive; svipta e-n e-u, to strip one of a thing; hann sviptir hana faldinum, strips her of her hood, Nj. 131: to deprive one of, s. e-n e-u, this sense is freq. in mod. usage; syptir (i.e. sviptir) riddaratign, stripped, bereft of, 623. 30; sviptir sæmdum, Ld. 164. 3. a naut. term, to reef, (Dan. svigte, gt=ft); svipta af handrifi, Ó.H. 182, Fms. iii. 44; s. seglunum, to reef the sails, Fas. i. 138; þeir tóku veðr stór, ok vildu margir minnka sigling ok svipta, Fms. vii. 67; veðr óx í hönd ok bað Bjarni þá svipta, Fb. i. 432; skal engi... sigla fyrir mér né ek vilja svipta fyrr en þeir, Fms. v. 337; svipta til eins rifs, to take in all reefs but one, ix. 21. II. recipr. to tug, wrestle; sviptask fast, Fms. i. 306, iii. 224.

svipta, u, f. a loss; hann kvað sér sviptu at þeirra skilnaði, Fs. 20.

svipti-kista, u, f. a movable chest, Eb. 256, Sturl. iii. 304.

sviptingar, f. pl. a tugging, wrestling; harðar, miklar sviptingar, Edda 33, Fms. iii. 188. 2. sing., naut. a reefing-rope; svipting ok skaut, Edda (Gl.); þræðr ok sviptingar (acc.), Sks. 30 B.

sviptingr or sviptungr, m. [cp. Engl. swifters = shrouds, thus in a different sense] :-- reefing-ropes, (Swed. svigt-linor, Dan. svöft, tage svöftet ind); eyri við svifting hvern, til þess er kemr í sex sviptunga ... sviptung hvern, N.G.L. i. 199.

sviptir, m. a loss; e-m er s. í e-u, Vápn. 13.

Svipul, f. one of the Valkyriur, Edda (Gm.)

svipull, see svipall.

svip-vindr, adj. fickle, Fb. iii. 360.

svip-vísi, f. fickleness, Am. 7.

svip-víss, adj. fickle, = sveipvíss; svipvísar konur, faithless wives, Sól.

svirgull, m. [svíri], a kind of coarse necktie(?); hence svirguls-ligr, adj. coarse, bulky.

sviti, a, m. sweat, perspiration; see sveiti.

svitna, að, to sweat.

sví, interj. = svei, q.v.; sví verði þeim! Karl. 364; this form is else only used as prefixed in sví-virða, -virðing, q.v.

svía, að, [Dan. svia], to abate, of pains, (mod.); see svina.

Svíar, n. pl. [Suiones, of Tacit. Germ.; Swed. svear], the Swedes, originally in the limited sense of the Northern Swedes, -- 'Svea och Göta konung' is still the title of the king of Sweden; Svía-kind, Svía-dróttinn, Svía-kappi, the kind, lord, champion of the Swedes, Ýt., Lex. Poët.; Freyr Svía-goð, Frey the god of the Swear, Fb. iii. 246; Svía-herr, the host of Swear, Fms. x. 349; Sía-sker, the Swedish skerries, islands in the Baltic near to the Mälar lake; Svía-gríss, the name of a mythical ring, Yngl. S., Edda: Svía-konungar, the Swedish king, passim. II. Svía-veldi, the empire of the Swear, Fb. i. 139, Ó.H.; Svía-ríki, mod. Swed. Sveriga, i.e. Sweden, Fb. i. 139, ii. 57; Sví-þjóð, q.v.

Svíarr, m. the name of a dwarf, Vsp.: the forger, the smith (?), akin to sía, q.v.

SVÍÐA, svíðr; pret. sveið, sviðu; part. sviðinn: a weak pret. svíddi, Greg. 60; svíddu, Lil. 56, Fms. vii. (in a verse): [Dan. svie] :-- to singe, burn; tak rúgbrauð ok svíð við eld, ... et þat sviðit, Pr. 475; svíða dilka-höfuð, to singe, roast sheep's heads, Þorst. St. 51; nú svíðr hann lítt um höfuðit, Rd. 260; hann svíddi útan af þornunum, Greg. 60; hann svíðr klumbuna útan, Fms. xi. 129; svíða hár, Grág. ii. 129; nauts-rófa sviðin, Eb. 276; annat brjóstið svíða þær, Al. 121; sviðu hverja er sviðin er, N.G.L. i. 67; jöfurr svíðr bygðir, ... logi svíðr bý, Lex. Poët.; sviðnir fuglar, Sól.; hann sveið hræ, Fms. vi. 55 (in a verse). 2. to smart, of a wound, burn; sár svíða, Ó.H. (in a verse); svíðr sárt brendr, Hallgr.; svíða get ek bringspala-dílann (metaphor from caustic), Sturl. i. 140; vant er þar er brennr at s., Rkv.; armar svíddu af broddum, Lil. l.c.; svíða sætar ástir, a saying, Flóv. 41. II. svíðandi, a nickname of the stingy Danish king Swein, Fms. xi; see svíðingr.

svíðingr, m. a 'singer,' a stingy man; hann er mesti s.

SVÍFA, sveif, svifu, svifit; [Ulf. sweifan = GREEK; A.S. swîfan; Engl. sway; Germ. schweben, schweifen] :-- to rove, ramble, turn; sumir svifu at nautum, some rambled for the cows, Sturl. iii. 241; sveif hann þá til stofunnar, Gullþ. 62; hverr svífr at sinni eigu, Al. 117; sveinn sýsliga sveif til skógar, Hým.; láta skúturnar svífa suðr um Stað með landi fyrir vindi, to stand southwards before the wind, Fms. vii. 186; bændr kómu at svífandi (hence the mod. að-vífandi) ok drápu hann, overtook him of a sudden and slew him, viii. 414; kom höggit á öxlina ok sveif (= svaddi, bounded) ofan á bringuna, vii. 167; láta samþykki sitt s. til e-s, to sway one's consent towards, to agree, 8; cp. létum svífa sáttmál okkur, Skv. 3. 39. (which is prob. the right reading for 'síga' of the Cod.); betri sígandi arðr en svífandi, Bs. i. 139 (see arðr). 2. to drift; sveif þá skipit frá landi, Fms. vi. 108, v.l.; skip Gregorii sveif upp á grunn, vii. 186; Sigfús (Sigfúsi v.l.) sveif at landi, Bs. i. 139. 3. impers., with dat.; svífr skipinu fyrir straumi ok veðri, Þiðr. 313; sveif þá skipinu frá landi, Fms. vi. 108; sveif skipi hans á eyrina, x. 98; sveif öllum saman flotanum inn með ströndinni, viii. 222; sveif mjök stór-skipunum, vii. 264; sveif honum þar at, ix. 24; festa bátinn svá at ekki svífi frá, ii. 71; hann hélt svá at hvergi sveif, so that the boat swerved not, Grett. 125 A; sveif saman konungs skipinu ok Hallvarðar, Fms. viii. 385; en þegar þær hóf frá skipinu sveif þeim til ens vestra fjarðarins, Eb. 8; setstokkum sveif á land, Fs. 123; þótt þér svífi af þessum ættjörðum, 21; segir Þórðr at svífi yfir hann, that he was taken suddenly ill, Sturl. iii. 286; svífr þá af honum, Grág. i. 14; þó svífr enn nokkut kynligt yfir þik, Ld. 328; svífr jarli því í skap, at láta ..., Fms. x. 358; hinu sveif honum lengstum í hug, iii. 48; sveif honum því í skap ... þessu sveif mér í skap, it shot through my mind, Fas. i. 342; svfr nú ymsu á mik, Fs. 178. II. reflex., svifask um, to make a sweep, bustle about; svífsk hann um, grípr upp einn asna-kjálka, Stj. 414; settisk síðan til matar ok sveifsk um sváfast, at þeir þrír fengi hvergi nærri jafn-skjótt etið sem haim, El. 2. in the phrases, svífask einskis, to shrink from nothing; and so, hann sveifsk (svífðisk Ed. from a paper MS.) einskis þess er honum bjó í skapi, Lv. 68; ganga undir vápn heljar-mannsins þess er einskis svífsk, Bs. i. 290; nú er sú atför þeirra at þeir munu einskis ílls svívask, Nj. 240; Halli er sá orðhákr, at hann svífsk enskis, Fms. vi. 372; at þú mundir fás svífask, ok láta þér mart sóma, ii. 51, Fs. 93. In mod. usage the weak form is often used in this phrase, e.g. hann svífist einskis, hann svífðisk eiuskis.

svífr, adj., see ú-svífr.

SVÍKJA and svíkva, svík; pret. sveik, sveikt (sveiktú), sveik, pl. sviku; imperat. svík, svíktú; part. svikinn (svikvit = svikit, Hom. 64): a pres. sýkva (y = vi), Blas. 42, 59, Clem. 53; sykr rhymed with lykr, Mkv. 18; a weak form svíkvir, Hom. 33; [A.S. swicjan; Dan. svige] :-- to betray; vil ek þik í engu svíkja, Nj. 49; mundo eigi mik of sýkva, 623. 53; sýkva andir ústyrkra manna, Blas. 42; þessir hlutir svikva þá er elska, Hom. 28; viltú svíkja mik, Fms. i. 159; þetta mun mér kallat íllt verk at svíkja fóstrson minn, 85; svík mik þá eigi -- Eigi mun ek svíkja þik ... ílla sveiktú mik nú, Ísl. ii. 269; engi fémúta sveik hans auga, Mar.; af sviptr ok svikinn þinni ásjónu, Stj.; svikit hefir þú oss nú ... Er svá? þykkisk þú svikinn? ... Svikinn þykkjumk ek, ok hefir þú svikit mik... þat þykki mér vel at ek svíkja (subj.) þann er engum trúir, Band. 36; þeir er land ok þegna sviku undan Ólafi konungi með fégjöfum, Fms. iii. 41, vi. 12; hinn er Svein konung sveik ór landi, Ó.T. (in a verse) :-- s. e-n e-u, to cheat one of; fé opt svikinn, Am. 52; hann (Loki) sveik Ásu (acc.) leikum (dat.), Haustl.; Suttung svikinn hann lét sumbli frá, Hm. 110. II. reflex. svíkjask; svíkjast að e-m, to steal upon one. 2. svíkjask um, to fail, break an engagement or promise, from laziness or not fulfilling an obligation; hann lofaði að koma, en sveikst um það.

SVÍN, n. [a common Teut. word], a swine, Grág. ii. 315, Fms. i. 213, Fs. 26, Landn. 177: the saying, opt er it sama svín í akri, Fms. vi. 216, viii. 233, Mkv., cp. Odyss. xviii. 29: of the hog-shapen beggar's scrip, Skíða R.; (cp. Dan. 'gris,' = a clay-pig used as a money-box); svíns belgr, blóð, bógr, rani. Fas. iii. 622, Stj. 363, 644, Sturl. iii. 44; svíns hrin, Fas. iii. 149; svíns-lifr, swine's liver, as a charm used to still enmities or in truce-making, Gkv. 2. 23 (cp. Stj. 363, v.l., -- því vóru heiðnir menn vanir at ...); hafa svíns minni, to have a swine's (i.e. short) memory, Ld. 216. II. in local names, Svína-fell (whence Svín-fellingar), Svína-vatn, Svína-dalr, Svína-nes, Svín-ey, Svín-hagi, etc., Landn. COMPDS: svína-bæli, n. a hog-sty, Fms. i. 213, Hkr. i. 71 (of dreams in a hog-sty). svína-geymsla, -gæzla, u, f. swine-tending, Grág., Fs. 71, Fas. i. 218. svína-hirðir, m. a swine-herd, Mart. 123, Fas. i. 430 (see the verse). svína-hús, n. a swine-house, pig-sty, Fms. x. 269.

svín-beygja, ð, to make one stoop like a swine, a word of contempt (cp. make one pass the Caudine forks); svínbeygt hefi ek nú þann er ríkastr er með Svíum, Edda 83, Fs. 53.