This is page 615 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

SYRTA -- SÝNN. 615

syrta, t, [sorti], to grow dark; það syrtir að.

SYSTIR, f., gen. acc. and dat. systur, pl. nom. and acc. systr, gen. systra, dat. systrum; [Goth. swistar; A.S. swuster; Engl. sister; O.H.G. swestar; Germ. schwester; Dan. söster; Swed. syster; Lat. soror] :-- a sister, Nj. 30, Grág. i. 288, passim; s. samfeðra, sammæðra, 170; al-systir, hálf-systir, a half-sister; móður-systir (Dan. moster), a mothers-sister, aunt; föður-s. (Dan. faster), a father's-sister, aunt; afa-s., ömmu-s., a great aunt. II. metaph. in addressing; eigi má ek hljóð vera, sæl systirin, segir griðkona, Grett. 170 new Ed.; allra-s., all men's sister, a nickname, Landn.; leik-s., stall-s., a play-sister; fóstur-s., a foster-sister: eccl., Guð vakti þik, systir, Bs. i. 438; bræðr ok systr, Hom. 32. 2. a sister of charity, nun, Ann. 1343; systra-klaustr, a nunnery, H.E. i. 470; systra lifnaðr, lag, id., 470, 476. COMPDS: systur-barn, n. a sister's child, niece, nephew, Sturl. i. 163. systra-börn, n. pl. sisters' bairns, i.e. cousins, Gþl. 245. systur-dóttir, f. a sister's daughter, Grág. i. 171, Ld. 26, Finnb. 258; systurdóttur sonr, N.G.L. i. 77. systra-dætr, f. pl. daughters of two sisters. systur-sonr, m. a sister's son, Grág. i. 171, Nj. 193, Fms. vii. 269; tveir systursynir Barða, Ísl. ii. 236. systra-synir, m. pl. sisters' sons, Gþl. 242, Ísl. ii. 208, Landn. 151.

systkin, n. pl., sounded syskin and spelt thus, Edda i. 56, Landn. 149, Fms. vi. 398, Grág. i. 232, N.G.L. i. 151; [Dan. sösken] :-- collect. a brother and sister, brothers and sisters; öll syskin sín, þau systkin, systkin sín, passim; telja frá systkinum tveim, N.G.L. i. 147. COMPDS: systkina-börn, n. the bairns of systkin, first cousins, Gþl. 245. systkina-dætr, f. pl. the daughters of systkin, first female cousins, Gþl. 242; systkinadætra-synir, N.G.L. i. 188. systkina-synir, m. pl. the sons of systkin, first male cousins, Hkr. i. 327; systkina-sönir (first cousins) ok systrungar, 'systkin-sons' and sister-sons, Grág. ii. 172.

systlingr, m. = systrungr, a 'sisterling,' a sister-son, N.G.L. i. 76.

systrung, f. = systrunga; ef maðr tekr bræðrung sína eðr systrung (bræðrungu, systrungu, v.l.), N.G.L. i. 148, ii. 302; Guðrúnu systrung Oddkötlu, Sturl. 1. 132; systrung sinn(sína), K.Á. 140; hón var systrung (Cod. systrungr) hans, she (Rachel) was the systrung of him (James), Stj. 171; whereas James and Rachel would collectively be called systkina börn.

systrunga, u, f. one's mother's sister's daughter, a female cousin, Am. 52; systrungu Oddkötlu, Sturl. i. 132 C; hón var s. Úlfeiðar, 109 C; ef þær eru bræðrungur eða systrungur eða nánari, Grág. i. 346.

systrungr, m. one's mother's sister's son, a male cousin (Dan. moster sön), Landn. 107, 178; s. við konung, the king's cousin, Gþl. 54; Johannes euangelista, systrungr hans (i.e. Jesus) at frændsemi, Barl. 49; bræðrungar ok systrungar, brother's sons and sister's sons, first cousins on the mother's and father's side, Grág. i. 171; munu systrungar sifjum spilla, Vsp. (or is systrungar here the plur. fem, from systrung?); systrungs barn, a sister's son's child, a cousin's child, Gþl. 244.

SÝÐA, d, [súð], to wainscot; sýða loptið fyrir gaflinum, D.N. i. 506.

sýðing, f. wainscotting; nýjar syllar, sperror, ok nýja sýðing, þekja með spón ok bræða, D.N. iii. 409.

SÝJA, pret. seði, söði, [Ulf. siujan; A.S. and O.H.G. siwian; Engl. sew; Dan.-Swed. sye, sy; Lat. suere] :-- to sew; only cccurs in the part. söðr and pret. seðu, q.v.; sé þú hvé vel þeir seðu er fyrir saumförinni réðu, Skálda (Thorodd); hamri söðr, járni söðr, hammer-knit, iron-knit, of a coat of mail, Lex. Poët.

sýja, also spelt sýgja, u, f. the suture of a ship (súð is the board, sýja the single suture, a súð therefore contains so and so many sýjur); komnar vóru níu sýjur á hvárt borð (mod. saumför), Fms. viii. 196; kjalar, stála, súða, sýgju, Edda 66; kjöl-sýja, q.v.

SÝKI, f. [Ulf. siukei; Dan. syge], sickness, freq. in mod. usage, esp. in compds.

sýkjask, ð and t, [sjúkr; Ulf. sjûkan = GREEK], to grow sick, sicken, Sks. 97; sýkðisk, Fms. x. 410; sýkisk öll sú hin úhrausta kona, 656 B. 7; sýkðusk af heilsu hennar, Greg. 46; sýkjask í hugnum, Pr. 124.

SÝKN, adj. an eccl. term, in sýkn dagr; the more correct form is sœkn, N.G.L. i. 385; [from sókn, Dan. sögne-dag] :-- a day on which lawsuits and actions are permitted (= Lat. dies fastus), opp. to a holy day or Sabbath; in the phrase, sýknt eða heilagt, sýngnt (sic) eða heilagt, N.G.L. i. 349; meðan sýnkt (sic) er ... þegar syngt er, 380; mod. Icel. sounded, sýnt og heilagt; á sýknum dögum, Gþl. 80; sœknum dagum, N.G.L. i. 385; nú er eigi langt til morguns ok er þá sýkn dagr, Ó.H. 118, Fms. iv. 265.

sýla, d, or better syla, with y, qs. svela, [svell; Engl. swell; cp. Dan. svulme] :-- to swell, turn into ice, of water; sýldi hvern dropa er inn kom, ... sýldi um hann öll klæðin, Ísl. ii. 461, 462; allt sýldi bæði úti ok inni, Fas, ii. 144: part. sýldr, stiff with ice; kuflinn var sýldr allr, Grett. 117 A; skipit með öllum jöklinum, en þat var mjök sýlt, 125 A; hvar skúar Gísla liggja ok eru sýldir allir, Gísl. 115: of a wound, sýldi benjarnar (acc.), Þjal. 30.

sýlt, n. adj. (part.), [from syll = a sill?], a sheep's mark, a piece being cut from the top of the ear; kirkja á mark, sýlt hit hægra, en heilt hit vinstra, Vm. 29, freq. in mod. usage. 2. a horse when sleek and dappled is said to be 'sýldr í lend,' 'loin-dappled:' of a short-legged dwarf it is said, 'var sýlt í neðan þar sem fætrnir vóru, " instead of instep there was but a groove, Fb. iii. 48.

sýn, f. = sjón, q.v. [Dan. syn], a sight; sýn, heyrn, Fms. i. 97; heyrn eða sýn, Grág. ii. 16; þat birtir sýn, Pr. 471; sýn er sögn ríkari, a saying, Stj. 621; kunnugr at sýn ok máli, Fb. ii. 58; sýn, at sjá it rétta, 623. 26, Gþl. 58; er mér þat at sýn orðit er ek hefi opt heyrt frá sagt, I have seen it with my eyes, Ó.H. 57; í sýn við bæinn, within sight of the farm, Fms. ix. 510; koma í sýn við menn, Rb. 388; ganga í sýn við e-n, Fms. x. 329; lét hann leiða í sýn við þá tvær dætr sínar, 105; svá at feli sýn (acc.), Vm. 88; sól hvarf at sýn, Ó.H. 218; sólar-gangr vex at sýn, visibly, Rb. 92: tungl er þá ekki at sýn, not visible, 452; hvarf hann frá henni at sýn, Bs. i. 184; var þeim at sýn þar vel fagnat, apparently, Hkr. i. 73; hann druknaði á firðinum, ok gékk þar inn í fjallit at sýn, apparently, Landn. 159, v.l.; an appearance, bregða á sik mannligri sýn, Fms. x. 301; forkunnar sýn, Fsm.: a vision; bar fyrir hann í svefni mikla sýn, Fms. i. 137. 2. sýnum, adverbially, by sight, apparently; fríð sýnum, Nj. 2; hann var fríðr sýnum, Eg. 22; hinn likligsti sýnum, Hkr. i. 262. II. [a different word = sunna, q.v.], poët, the sun, Edda (Gl.)

SÝNA, d, to shew; hón bað hann sýna sér sverðit, Gullþ. 14; á þinginu sýndu menn vápn sín, Fms. iv. 326; þú skalt enga fáleika á þér sýna, Nj. 14; sýna sik glaðan, Barl. 16; hann sýndi mun ek sýna yðr (dat.) í fata-búr Þorfinns, Grett. 98 A, passim. II. reflex. sýnask, to appear, Rb. 478; sýnisk þat jafnan at ek em fégjarn, Nj. 102; hann kvað mikla úsæmd í slíku sýnask af Sturlu, Sturl. i. 87; ok sýndisk hann þá Nero (dat.), he then presented himself to N., 659 C. 29. 2. to seem, with dat.; e-m sýnisk e-t, it appears to one; óss sýnisk úmakligt, at ..., Eluc. 3; sýndisk vitrum mönnum hann afbragð, Fms. x. 397; hefir mér tvennt um sýnzk, Nj. 3: to see in a dream, somnaði hann, honum sýndisk þá enn helgi Ólafr konungr, Ó.H. 240; sýndisk honum í svefni engill Guðs, Bær. 12; sem konunni hafði sýnzk um nóttina, Fms. v. 222: so also, mér sýndist hann koma, I thought I saw him come; mér sýndist eg sjá hann, I thought I saw him; ekki er allt sem sýnist, a saying, varla sýnisk allt sem, Mkv. 3. to think fit; veitið mér gröpt slíkan sem yðr sýnisk, such as you deem fit, as you like, Fms. ix. 309; fékk konungr sveitar-höfðingja þá er honum sýndisk, Eg. 272; sýndisk mönnum, at Andrés misti sæmda sinna, Fms. ix. 309; sýnisk þat þó flestum, at fá mér þat er ek vil, Grett. 129 A; Þrándr kvað hitt mundu sýnask (that would seem better) at unna Leifi föður-bóta, Fær. 159.

sýnd, f. = sýn, in á-sýnd, a countenance; til-sýndar, adverb, to see from afar off; á-sýndar, adverb, to see (as in the phrase 'fair to see').

sýndr, adj. with eyesight so and so; gamall ok sýndr lítt, Eg. 710; lítt s., Hkr. iii. 127; hinn mikli maðr er svá lítt var sýndr, Nj. 34 (where ironic.); ú-sýndir hvelpar, a litter of blind whelps: of weather, clear, í björtu ok vel sýndu veðri, Konr.

sýni, n. the sight; in the adverb. phrase, til sýnis, for the sight's sake; var hann sendr konungi til sýnis. for the sake of curiosity, Fms. vi. 362; til sýnis vaxtar hans, as a sample of his sight, Fas. i. 331; víð-sýni, a 'far-sight,' a wide horizon; mis-sýni, eye-deception; glám-sýni, glamour-sight. sýnis-horn, n. a sample, specimen.

sýni-liga, adv. visibly, Fms. x. 332, 374 (publicly); ú-sýniliga, invisibly.

sýni-ligr, adj. visible, Fms. i. 139, Blas. 44; ú-sýniligr, invisible. 2. sightly; mikill maðr, hárr, s., Fms. x. 393; enn sýniligsti maðr, Ld. 24: advisable, Ó.H. 166: likely, sýniligri, more likely (to pay), K.Þ.K. 48.

sýning, f. a shewing, 655 xxvi. 3; s. ok skýring, Stj. 30.

sýnn, adj. visible; þótt ek sjá sýnar váfur, Grett. 112 A. 2. clear, evident; þer skal sýn búhlífð í því vera, Fms. v. 306; lýsir hann því, at hann er sýnn at brigðar-manni, if he declares himself as the unmistakable brigðar-mann, Gþl. 290; þeir atburðir er miklu eru sýnstir til þess úárans, most likely to cause, Sks. 332 B; sýna stund, a good while, Grett. (in a verse): likely, ef yðr þykkir eigi annat sýnna fyrir liggja enn vera hér, if you have nothing better to do than ..., Fær. 45; sýnisk mér sem eigi muni í annat sinn sýnna at leita til fundar við Bolla enn nú, there will not be a better chance another time, Ld. 238; er þessu sýnna at svá beri (berr Cod.) til, there is every probability that it will turn out so, Fms. xi. 114; þótti mönnum ó-sýnt (uncertain) hverr friðr gefinn mundi, Ó.H. 188. 3. sightly; vápnum ok váðum skolu vinir gleðjask, þat er á sjálfum sýnst, Hm. II. spec. or adverb. usages; þótti þá öllum at sýnu ganga, at stórflokkar mundi komnir í héraðit, all thought that it was clear, beyond doubt, that ..., Sturl. iii. 41. 2. sýnu with a compar., a great deal; sýnu minna, a great deal less, far less, Fms. vii. 242, xi. 112; sýnu meiri, much greater, Fas. ii. 515; sýnu verri, much worse, Ld. 322, Fb. i. 259; sýnu betri, s. betr, a great deal better, Fms. iii. 222, xi. 154; sýnu yngri, v. 263: superl., sýnu fyrstr, far a-head, Fær. 168. 3. sýnt, as adv. evidently, quite, very; greindi þá sýnt um, Vápn. 5; þik skortir sýnt við hann, thou fallest quite short