This is page 640 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

640 TRÉKROSS -- TRÍZA.

tré-kross, m. a wooden cross, Vm. 38. tré-kumbr (tré-kubbr), m. a log, Barl. 165. tré-kylfa, u, f. a wooden club, Sturl. i. 15. tré-kyllir, m. a 'wood-bag,' name of a ship, Grett., whence Trékyllis-vík, f. a local name. tré-köttr, m. a 'wooden cat,' a mouse-trap, mod. fjala-köttr; svá veiddr sem mús undir tréketti, Niðtst. 106. tré-lampr, m. a wooden lamp, Ám. 51, Pm. 108, tré-laust, n. adj. treeless, Karl. 461. tre-lektari, a, m. a wooden reading-desk, Pm. 6. tré-ligr, adj. of wood, Mar. tré-lurkr, m. a wood-cudgel, Glúm. 342. tré-maðr, m. a 'wood-man,' Fms. iii. 100; carved poles in the shape of a man seem to have been erected as harbour-marks, cp. the remarks s.v. hafnar-mark (höfn B); in Hm. 48, of a way-mark; a huge tré-maðr (an idol?) is mentioned in Ragn. S. fine, (Fas. i. 298, 299); the Ask and Embla (Vsp.) are also represented as 'wood-men' without living souls. tré-níð, n., see níð, Grág. ii. 147, N.G.L. i. 56. tré-reiði, a, m. wooden equipments, harness, Jb. 412, Sturl. iii. 71 (of a ship, mast, oars, etc.), K.Þ.K. 88 (of horse-harness). tré-ræfr, n. a wooden roof, Þjal. 53. tré-saumr, m. wooden nails, Ann. 1189. tré-serkr, m. a wooden coat; in tréserkja-bani, as a nickname, Fas. ii. 6. tré-skapt, n. a wooden handle, Grett. 141. tré-skál, f. a wooden bowl, Dipl. iii. 4. tré-skjöldr, n. a wooden shield, Gþl. 105. tré-skrín, n. a wooden shrine, Landn. 51 (Hb.), Vm. 54. tré-smiðr, m. a craftsman in wood, carpenter, Bs. i. 858, Karl. 396, Rétt. 2. 10. tré-smíði, n. and tré-smíð, f. craft in wood, wood-carving, Bs. i. 680; hann (the steeple) bar eigi miðr af öllum trésmíðum á Íslandi en kirkjan sjálf, 132; hagr á trésmíði, Stj. 561. tré-spánn, m. wood-chips, Ó.H. tré-spjald, n. a wooden tablet, such as was used in binding books; forn bók í tréspjöldum, Ám. 35, Pm. 131, Vm. 126. tré-stabbi (tré-stobbi, Ó.H. 72; -stubbi, Fb. i. 433), a, m. = trédrumbr, Fms. vi. 179. tre-stokkr, m. the 'stock of a tree,' block of wood, Fms. ii. 75. tré-stólpi, a, m. a wooden pillar, Fb. ii. 87. tré-telgja, u, f. a wood-carver, a nickname, Yngl. S. tré-toppr, m. a tree-top, Al. 174. tré-virki, n. a wooden engine, Sks 425, Bs. i. 872. tré-þak, n. a timber roof, Bs. i. 163. tré-ör, f. a wooden arrow, as a signal, N.G,L. i. 102, Gþl. 83. II. plur., trjá-lauf, n. leaves of trees, Stj. trjá-heiti, n. pl. names of trees, Edda (Gl.) 85.

TREÐJA, traddi, traddr, [cp. troða], to tread, occurs only in a few forms; þá er Jörmunrekr jóm of traddi, Hðm. 3; törgur tröddusk, Hkm.; hafit ér mey um tradda, Hðm. 18; þú lézk tradda grund, Fms. vi. (in a verse).

trefill, m. a dimin. [Dan. trævler], a fringe, fringed kerchief; hékk annarr t. fyrir enn annarr á bak, Sd. 186 (of rags). 2. in mod. usage, a fringed scarf; láta trefil um hálsinn. II. as a nickname, Landn. Trefla-kolla, the name of a witch, from her rags.

TREFJA, trafði, trafiðr, to tear into fringes; a defect. verb, of which there only remains the part. trafiðr, Pr. 329.

trefja, u, f. = hefr, mod. form.

treflugr, adj. [Dan. trævlet], fringed, with fringes, Fb. iii. 375.

trefr, f. pl. fringes; eigi sviðnuðu hinar minnstu trefr á skrúða hans, Bs. i. 42; blóðgar trefr, Fas. ii. 554; trefr af einu dýrligu klæði, i. 230; blæju ok trefr fyrir enda, Ld. 244, v.l.; sjúkir menn kómu við hans trefr ... at snertum tröfum klæða þinna ... trefum (dat.), Post. (Unger) 29.

TREGA, irreg. verb, pres. tregr, pret. tregði, part. tregað, with suffixed neg. tregr-að, Gh. 2: part. tregnar, Hðm. 1. The mod. form is trega, að, which, though but rarely, occurs in vellums, e.g. tregaði, Bs. i. 301, in a vellum of the earlier part of the 14th century; [A.S. tregjan] :-- to grieve, used impers.; fjölð er þat er fíra tregr, many are the woes of man, Sdm. 30; tregr mik þat, Gkv. 3. 2; hví tregrað ykkr teiti at mæla, how can ye be glad? Gh. 2; (hana) tregði för friðils, Vkv. 27; þat mál er mik meirr tregi, 35; alla menn tregr fall grams, the king's death grieves all men, Hkr. i. (in a verse); tregnar iðir, dismal thoughts(?), Hðm. 1; marga menn tregaði mjök andlát Þorláks biskups, many were grieved over Th.'s death, Bs. i. 301; munaðar-ríki hefir margan tregað, brought many to grieve, Sól. 10. 2. in mod. usage, person., hann (nom.) tregaði, he wailed.

tregða, u, f. reluctance, difficulty, unwillingness; ef konungr hefir nökkut tregður í at fara, Fms. vii. 116; hann hafði í nökkura tregðu um vígslu hans, Bs. i. 73; göra tregður í e-u, Mag. 134. tregða-laust, n. adj. without cavil, willingly, Bs. i. 388.

tregi, a, m. [Ulf. trigo = Gr. GREEK; A.S. trega], difficulty, reluctance; vil ek nú biðja yðr alla at vér hafim önga trega í málum þessum, to raise no objections, Nj. 188; þá gékk at Þórir ór Garði ok leitaði at færa í alla trega þá er hann mátti, Grett. 150; at allir tregar myndi úr leggjask málum biskups, Thom. 381. II. grief, woe, sorrow; með tárum ok trega, Thom. 45; af trega stórum, Gh. 1; ok leiða með tárum trega, Skm. 30; trega þér at segja, Hkv. 2. 28; hver sagði sinn trega, each told her woe, Gkv. 1. 3; löngum trega, Sól. 34; svá fellr mér þetta nær um trega, at ..., it grieves me so, that ..., Nj. 171; þrútinn af trega, Ld. 272; hón mátti hvárki eta né drekka fyrir trega, Fms. iii. 12.

tregliga, adv. with difficulty, as opp. to smoothly; kómu þeir honum at kalla ok þó sem tregligast, they moved her (the ship) with great difficulty, Fms. iii. 13. 2. unwillingly, reluctantly; Brúsi gékk tregliga at öllu sáttmáli, Ó.H. 98; beiddi leyfis ok fékk t., Karl. 277; hafði hann þat t. fengit af Katli ok þó nauðungar-laust, Sturl. iii. 224: scarcely, mega vér t. at oss gæta, Bs. i. 300; mátti hann t. bera þau úhægindi, 318. 3. wofully; gékk hón t. á tái sitja, Gh. 9.

tregligr, adj.; it tregligasta, with the greatest difficulty, Fb. i. 260; var Þorgils heldr tregligr í fyrstu, Sturl. iii. 222.

TREGR, adj. [O.H.G. tragi; Germ. träg], dragging, slovenly, going with difficulty; sagði at lömbunum væri tregast um átið fyrst er þau væri nýkefld, Eb. 244; tregum otrs-gjöldum, Bm.; opt eru tregar kálf-sugur, Hallgr.; mun honum þat tregt veita, it will go hard with him, Rd. 276; tregt hefir féit út greiðzk, Fb. ii. 123. 2. unwilling; Þórir gékk at eldinum ok var þó tregr til, Fms. i. 106; at þú haldir því betr helga trú sem þú ert tregari til, ii. 32; t. til sætta, Bs. i. 658; at Sverrir konungr mundi tregr at ganga út ór tréborginni, Fms. viii. 113: vórn margir tregir til, at segja af hendi sér, Bs. i. 686; ó þér heimskir og tregir í hjarta, Luke xxiv. 25.

treg-róf, n. a lamentation, Gh. 21.

trekt, f. a funnel, (mod.)

Trekt, f. a local name, Utrecht, Bs.

tréna, að, to become woody, dry, Edda (pref.) 11, Fms. ii. 179, v.l.; in mod. usage of turnips or the like.

tresk, n.(?), a doubtful word, a veil(?), cushion, pillow, or the like; svá at tár flugu tresk (tresc Ed.) í gögnum, Gkv. i. 16 (where the tresk seems to be acc., the tears flew through the t.)

TREYJA, u, f. [Dan. tröje], a jerkin; fór í treyju ok kipti skóm á fætr sér, Nj. 28; treyja með kaprúni af skrúði, Jb. 187; hann hafdi hvárki brynju né treyju, Sturl. i. 197; hann hjó á öxl Oddi, gengu í sundr treyjur tvær, ok brynjan lúðisk, iii. 205; vóru þrír tigir manna í hringa-brynjum ok tvær treyjur með, 184; hann hafði góða brynju ok styrkja treyja, Fms. ix. 527; Aron var í síðri treyju ok góðri stálhúfu, Bs. i. 624; græn treyja, D.N. iii. 160; söðul-treyja, q.v. COMPDS: treyju-hosa, u, f. a kind of hose; svá at sundr tók treyju-hosuna, bryn-hosuna ok svá fótinn, Þiðr. 203. treyju-söðull, m. a kind of saddle = trogsöðull, Grág. ii. 239 (Kb.)

treyna or treina, d, to use sparingly, esp. of food, so as to make it last longer; treyna sér e-t.

treyskr, adj. [Dan. trædsk; Germ. trotz], obstinate; villan treysk, Pass. 50 (from the Dan.?)

TREYSTA, t, [traust; Dan. trouml;ste = to comfort], to make trusty, make strong and safe; Höskuldr treysti mundriða í skildi, Nj. 66; hann setti þar forráða-menn ok treysti sér fólk, Hkr. i. 84: to confirm, make firm, at treysta vináttu Snorra, Sturl. ii. 260; hann treysti sálu þína, Barl. 94; þá treysta fól hinn heimska svá at hann skal ríkastr vera, Sks. 342; treysta herinn ok eggja, Ó.H. 214; t. heilsu hans, Greg. 49; treystr með holdi ok blóði Guðs, Fms. xi. 38; várir menn þurfu nú at þér treystið þá, viii. 317. 2. to try the strength of a thing with the hand; Egill færðisk við ok treysti stafinn (grasped firmly) til þess er upp losnaði, Eg. 233; hann treysti með handa-afli ok slitnaði silki-bandit eigi, Edda 20; ganga at ásendunum ok t. svá fast, at brotnaði, Ld. 280; tók ek þá til, treysta ek á sem ek orkaða, gat ek honum þá fram kipt, ... tók ek í hendr Böðvari, treysta ek þá af öllu afli ..., Fb. ii. 136; treysta nú á timbr-veggina svá brakar í hverju tré, Grett. 99; treystu síðan á ásinn, til þess er hann brast í sundr, 154; fór hann þá ok treysti á sira Þorlák með alvarligri bæn, Bs. i. 269. II. reflex. to trust to, rely upon; with dat., ek treystumk hamingju minni ok sigrsæli, Fms. ii. 108; treystask eigi þeim griðum, ix. 520; at engum manni treystisk hann betr enn honum, xi. 392; engi hlutr er sá er sér megi treystask er Muspells-synir herja, Edda 8; öllum þeim sem honum treystask, Stj. 641; treystask í e-u (Latinism), Hom. 78, MS. 655 iv. 2; ek treysti (better treystisk) eigi at halda yðr heima með mér, Fms. ii. 4: cp. treysta sér, to dare, passim in mod. usage; eigi mun Sveinn konungr því treystask at taka, he wont dare, xi. 364; treystask betr fótum enn vápnum, Róm. 291; hann mun eigi treystask öðru enn göra sem ek vil, Nj. 229; höfðu þeir ætlað at veita honum atgöngu, en treystusk eigi, 36; treystisk ér (be of good cheer), ok hirðit eigi at óttask, 623. 32; er með engu móti treystanda á hennar hverfanda hvel, Fms. i. 104; treysti hann svá vel her sínum, at ..., 24.

treystir, m. a strengthener. Lex. Poët.

Trinitatis, [Lat. gen.], Trinity-Sunday; in Trinitatis-dagr, Fms. ix. 340, Vm., and so in mod. usage; fyrsti, annar ... sunnudagr eptir Trinitatis, Icel. Almanack.

tripl, n. treble, Alg.: tripla, að, to chant in treble tunes, Bs. i. 847.

trippi, n. [cp. Engl. to trip], a young colt before it is broken in, Fas. i. 9: freq. in mod. usage, ótamið trippi.

trítill, m. [Dan. trilde], a top.

trítla, að, [Dan. trilde], to trot at a slow pace; cp. Dan. trilde-bör = a wheel-barrow.

tríza (proncd. tríssa), u, f. [mid. Lat. tricca], a pull(?); hann sér at í berginu vóru steinar sem tríza væri gör, Róm. 148: in mod. usage = Dan. tridse.