This is page 703 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

VIÐA -- VIÐR. 703

árar annars ok braut í sundr, 288. II. a high deck or bridge raised as a shelter, amidships, on ships of war; þá er maðr stóð upp á viðunum, þá náðu þeir upp á þilfarit, Fms. ix. 33; þenna umbúnað þarf á skipi at hafa til varnar, víggyrðla vel ok vígása rammliga, leggja hátt viðu ok göra undir viðti fjögur hlið ... en gera með bryggjum útan tvá vega slétt stræti til ástigs hjá viðum, Sks. 86 new Ed.; a mitt skipit fyrir aptan siglu undir viðurnar (viðuna, v.l.), Fms. viii. 388; féll Áskell ofan af viðunni, id. (af viðunum, v.l.); var hann upp kominn á viðuna hjá siglunni, id.; stóð konungr upp á viðuna, 381: Sverrir konungr hljóp upp á viðuna, 139; þeir urpu sér jafnan meðal viðanna, Nj. 126; eigi vóru viðurnar upp reistar á konungs skipum, en þat sá, Baglar ok ætluðu at kaupskip væri, Fms. viii. 417 (thus, viðurnir uppreistir Cod. F; viðurnar lagðar Ed., but erroneously). 2. of a bulwark on land; hleypr hann þegar út yfir viðuna, Sturl. ii. 251.

viða, u, f. a skein of yarn = vinda.

viðan or viðun, f. a 'wooding,' cutting and fetching wood, Ám. 22.

Viðarr, m. a pr. name. Landn. ; the name of the god, Vsp., Edda.

við-band, n. a withy-strap, K.Þ.K. 88, Grág. ii. 295.

við-bára, u, f. an objection, pretext.

við-beina, n. (mod. viðbein), vin-bein, Bs. i. 367 (recent MSS.):-- the collar-bone; maðr braut viðbeina sitt, Bs. i. 119; hjó í sundr við-beinat, 648; viðbeinit, in Nj. 27 and Finnb. 330, is prob. only an erroneous reading of an abbreviation, for a t above the line represents -at as well as -it.

við-bit, n. whatever is eaten with bread, esp. butter (cp. Gr. GREEK), Skíða R. 41.

við-bitull, m. a withy bit, of a bridle, O.H.L. 6.

við-bjóðandi and viðr-bjóðandi, part. a bidder, at a sale, Grág. ii. 240 (twice).

við-bjóðr, m. disgust, Fms. ii. 22, Þórð. 17: viðbjóðslegr, adj. (-liga, adv.), disgusting.

við-björn, m. a wood-bear, black bear, Bm., Grág. ii. 121, Glúm. 329, Fær. 48.

við-bland, n. an admixture; taka v. af e-u, Skálda (Thorodd).

við-blindi, a, m. wood-blind, name of a giant, Edda.

við-borði, a, m. [from viða (II); the spelling viðrborði, Al. 128, is therefore wrong] :-- the broadside turned towards the enemy; in metaph. phrases, vera á viðborða, to be broadside on, in an exposed position, Fms. vii. 292; hann sparði ekki Grikki til at þeir hefði sik á viðborða, i.e. he used them as a forlorn hope, vi. 137; er því trúat at ek hafa látið hann vera á viðborða, Al. 128.

við-bragð, n. a quick movement, start; skjótligr í viðbragði, on the alert, Fms. vii. 175; seinligr í viðbragði, slow, Grett. 90 A; hermannligr í viðbragði öllu, Ísl. ii. 203, v.l.; hann bregðr nú engum viðbrögðum, made no starts, no movements, stirred not, Ld. 156: a pull, hratt fram í fyrsta viðbragði, Edda 38. 2. a look, coimtenance, appearance; líkir á vöxt ok viðbragð, Fms. vi. 12; undir því viðbragði (under the pretext) sem úskylda konu, Stj. 252; reiðuligr í viðrbragði, Mar.; með reiðu viðrbragði, id.

við-brekkt, n. adj. steep; þar var viðbrekkt mjök, Orkn. 450 (of a narrow hollow with steep walls on both sides).

við-bruni, a, m. a being burnt.

við-burðr, m. an event, accident.

við-búinn, part. ready.

við-búnaðr, m. a preparation, Fms. vii. 87, 256, xi. 339, Ísl. ii. 132, Bs. i. 137; viðrbúnaðr, Bret. 50, Fms. i. 121, iii. 223, ix. 19, xi. 244 (cp. búa ...).

við-búningr, m. = viðbúnaðr, Nj. 44, Ld. 78, Fms. iv. 119, 378; viðr-búningr, Fms. v. 248, Sturl. i. 33, v.l.

við-bætir, m. an appendix.

við-dráttr, m., prop. a carrying wood, metaph. a providing of stores, Grönl. Hist. Mind. i. 566, v.l.

við-fall, n. the lowering the tree (the mast = viðr), Fas. ii. 515. 2. metaph., ná öngu viðfalli, to come to no conclusion, Bs. i. 911; væntir mik at eigi fái þeir viðfall þaðan af, Karl. 233.

við-fang, n. 'wood-stores,' whence gener. stores; mundi eigi út leitað viðfanga ef gnógt væri inni, Nj. 115; en er þat þrýtr þá mun íllt til viðfanga, Fms. viii. 349. viðfanga-laust, n. adj. without provisions, Fms. ii. 118. II. [við prep.] dealing with; verri (vestr, harðr) viðfangs, Finnb. 292, Nj. 32, Fms. vii. 20.

við-fellinn (mod. viðfeldinn, agreeable), adj. pliant, pleasant; vera v. við e-n, Bjarn. 4; liðugr ok v., Fb. ii. 135.

Við-finnr, m. a pr. name, Edda.

Við-fjörðr, m. a local name: Við-firðingar, m. pl. men from Withford, Landn.

við-flaki, a, m. (better vígflaki, q.v.), Sturl. ii. 54, v.l.

við-för, f. treatment, Barl. 104, Al. 57; hafa verri viðfarar, Fms. ii. 163; íllar viðfarir, x. 124.

við-ganga, u, f. access, admission; veita e-u viðgöngu, to admit, acknowledge, Jb. 173. 2. confession; v. synda, confession of sins, Greg. 22; eptir bréfi ok viðrgöngu sira Bjarna, B.K. 79, Sturl. iii. 293.

við-gangr, m. growth; vöxt ok viðgang.

við-gjald, n. = gagngjald, Grág. i. 174.

við-görð, f. a reparation, taking precautions against; veðr var hvasst ok viðgörðar-mikit, a strong gale requiring great efforts, Fms. ii. 194.

við-görningr, m. a treatment, Fas. iii. 312, Sturl. i. 10.

við-hald, n. preservation.

við-hjálp and viðr-hjálp (viðr-hjálpan, Art. 125), f. a help, support, Th. 22, Mar., Stj. 18, 19.

við-höfn, f. pomp, show, viðhafnar-laust, n. plainness.

við-högg, n. a wood-cutting, Vm. 134.

viði-hæll (or víði-hæll), m. a withy, willow-twig; hrökkva sem v., Fms. iv. 250.

viðja, u, f. = við, a withy; ef viðja slitnar, N.G.L. ii. 281 (við, v.l.)

við-kenning, f. as metrical term, an additional 'kenning,' Edda i. 534; but viðr-kenning = a confession.

við-koma, u, f. = viðkváma, a touch, Þiðr. 6.

við-komandi, part. coming; verandi ok v., D.N. i. 51.

við-kunnanligr, adj. agreeable.

við-kváma, mod. við-koma, u, f. contact, touch, Fas. ii. 150. 2. the young stock, which is to replace the old stock, esp. of animals.

við-kveð, n. a scream, yell, shriek, Fms. iv. 58, viii. 354; við-kvöð (n. pl.), Fb. ii. 27.

við-kvæði, n. the burden of a poem, a refrain, chorus.

við-kvæmr, adj. sensitive: við-kvæmni, f. touchiness, sensitiveness.

við-köstr, m. a pile of wood, Fms. i. 291, ii. 195.

við-lagning and viðr-lagning, f. an addition = viðlag, Stj., Skálda: addition, in arithmetic, Alg.: in the calendar = sumarauki, Rb. 564, 568; viðrlagslaust, 542.

við-látinn, part. ready to do a thing; vera v. at greiða, ready to pay, Fær. 125; eg er ekki viðlátinn, I have no time; nú er svá við látið, at ..., now things stand so that ..., Orkn. 118.

við-leggjanligr, adj. adjective, Skálda.

við-leggr, m. wooden-leg, a nickname, Eb.

við-leitinn, adj. trying one's best; vera v. um e-t, Fms. iii. 113.

við-leitni, f. a trying to do one's best, an attempt, Fms. ii. 271.

við-líka, adv. in a similar manner.

við-líkr, adj. 'such like,' similar; grjóns eðr annars viðlíks ávaxtar, Gþl. 524, freq. in mod. usage.

við-lægt, n. adj. on the verge of; var þá viðlægt at þeir mundi berjask, Fms. ii. 235; viðrlægt, Stj. 394.

við-lögur, f. pl. = viðrlög, fined; mannhelgr mikil ok miklar viðlögur við manns aftak, Fms. x. 391, Jb. 56 (sing.): mod. phrase, í viðlögum, in an emergency, stress. II. mod. also betting, staking money, kast um viðlögur, Sks. 26.

við-mót, n. manners; blíðr, góðr í viðmóti.

við-móta, adj. indecl. like; það viðmóta hátt, of the same height.

við-mæli and viðr-mæli, n. conversation; blíðr viðmælis, Þórð. 3; góðr viðmælis, Hkr. ii. 143; veita e-m v., to grant an interview to one, Stj. 536; með bróðurligu viðmæli, Hom. 26; viðrmælis er hverr verðr, a law phrase, every man is entitled to a hearing, = 'audiatur et altera pars,' Gþl. 30: a parley, colloquy, öngir heyrðu þeirra viðrmæli (= samtal), Nj. 13, Eluc. 2: an agreement, þóttusk honum eigi haldizk hafa viðmæli þeirra, Sturl. iii. 197.

við-mæltr, part. a metrical term, an apostrophe; hér er annarr fjórðungr mæltr til annarrar personu, ok köllu vér þat viðmælt, Skálda.

við-na = við (see -na), Fms. iii. 73.

við-nám and viðr-nám, n. resistance, an obstacle; ekki varð v., no resistance, Sturl. i. 129 C; farit víða um heim ok fengit hvergi viðnám, Fas. ii. 210; veita viðrnám, i. 105; var þar hart viðrnám, Orkn. 354; látum Völsunga viðrnám fá, Hkv. 1. 52 (Bugge).

viðr, see við.

VIÐR, m., gen. viða, dat. viði, pl. viðir, viðu (mod. viði): [Dan. ved; Swed. väd; A.S. wudu; Engl. wood] :-- a tree; undir skugga eins viðar, MS. 4. 21; hrútr fastr á meðal viða, 655 vii. 2 (Gen. xxii. 13); grös ok viðu, Rb. 78: trees, collect., tekr viðr at blómgask, Fas. ii. 95; viðr vex, Grág. ii. 299; viði vaxinn, Íb. 4; igðurnar sátu í viðnum, Edda 74. 2. a wood, forest; villask á viðum úti, Clem. 59, N.G.L. i. 46; renna sem vargr til viðar, Sól.; er sól rann á viðu, Hkr. iii. 227 (or renna til viðar); sól gengr til viðar, Al. 51; sól rýðr á viðu á morgin, Trist. 3; til varna viðar, 'to the wood-shelter,' i.e. till sunset, Gm. 39; grjótið, urðr ok viðu, Edda; ganga til híðs fyrir ofan viðu (above the woodland) ok hleypa út birni, N.G.L. i. 46. 3. felled trees, wood; brúar ok lagðir yfir viðir, Eg. 529; rjáfrit, viðirnir ok þekjan, Grett. 85 new Ed.; stór-viðir, máttar-viðir: timber, svá mikinn við at þat má eigi eitt skip bera, Fs. 27; gjalda í vaxi eða viði, Grág. (Kb.) ii. 210; mjöl ok við, Nj. 4; viðar kaup, purchase of timber, Rd. 253; við ok næfrar, Fms. ix. 44; undir viði annars ... neyta viðarins, ... vöxtr viðar, Grág. (Kb.) ii. 111. II. compds; viðar-bulungr, -byrðr, -fang, -farmr, -flutningr, -hlass, a pile, armful ... of wood, Stj. 132, 592, Rd. 306, Fbr. 209, Landn. 177, Grág. ii. 357, Eg. 565, K. Á. 176, Fms. viii. 174; viðar-verð, Grág. i. 195; viðar-mark, a mark on