This is page 626 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

62G TASALDI -- TÁR.

adj. a GREEK in vera t. at e-u starfi, quite busied(?), Vígl. 61 new Ed., also a GREEK.

tasaldi, a, m. a tassel(?), as a nickname, Landu. (Glúm.)

taska, u, f. [Germ. tasche], a trunk, chest, Fb. ii. 288, Fms. vi. 182, 183, vii. 95; tólf hesta klyfjaða ok töskur á, Landn. 218, Grett. 123 new Ed.; töskum þeim sem konungs-bréfin vóru í, Bs. i. 709; ef hann hittir fé sitt í örk manns eðr tösku, N.G.L. ii. 271; hestr búinn með töskum, Krók. 2. a pouch, pocket, Germ. tasche; prestar sýni önga lausung í klæða-búnaði sínum, hvárki töskur né stikknífa, H.E. ii. 113. tösku-bakr, m. a nickname, Landn.

tasla, u, f. [Engl. tassel], a tassel, Edda ii. 494.

Tattarar, m. pl. the Tartars, Fms. x. 44, 56, 152, Ann. 1286; Tartara, Bs. i. 756.

TAUFR, n., the mod. form is töfrar, m. pl., Fas. iii. 608; [O.H.G. zoubar; Germ. zauber] :-- sorcery, also, charms, talismans; hann hefir með sér leynd taufr, Konr. 21 (leyndar töfrir, v.l.); skjóðu-pungr, ok varðveitti hón þar í taufr sín, Þorf. Karl. 374; þinn skelmir treystir taufrum (töfrum Ed.) móður þinnar, Fs. 166; taufr, lif, rúnar, N.G.L. iii. 286 (foot-note 2); farit eigi með taufr né lyf, ... taufr eða með lyf eða með spár, Hb. (1865) 30, 31; hón kunni mart í töfrum, Fas. iii. 196; spurði hvar nú væri komin taufr hennar, 202. COMPDS: taufra-maðr, m. a wizard, Korm. 82. taufr-maðr, id., H.E. i. 522.

taufra, að, to enchant, Fas. iii. 416.

TAUG, f., pl. taugar, MS. 623. 33, and so in mod. usage; [A.S. teâg, tige; Engl. tag, tie; Germ. tau; Swed. tag, etc.] :-- a string, rope: lausa-taug, tauginni, Eg, 579; taugar-endi, ... smeygja tauginni af hálsi sér, Fms. vi. 368; tóku hestana ok lögðu taug við, Vígl. 21; taugar þær héldu, er á hálsum þeirra vóru, 623. 33; guðvefjar-taug, Stj. 360. 2. mod. cords, strings, nerves; hjarta-taugar, heart-strings(see tág): hence the phrase, það er góð taug í honum, there are good fibres in him (of feeling and character); ragr í hverja taug, a coward in every fibre, Fas. iii. 297; see tog and tág.

taug-reptr, part. roofed with fibre(?), of a poor cottage, Hm. 35.

tauma, að, to bridle, K.Þ.K. 90; see teyma.

TAUMR, m. [A.S. teâm = a line of descendants; Engl. team; Germ. zaum; Dan. tömme] :-- a rein, bridle; leiða hest í taumi, MS. 4. 29, Fbr. 65 new Ed.; taumr hestsins var bundinn við hæl, Fms. vi. 234; þeir bera taum á ísinn, a cord for measuring, viii. 416; hón hafði höggorma at taumum, Edda 37; beils eðr tauma, Gþl. 359: of a ship, taumar ok stœðingar, 673. 60; ak-taumar (q.v.), N.G.L. ii. 283: metaph. phrases, ljá e-n tauma, to give it the rein, Mar.; leysa tauma síns valds, H.E. i. 501; ganga lítt í tauma, to go quietly in harness, i.e. to go straight, prove true, Nj. 20; gékk þat lítt í tauma er hón sagði, Þorf. Karl. 380; at mér akisk þetta eigi í tauma, id., Fms. xi. 121. COMPDS: taum-burðr, m. = álburðr, measuring with a line, Gþl. 286. taum-hestr, n. a led horse, N.G.L. i. 386. tauma-lag, n. the holding the reins, Al. 6.

taurar, m. pl., poët, treasures, Edda (Lauf.); taura týr, Korm.

Taurr, m. a local name in Sweden, Ýt. (Hkr. i. 26).

taut, n., in the phrase, koma öngu tauti við e-n, to be unable to manage a person, Bs. ii. 355; það verðr öngu tauti við hana komið, she is quite ungovernable.

tauta, að, [Engl. toot; Dutch tuyten], to mutter, murmur in a low voice; ekki týr yðr nú at tauta eðr tutla hann Sverri af konungdóminum, Fms. viii. 234; hvað ertú að tauta? tauta e-ð fyrir munni sér; tauta í hljóði: poët, of a stream, vatnið af heiðum veltist niðr, var það að tauta giljum í, Bb.

taxti, a, m. [for. word], a tax.

TÁ, f., gen. tár, pl. tær, gen. tá, dat. tám; [A.S. tâ; Engl. toe; Germ. zehe; Swed. tå; cp. Lat. digitus; Gr. GREEK] :-- a toe; táin in mesta var miklu meiri á Ólafi enn á öðrum mönnum, Sd. 167; tána mestu, Nj. 245, Ó.H. 75; fimm tær, id.; tám eða hæl, Edda 42; horfa hælar í tá (gen. pl.) stað, en tær í hæls stað, N.G.L. i. 339, Bs. i. 423; standa á tá, to stand a-tiptoe: phrases, græða á tá og fingri, to make money with toe and finger, of one who grows quickly rich. 2. the tip of a ness; Skaga-tá: Örvandils-tá, a star, Rigel in Orion(?), Edda 59.

TÁ, n. [Swed. taa = a bye-path, walk (= Icel. geil or tröð); Swed. tå also means a sheep-walk, in naut-tå, fä-tå, svin-tå, Rietz 770 b; the word also remains in Dan. for-tov = fore-path, pavement] :-- a path, walk, as rightly explained by N.M.Petersen in his Nordisk Mythology; the word is only found in the phrase, standa á tái, to stand on the path, Skv. 2. 21; spruttu á tái tregnar iðir, ... sprang up on the walk, Hðm. 1; gékk hón tregliga á tái sitja, she moodily sat down on the walk, Gh. 9: in prose only once, heimtusk nú á ta enir vitrostu menn, Mork. 17, (unless 'ta' be here but a misspelling for ta(l), see Fb. iii. 306 l.c.)

TÁG, f., pl. tágar, (tægr, Barl. 86), a willow-twig; stokk af tágum ok sefi görvan, Stj. 251: of the roots of a plant or tree, tré tekr at hníga ef höggr tág undan, Am. 69; upp at rífa þær rætr ok tægr, Barl. 86; lágu þar á tágar af hjartanu (heart-strings), Ó.H. 223.

tá-hreinn, adj. (qs. tár-hreinn ?), quite clean, e.g. of linen, clean from the mangle.

tá-járn, n. a 'toe-iron,' fetter, Ann. 1343.

TÁKN, n., also teikn, [Ulf. taikns = GREEK; Engl. token; A.S. tûcen; Germ. zeichen; Dan. tegn]:-- a token, mark; krossa ok öll heilög tákn, Nj. 167; at vér megim betr skilja t&aolig-acute;kn hennar, Hom. 51: a zodiacal sign, Barl. 132, Stj. 15. 2. a token, wonder; göra mörg tákn, to work wonders, 625. 30; tákn þau er sögð vóru frá Ólafi konungi, Fms. v. 104; tákn hennar, Hom. 51; tákn ok stórmerki, passim.

tákna, að, to betoken, Fms. i. 228, vi. 202, xi. 12, Rb. 336, Barl. 57; tákna fyrir, to forebode, Hom.

táknan, f. a betokening, significance, Mar.

tákn-samliga, adv. significantly, Stj. 110.

tákn-samligr, adj. significant, Al. 117, Mar., Hom. 84.

TÁL, f., pl. tálar, in mod. usage neut. when sing.; thus dat. táli, Pass. 33. 2; but af tál (dat. fem.), Bs. ii. (in a verse); [A.S. tæ; Early Engl. tele; cp. Lat. d&o-short;lus; Gr. GREEK; the Icel. vowel is long, as if denoting some contraction] :-- a bait, allurement; önga vél eðr tál, Fms. v. 172; mæla tál ok hégóma, to talk deceitfully and untruthfully, Nj. 258; hverjum manni er tál at mæla annat, Fms. vi. (in a verse); verðr þat mörgum tál, Pass. 2. pl. devices; tálar ok svik er fyrir hann vóru settar, Fms. x. 339; draga á tálar, to draw into a trap, betray, Al. 46: to defraud, eigi vil ek þik á tálar draga, Grett. 112; sá er Svein konung sveik ór landi ok Tryggva-son á tálar dró, Ó.T. (in a verse); öngan drögum vér á tálar, we defraud none, 2 Cor. vii. 2; verða e-m at tálum, to betray, Sól. 20; tældr miklum tálum, Alm. 36. COMPDS: tálar-dísir, f. pl. false fairies, Skv. 2. 24. tál-gröf, f. a pit used as a trap, Sks. 425, Eluc. 34. tál-hreinn, m. a decoy-reindeer, used as a stale or lure to catch other deer, a GREEK. in Haustl. 3, for this prob. is the sense; and this may have been the very Norse word that Óttarr (Ohthere) used to king Alfred, and which the king rendered into English by stæl-hrânas; but see hreinn. tál-lauss, adj. guileless, Merl. 2. 8l; n. tállaust, as adverb, forsooth, verily, Fms. ix. (in a verse). tállaus-liga, adv. sincerely, Bs. i. 170, MS. 655 xi. 4. tál-ráð, n. devices, Merl. i. 24. tál-samligr, adj. treacherous, Fms. x. 305. tál-samr, adj. id., Merl. 2. 45. tál-sigi, a, m. a treacherous bit, a bait, Fb. ii. 290. tál-smuga, u, f. a treacherous hole to slip through; opt eru tæpar tálsmugur, Hallgr. tál-snara, u, f. a treacherous snare. tálar-snara, u, f. id., Bs. i. 244. tál-vinr, m. a treacherous friend, Gísl. (in a verse).

tála, adv. deceivingly; in ú-tála, Lex. Poët.

TÁLGA, u, f., prop. talga, [Fr. tailler, a Norman word; cp. telgja, and Engl. tally = a shaped stick] :-- a cutting, carving; höggva tré til viðja, bæta allri bót með tálgu ok bandi, K.Þ.K. 88; hvárki hamarshögg né öxar-tálga, Stj. 563; stein-tálga, stone-cutting, 562. COMPDS: tálgu-grjót, n. [Norse talg-stein], a quarry of free-stone, Fms. v. 215, Hom. 122, D.N. iv. 82. tálgu-knífr, m. [Dan. tolle-kniv], a carving-knife, to carve wood and walrus-tusks, usually worn in the belt (knífr ok belti), Korm. 144, Band. 42 new Ed., Bs. i. 330, Eb. 250, passim. tálgu-öx, f. a shaping-axe, adze, Eb. 182, Rd. 313.

tálga, að, to shape or carve wood, Fas. iii. 546; see telgja.

tálgi, a, m. a mason(?), a nickname, Fms. viii.

TÁLKN, n., usually in pl. the gills of fish, as also of whale-bone; bein eða tálkn, Grág. ii. 371, Jb. 315; fann hann tálkn ok vóru þar á rúnar, hann brenndi tálknið allt, Eg. 566, 567; tálkn þau er vaxin eru í munni honum, Sks. 135; þessir fiskar (those whales) hafa hvárki tönn né tálkn, 120: as a nickname, tálkni, Landn.: whence Tálkna-fjörðr, id. COMPDS: tálkn-fanar, f. pl. fan-like fringes of whale-bone, Fms. v. 183, Fas. ii. 518. tálkn-kefli, n. a piece of whale-bone, Eg. 566. tálkn-skíð, n. a splint, rod, wand of whale-bone, Fbr. 6l, Fas. ii. 534. tálkn-sproti, a, m. a wand of whale-bone, Mag. tálkn-stika, u, f. a candlestick of whale-bone, Ám. 60.

TÁLMA, að, to hinder; tálma e-t or tálma e-m e-t; t. ferð e-s, Fms. vii. 118; t. mér þá götu, Barl. 163; t. þann inn litla geisla, 180; t. verk þeirra, Ver. 32; tefja ok t. e-t, Fms. ii. 140, vi. 146, 301, Fær. 149; t. framkvæmd e-s, Al. 83: hann vill tálma (to obstruct) neðri húsin á Grannesi sem frú Magnildr gaf fyrir sál sína, D.N. i. 193. II. reflex., tunga mín er tálmuð, 655 xx. 7; at samþykt megi tálmaz, H.E. i. 393.

tálman, f. a hindering, obstruction, Fas. iii. 542, Barl. 60, Stj. 286.

tálmi, a, m. a hindrance, obstruction; in farar-tálmi, see för.

tá-meyra, u, f. 'toe-decay,' a disease of the toes, Fél.

táp, n. [perh. akin to Germ. tapfer], pith, pluck; það er svo lítið táp í honum. COMPDS: táp-lauss, adj. pithless. táp-maðr, m. a brave man. táp-mikill, adj. brave. The word is not recorded in old writers.

TÁR, n., pl. tár, old pl. t&aolig-acute;r; [Goth, tagr; A.S. teâr; Engl. tear; O.H.G. zakar; Germ. zähre; Swed. tår; Dan. taare; Lat. lacryma; Gr. GREEK] :-- a tear, tears; móðug tár, moody tears, Gh.; fella tár, to let fall tears, Stj.; tárin hrundu, Fms. vi. 235; hrutu ór augum honum tár þau sem því vóru lík sem hagl þat er stórt er, Glúm. 342 (cp. þá fann Páll at