This is page 661 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

ÚGÖRANDI -- ÚHÆGJA. 661

úgöfgan, Mar.; úgöfgari, less noble, lower; sá er úgöfgari, er öðrum fóstrar barn, Fms. vi. 5. ú-görandi, part. (gerund.), that cannot be done, Fms. viii. 155, xi. 259; nú er þat úgöranda, Lv. 49, Hkr. i. 153; beiða þess er oss er eigi úgöranda, Fms. i. 34. ú-görla, adv. not exactly; vita, sjá ú., Hm. 133, Fms. vii. 166, Fær. 268, Nj. 203, Eg. 373, Ísl. ii. 243: not quite, Grág. i. 6. ú-görr, part. undone, unaccomplished. Njarð. 370; úmælt eða úgört, Fms. i. 207, Ver. 42, Grág. i. 494; úgörvar syndir, Greg. 42; úgör lögbrot, Sks. 510 B. ú-görr, adv. compar. less clearly; vita ú., 656 C. 19, Fær. 154; kunna sik úgörr, Fms. iv. 209. ú-görviligr, adj. (-liga, adv.), in a wretched condition, Ld. 120. ú-hagfelldr, adj. inconvenient, Eg. 738, v.l. ú-hagliga, adv. inconveniently, Sturl. iii. 9. ú-hagligr (mod. ó-haganlegr), adj. inconvenient, Fms. viii. 162, 404, v.l. ú-hagnaðr, m. an inconvenience, Sks. 352. ú-hagr, m. a disadvantage, Gpl. 343. ú-hagr, adj. unhandy, unskilled, Stj. 158. ú-hagstæðr, adj. unfavourable, of wind and weather; ú. vindr, Ld. 74; hvöss veðr ok úhagstæð, Eg. 203. ú-hagvirkr, adj. unskilled as a worker, Nj. 19. ú-haldkvæmr (-kœmr), adj. disadvantageous, Fms. viii. 92; minni ok úhaldkvæmri veizlur, Fms. iii. 17. ú-hallr, adj. not slant, Fms. x. 213. ú-haltr, adj. not halt or lame, Nj. 244, Fms. v. 206. ú-hamingja, u, f. bad luck, Fms. x. 338: a disaster, Bs. i. 78, Fms. i. 76, passim; see hamingja: úhamingju-samligr, adj. unlucky-looking, evil-looking, Orkn. 234; dökkt ok ú. yfirbragð, Fms. i. 97; ú. í svip, Fas. ii. 477. ú-handlatr, adj. not slow of hand, Nj. 55. ú-happ, n. a mishap, ill-luck; gættú, at þér verði eigi at úhappi, Landn. 146; ærit er úhappit, Fms. i. 182; firra e-n úhappi, vii. 161; hverr er sá at eigi spari þat ú. við sik, ix. 270; með óhöppum hefir hafizk ok svá mun slitna, Lv. 11; kvað hann eigi skyldu fleiri úhöpp vinna, Fær. 243; hefir þat mest úhapp verit unnit, Edda 37; sá úhappa dvergr, that wicked dwarf, Fas. iii. 344: úhappalaust, adj. without a mishap occurring; skilja ú., Lv. 53; láta ú., Fs. 156; þess get ek at ekki sé úhappa-laust hér (without some fatalities), ef Íslenzkr maðr skal hér vera, Glúm. 327: úhappa-maðr, m. a miscreant, Fs. 39, Ld. 42: úhappa-verk, n. a misdeed, Háv. 52. ú-harðfærliga, adv. (-ligr, adj.), not hardly, on easy terms; tala ú. til e-s, Ld. 132. ú-harðmannligr, adj. (-liga, adv.), not hardy, Fas. ii. 477. ú-harðnaðr, part. unhardened, Grett. 91. ú-harðr, adj. not hard, Stj. ú-harðskeyttr, adj. a weak archer, Fas. ii. 339. ú-háskasamr, adj. not dangerous, Fms. v. 275. ú-háttr, m. a bad habit, Bs. i. 165; rán ok áverkar ok allskyns óhættir, bad manners, 142. ú-hefndr, part. unavenged, Bs. i. 533, Nj. 256. ú-hegndr, part. unpunished, Hkr. ii. 89, Fas. i. 225. ú-heilagr, adj. unholy, Barl. i. 210: profaned, þá var völlrinn u. af heiptar-blóði, Landn. 98 (cp. heilagr I. 2); Björn varð úheilagr af frumhlaupinu við Helga, Eb. 106; ok verðr ú. sá er þrælinn vegr fyrir dróttninum, Grág. (Kb.) i. 190; ú. verðr fjörbaugs-maðr, ef ..., Grág. i. 89; hann falli ú. fyrir Glúmi ef hann er lengr þar, Nj. 23; Kjalleklingar kölluðu alla þá hafa fallit úhelga, ... er þeir höfðu fyrr með þann hug at þeim farit at berjask, Eb. 24; úheilög sár, Grág. ii. 137. ú-heilendi, n. debility, ill-health, esp. of chronic organic diseases, Grág. (Kb.) i. 144. ú-heill, adj. 'unhale,' insincere, Fms. vi. 103, Sturl. iii. 281. ú-heill, f. a mishap; úheillir þessa heims, Sól. 62; úheilla-tré, a fatal, cursed tree, Grett. 178 new Kd. ú-heilsaðr, part. ungreeted, Th. 77. ú-heilsamr, adj. unwholesome, Barl. ú-heimila, að; ú. sér jörð, to lose a title, Js. 91. ú-heimild, f. a bad title. ú-heimill, adj. unlawful (see heimoll); ala börn með úheimilum manni, Grág. (Kb.) i. 249; úheimil jörð, Jb. 207; selja úheimult, Gþl. 491; hafa úheimilan, Krók. 38. ú-heimskr, adj. not foolish, i.e. clever, intelligent; hann var ú. maðr, Fms. vi. 391, Fas. i. 78. ú-heimtr, part. not got back, Grág. ú-helga, að, to proclaim a person to be úheilagr; ek úhelgaða Otkel fyrir búum, Nj. 87. ú-helgi, f. the state of being úheilagr; stefna e-m til ú., Nj. 99; sá er veginn var hafði mælt sér til ú., Fs. 74; vinna til ú. sér, 122; verka, göra til óhelgi sér, Grág. (Kb.) i. 182, 190, passim; Snorri (bjó) drepit til úhelgi við Bjórn, Eb. 106; en sé til úhelgi einim vegna búit, Kb. i. 182; úhelgis vörn, 194. ú-hentugr, adj. unbecoming, unfit. ú-heppiliga, adv. unluckily, Fms. vii. 69, xi. 294: sadly, Hkr. ii. 373. ú-heppiligr, adj. unlucky, Fms. xi. 259. ú-heppni, f. mishap, mischance, Bs. i. 743. ú-herjaðr, part. unharried, Hkr. iii. 67. ú-hermannliga, adv. unlike a warrior, Hkr. i. 235. ú-hermannligr, adj. un-martial, unworthy of a warrior, Fms. viii. 436; eigi úhermannligri, ii. 173. ú-herskár, adj. not harried by war, of a country; var úherskátt í Svíþjóð, Fas. i. 255: of a person, not martial, ú. ok sat í kyrrsæti, Orkn. 184; úgrimmari ok úherskári, Fms. iv. 65. ú-heyrðr, part. unheard-of, Mar. ú-heyri, n., in úheyris-verk, n. an unheard-of deed, a crime, Gþl. 197, v.l. ú-heyriliga, adv. in an unheard-of way, cruelly, wickedly, Fms. i. 189. ú-heyriligr, adj. unheard-of, wicked, only in a bad sense; ú. újöfnuðr, Háv. 45; ú. skömm, Finnb. 314; ú. bragð, 212. ú-heyrni, compar. more unheard(?), Bs. i. 784. ú-hlífinn, adj. not sparing oneself, Fs. 71; ú. í mannraunum, Fms. vi. 60. ú-hljóð, n. shoutings; óp ok óhljóð, Nj. 15; spyrr hann hvat valdi úhljóði þessu, Fms. iii. 95: a ringing in the ear, Pr. 474: úhljóðs-eyru, n. pl. the valves of the heart (see óbljóð); old form úhljóðans-eyra, a deaf ear; færa óljóðans-eyru við Guðs embætti, to turn a deaf ear to it, Hom. 34. ú-hljóðr, m., poët, the never-silent, i.e. the wind, Lex. Poët. ú-hlutdeilinn, adj. unmeddlesome, Eb. 42, Band. 32 new Ed., Fms. iii. 226. ú-hlutr (ú-hluti), m. an 'evil share,' harm, hurt; ef menn verða særðir eðr fá einhvern annan úhlut, Gþl. 19; rennr sá í kirkju-garð er úhlut fær, N.G.L. i. 152; þeir er hón skírskotaði undir óhluta sínum, 157, 167. ú-hlutsamr, adj. (-semi, f.). unmeddling, neutral, Fms. vii. 143. ú-hlutvandr, adj. not nice as to one's proper share, dishonest; marglyndr, kvensamr, ú. um þat efni, Fms. iii. 83; at ek mynda vera óhlut-vandari enn Guðmundr ok mynda ek vilja fylgja röngu máli, Nj. 184. úhlut-vendi, f. dishonesty, Gþl. 201. ú-hlýðinn, adj. disobedient, Stj. 624, Mar., Hkr. ii. 85, passim. ú-hlýðni, f. disobedience, Hom. 86, K.Á. 116, Stj. ú-hneistr = úneistr, part. undisgraced, Eb. 256. ú-hneppiliga, adv. not scantily; ú. at þriðjungi, fully the third part, Ld. 106. ú-hneppr, adj. not scant, large, Edda (in a verse). ú-hnöggr, adj. 'unniggardly,' i.e. liberal, Hkr. iii. 188. ú-hollr, adj. unwholesome. ú-hollusta, u, f. unwholesomeness. ú-hóf, n. excess; ú. ok ranglæti, Sks. 609; ofrkapp ok ú., Gþl. 199; mod. esp. in meat and drink: sayings, skömm er úhófs æfi, Hrafn. 22; fá eru úhóf lengi, Sturl. ii. 199: immensity, úhóf kvikfjár, Lv. 46: úhóf-samliga, adv. immoderately. Str. 5: úhóf-samligr, adj. immoderate, Str. 8: úhóf-samr, adj. intemperate, Str. 82: úhóf-semd (mod. óhófsemi), f. excess, Str. 25. ú-hógliga, adv. inconveniently, Sturl. iii. 9 C. ú-hógligr, adj. uneasy, difficult, Glúm. 345. ú-hógvikinn, adj. not easy to manage, sturdy, Fms. iv. 301. ú-hrakiðr (ú-hrakinn, ú-hraktr), part. unharmed, Orkn. 424. ú-hrakligr, adj. (-liga, adv.), 'unwretched,' not shabby; ú. at klæðum, Sturl. i. 10; lét hann úhrakligan í brott fara, Bs. i. 416. ú-hrapaðliga, adv. unhurriedly, leisurely; kyssir Steingerði kossa tvá heldr ú., Korm. 224; mæla lítilátliga ok ú., Clem. 33. ú-hraustligr, adj. (-liga, adv.), weak, Háv. 46. ú-kraustr, adj. weak, of a woman with child; þá er hón var úhraust, Bret. 18, Nj. 59; úhraustar konur, Stj. 624. ú-hreinandi, f.(?), = úhreinindi; ef maðr berr ú. í mat manna, N.G.L. i. 421; ef ú. fellr í mat eðr mungát, 144. ú-hreinindi, n., mostly in pl. uncleanliness, Greg. 22, Stj. 272, Fas. ii. 397; önnur ú., H.E. i. 482; en iðri ú., Hom. 53. ú-hreinliga, adv. uncleanly, Rd. 274; sópa ú. um hirzlur búanda, Fms. viii. 235. ú-hreinligr, adj. unclean. ú-hreinlífi, n. an unclean life, fornication, H.E. i. 250. ú-hreinn, adj. unclean; úhreinn andi, Fms. v. 172; í þeim stað má ekki vera úhreint, Edda 15: unchaste, Al. 56, Bs. i, Grett. 202 new Ed.; eccl., Stj.; úhreinstu kvikvenda, Fms. x. 374, passim: of a course at sea, not clear of shoals, úhreint ok skerjótt, ii. 16; óhrein leið, an 'unclean,' dangerous sea-passage; þeim sýndisk úhreint fyrir þar sem Birkibeinar stóðu á landi uppi, viii. 50; þeir sögðu at úhreint var í ósinum, infested by a monster, iv. 56; þykkir þar jafnan úhreint (haunted) síðan er menn sigla í nánd, Háv. 41. ú-hreinsa, u, f. uncleanliness, Greg. 61. ú-hreinsi, f. id., Hom. 38. ú-hreinsan, n. = úhreinindi, Eluc. 25. ú-hreystiligr, adj. (-liga, adv.), unmanly, not valiant, Fær. 132. ú-hreystimannligr, adj. (-liga, adv.), id., Fms. ii. 120. ú-hroðinn, part. uncleared, of ships in battle, Fms. vii. 290. ú-hróðigr, adj. inglorious. Skv. 3. 45. ú-hryggr, adj. unconcerned, Stor., Kormak. ú-hræddr, adj. fearless, unfearing, Nj. 217, 255, Hkr. ii. 102. ú-hræðiliga, adv. fearlessly. Fms. iv. 27. ú-hræðinn, adj. dauntless, 655 iii. 3. ú-hræriligr, adj. (-liga, adv.), immovable, Skálda. ú-hræsi, n. a filthy thing, MS. 623, Fas. ii. 263, Ísl. ii. 420; see óhræsi. ú-hrörnaðr, part. unwithered, undecayed; úhrörnuð blóm, Eluc. 44. ú-hugnaðr, m. discomfort, Sks. 352 B. ú-hugr, m. gloom, despair; en er af honum leið úhugrinn, a fit of gloom, Fms. vi. 234; meðan sá ú. (a fit of madness) var á þeim, Fas. iii. 115; sló á þær úhug miklum ok gráti, Grett. 43 new Ed. ú-huldr (ú-huliðr, ú-hulinn), part. uncovered; úhuldu, Sks. 290; úhulit, Eb. 218; fé hult ok úhult, N.G.L. i. 256; from the neut. úhult comes the mod. ó-hultr, adj. safe. ú-hvatr, adj. unvaliant, Fm. 31. ú-hverfráðliga, adv. unwaveringly, 677. 8. ú-hygginn, adj. imprudent, Grág. (Kb.) i. 169. ú-hýrliga, adv. with unfriendly look, frowningly, Fas. iii. 496. ú-hýrligr, adj. frowning, Fms. iii. 191, x. 35. ú-hýrr, adj. unfriendly-looking, frowning, Fbr, 12. ú-hæfa, u, f. an enormity (Lat. nefas), Lv. 49, Fms. i. 41; at þeir Hákon deildi enga úhæfu, 122; úsæmd ok ú., 126; slíkar úhæfur, Gþl. 441; til mikillar úhæfu, 623. 15; hann bað hann selja fram Gretti ok hafa sik eigi í úhæfu, Grett. 59 A; úhæfuhlutr, an enormity, Sturl. i. 69 C; úhæfu-verk, a wicked deed, Gþl. 197. ú-hæfiliga, adv. nefariously, Fms. v. 102. ú-hæfr, adj. unfitting, Clem. 127: wicked, nefarious, Sturl. i. 66. ú-hægð, f. uneasiness, Fms. x. 396. ú-hægiliga, adv. uncomfortably, Fas. iii. ú-hægindi, n. pl. uneasiness, difficulty, Grág. i. 371: pain, ill-health, Fms. x. 418 (sing.); stór ú. af verkjum, Bs. i. 69; mín ú., 70; einskis meins kenna né úhægenda, 655 xxvii. 10. ú-hægja, ð, to make uneasy, uncomfortable; þýngja ok ú. fyrir e-m, Hkr. iii. 259: reflex., henni úhægðisk fjárhagrinn, Sd. 176: of pain, tók at úhægjask með verkjum miklum