This is page 631 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)
This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.
Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.
This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.
The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.
TILAFLAN -- TILMÆLI. 631
sea. III. temp., til miðs aptans, Hrafn. 7; til elli, Ld. 12; til dauða-dags, Nj. 109; allt til dauða-dags, Fms. i. 17, etc. 2. til skamrar stundar, i.e. till within a short time, a short time ago, Hom. 107; líðr á sumarit til átta vikna, the summer passed till eight weeks (were left), Nj. 93; vika til þings, a week to (i.e. before) the season of the þing, Grág.; þrír dagar til sumars, Edda 26; tíu vikur til vetrar, Ld. 106; stund til hádegis, stund til miðs morguns, dagmála, in measuring time, used in Icel. exactly as in Engl., ten minutes to eight, a quarter to eleven, (but mod. Dan. follows the Germ. mode of reckoning, for there 'ti minutter til tolv', ten minutes towards twelve, is = Engl. 'ten minutes past eleven'); til þess, until, Nj. 153; allt til, all the time till, 272, Hrafn. 7; þar til er, until, Nj. 4. IV. ellipt. and adverbial usages; vera til, to be 'toward' to exist; eiga til, hafa til, to possess; fala hey ok mat ef til væri ... hvárt-tveggja er til, Nj. 73; ef þú kemr eigi til, if thou comest not to hand, 4; ef nökkut var til, Eg. 267; þat ráð sem helzt var til, ready on hand, 42; munu eigi tveir til, Nj. 261; kómu þeir þangat til, 80; ætla svá til, 86; vera til neyddr, to be forced, 98; þat er þú þarft til at taka, 105; gefa fé til, 75; væri mikit gefanda til, at, 98; telr hann þat til, at ..., Fms. xi. 137; skilja til, to reserve, Nj. 54; spara til, 3, Hkr. i. 196; mæla til, 99; tala til, 216; eiga ætt til, Edda 7; hafa aldr til, Eg. 190; skorta til, Nj. 73; íllt þótti mér til móti at mæla, Fms. xi. 242; verða fyrstr til, to be the first to do a thing, v. 103; sem lög stóðu til, Ld. 32; hljótask af mér til, Nj. 113; sækja mál til laga, 86. 2. of direction; sunnan til, Sks. 216; norðan til, e.g. sunnan til við ána, on the south side of the river, Sks. 216.
B. Too, Lat. nimis; eigi til víðlendr, Fms. vi. 94; eigi til görla, 205; til ungr, til gamall, Grág. i. 192; verða til seinn, Bær. 15; honum þótti sinn hluti til lágr, Lv. 97; engi hefir til djarfligar risit, Mar.; helz til, mikils til, by far too much, as in mod. usage; but the ancients said hölzti (helzti) and mikilsti, thus mikilsti (too much), Hm. 66, Bs. i. 775; hölzti, Nj. 191, Ld. 188, 216, Al. 37, 41, Fms. viii. 91, 133, Hkr. iii. 376; helzti, Eb. 154, etc., see heldr, B. III; unzt, see that word.
til-aflan, f. produce, supply of stores, Ld. 298, Eg. 84.
tilannaðr, m. furtherance; tilannaðar-maðr, a furtherer, Orkn. 286.
til-beiðsla, u, f. adoration.
til-beini, a, m. furtherance, help, Eg. 139, Glúm. 326, Fms. vi. 368, x. 60, v.l.
til-beri, a, m. = snakkr (q.v.), a word used in western Icel.: [Fin. para; Swed. bjára; whence probably til-beri, for in witchcraft and sorcery the Finns were the teachers, and it is more likely that the Scandin. borrowed this word from them than the reverse.]
til-biðja, bað, [Dan. tilbede], to adore.
til-boð, n. an offer, Dan. tilbud, (mod.)
til-bragð, n. a contrivance, Ld. 150; með skjótu tilbragði, Mar.
til-brigði, n. pl. a change, Bárð. 169. 2. nature; sem hann á t. til, Art.; sem líkindi eru á ok þeir áttu t., Sturl. i. 3; hon hefir íllt lunderni hlotið af íllum tilbrigðum, Al. 153, Str. 61, Þiðr. 129, Fb. ii. 142.
til-búinn, part. ready.
til-búnaðr, m. an arrangement, Fms. xi. 431: preparation, Nj. 86, Grág. i. 373.
til-búningr, m. = tilbúnaðr, Grág. ii. 30.
til-bæriligr, adj. [Dan. tilbörlig], fit, suitable, (mod.)
tildra, að, [akin to tjald?], tildra e-u upp, to build loosely.
til-dráttr, m. a pulling, attraction, Mar.: an incident, occasion, Stj. 35.
til-drög, n. pl. what leads or conducts to, the cause or origin of.
til-efni, n. business, affairs, deserts; hann vissi t. sín, understood his own affairs, own deserts, Fms. vii. 61: a cause, reason.
til-eygðr, part. squint-eyed.
til-fangi, a, m. and til-föng, n. pl. materials, provisions; timbr ok allan tilfanga, Gþl. 377, D.N. vi. 167.
til-felli, n. [Dan. tilfælde], an occurrence, circumstance, accident, case, K.Á. 224, 226, Bs. i. 288, 711, 728, Fms. vi. 118, Gþl. 483, H.E. i. 475, Sturl. ii. 80, passim: gramm. a case, Skálda 175, 178, 180, 185: an effect, 204.
til-felliligr, adj. suitable, Bs. i. 234, 769, (Fr.)
til-ferð, f. admittance, Stj. 68.
til-finning, f. feeling, sensibility.
til-flutning, f. a supply, Ó.H. 129, Fms. viii. 179, v.l. (in mod. usage masc.)
til-fyndiligr, m. suitableness, Skálda 167.
til-fyndinn, adj. fault-finding (mod. að-fyndinn), Grett. 108 C.
til-fýsi, f. a desire, longing, Al. 115.
til-fýsiligr, adj. desirable, Str. 38, Barl. 56.
til-fýst, f. = tilfýsi, Barl. 122.
til-færur, f. pl. instruments.
til-föng, n. pl. supplies, means, Fs. 11, 13, 25, Ó.H. 113, Fms. xi. 69.
til-för, f. the moving to a place, Grág. i. 451, ii. 334: an attack = atför (q.v.), Nj. 101, Eb. 90 new Ed., Ld. 226, Grág. ii. 37, Gullþ. 12: an execution, in civil sense, N.G.L. ii. 89.
til-gangr, m. circumstances, grounds, shewing how a thing comes to pass; vígit ok allan þann tilgang, Þórð. 69; er löng frásaga um málaferli þessi ok tilganga, Sturl. i. 10; segir honum tilgang sinnar þarkvámu, Fms. ii. 197, Sturl. iii. 155, Sks. 587. II. recourse; at oss sé t., at várr hlutr sé réttr, Ísl. ii. 141. III. mod. intention.
til-gjarn, adj. forthcoming, Stj. 186.
til-gjöf, f. a dower, bridal gift, given by the bridegroom to the bride (cp. mundr), Gþl. 212, 214, 221, Fms. ii. 132, ix. 453, x. 309, 340, D.N. passim. 2. endowment of a church, K.Á. 24. 3. an additional payment (Dan. tilgift), D.N.
til-göng, n. pl. = tilgangr, Anecd. 56, Sks. 588.
til-görð, f. desert, merit; eptir tilgörðum, according to one's deserts, Fms. i. 104; fyrir enga t., without provocation, v. 135; útan várrar tilgörðar, id., ix. 352; minni skömm en tilgörðir hans vóru til, vii. 167; líta á t. með efnum, Eg. 417; gör eigi eptir tilgörðum várum, Mar.; fellt á sik bann af sínum tilgörðum, by their deeds, K.Á. 64.
til-görning, f. = tilgörð, Hom. 111.
til-görr, part. full-shapen, finished, Bs. i. 59.
til-hald, n. (Dan. tilhold), tilhalds-maðr, m. a showy person; Björn var t. mikill, Eb. 200 (Cod. Wolph.) = áburðarmaðr.
til-heyriligr, adj. (-liga, adv.), due, proper, Stj. 44, 283, Fær. 141, H.E. ii. 190, Th. 12; ú-t.
til-hjálp, f. help, Norske Saml. v. 551.
til-hliðran, f. a yielding, concession.
til-hlutan, f. an interference.
til-hlýðiligr, adj. due, becoming.
til-hlökkun, f. joy; hlakka til e-s.
til-hneiging, f. a bent, inclination, desire, Stj. 70, 79: freq. in mod. eccl. usage, girndir og tilhneigingar.
til-hugi, a, m., in tilhuga-líf, n. the life of longing, of a loving pair before the wedding.
til-hæfi, n. the foundation of a statement; það er ekkert t. í því.
til-hættni, f. a venture, Sks. 231.
til-inning, f. an indication, Hom. (St.)
til-kall, n. a claim, laying claim to, Fms. i. 83, ix. 327, Grág. i. 177, Eg. 267, Hkr. i. 198.
til-kalla, u, f. = tilkall, B.K. 125.
til-komandi, part. coming, H.E. i. 389.
til-kostnaðr, m. costs, expense.
til-kváma, u, f. a coming, arrival, Edda 9, Grág. ii. 293, Nj. 112, 175, Fms. ii. 188, ix. 415, x. 31. COMPDS: tilkvámu-fólk, n. comers, Stj. 568. tilkvámu-lauss, adj. of no consequence, Fas. ii. 442. tilkvámu-maðr, m. a comer, Fms. ii. 285. 2. a matter of importance, Fbr. 140.
til-kvæði, n. the addressing one in verse, Fas. i. 296.
til-kvæmd (til-kœmd, Anal. 247), f. = tilkváma(?), Fms. x. 212; tilkvæmdar-maðr, Ld. 10.
til-lag, n. a help, contribution; heit ek þér nökkuru tillagi, Ísl. ii. 387, Fær. 69, Fms. xi. 56, 114, Fs. 13; þeir beiddu hann tillaga, Gullþ. 46, Glúm. 314; fjár-tillag, a contribution in money; hann efldi staðinn í mörgum tillögum, endowments, Bs. i. 77. II. counsel, advice; tillög mín ok ráða-görðir, Fs. 41; haf þökk fyrir þín tillög, ok við skal ek leita at yrkja kvæðit, Fms. vii. 113, xi. 61; þetta er ráð mitt ok t. með yðr, 98; þat er mitt t. at Kjartan göri annat-hvárt ..., Ld. 216. COMPDS: tillaga-fár, adj. reserved in counsel, cold, Fas. ii. 402. tillaga-góðr, adj. well-disposed to, furthering, taking interest in, Nj. 2, Band. 12 new Ed. tillaga-íllr, adj. interfering in a hostile way, evil-disposed as to a thing, Orkn. 424, Nj. 73, Sturl. iii. 35; hinir tillaga-verstu, the most hostile, Orkn. 310. tillaga-súrr, adj. sour, Bs. i. 722.
til-laga, u, f. = tillag, a contribution, N.G.L. iii. 77, D.N. ii. 16. II. counsel, advice; vilju vér heyra fleiri manna tillögur, Fms. ix. 328, xi. 84, Stj. 194; ráðgjafa síns tillögu, Barl. 151, Fb. i. 386; tillögu-fé, a contribution-fee, Gþl. 12.
til-lagan, f. a contribution, H.E. i. 309.
til-láta, n. compliance, deference, Fms, iii. 208. COMPDS: tilláts-samr, adj. yielding, Grett. 49 new Ed. tilláts-semi, f. compliance.
til-leiðing, f. an inducement, temptation, H.E. i. 490, Th. 15.
til-leitinn, adj. pert, saucy, = áleitinn, Grett. 100 new Ed., Fb. i. 125.
til-leitni, f. an attempt, Krók. 30 C.
til-lit, n. [cp. Germ. ant-litz], a look, glance; hefir Höttr íllt t., a dismal look, Fas. i. 67: an opinion, Guðs vilja ok réttsýnna manna tilliti, Fms. iv. 112: the looking after a thing.
til-lokkan, f. an allurement, Mar., Bs. i. 857.
til-lotning, f. reverence; vegsemd ok t., Mar.
til-lystiligr, adj. = tilfýsiligr, Stj. 417.
til-læti, n. deference, Nj. 169, Sturl. iii. 94; göra e-m t., to shew deference to, Finnb. 322; veita e-m t,, Stj. 126; veita mér t. ok virðing, Fas. ii. 545; hafa t. við e-n, Fms. iv. 127; ek vil sýna þér lítið t., gefa þér gullhring, Boll. 356.
til-máli, a. m. an admonition, H.E. i. 252.
til-mæli, n. a claim (= tilkall), Fms. ix. 327; Knúti þótti sem hann