This is page 719 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)
This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.
Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.
This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.
The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.
VÆGI -- VÆNTA. 719
vægi, n. weight, moment; vera lítils vægis, to be of small moment, Draum. 116; lítil-vægi, a trifle; of-vægi, immensity.
vægi-liga, adv. forbearingly, leniently, Lv. 10, Fms. vii. 18, Earl. 73, Stj. 594, Sks. 42.
vægi-ligr, adj. forbearing, lenient; v. dórnr, Sks. 587, 615, 660.
væging, f. suppuration.
væginn, adj. lenient, yielding, Fms. vi. 377, Sks. 682 B.
VÆGJA, ð, [a derivative, akin to vega, vág, to weigh] :-- to give way; hafið vægði þeim, the sea gave way to them, Barl. 26; vægja göngunni, to yield the road, when two meet one another, Orkn. 374; ef menn sigla með landi í samfloti, þá skulu þeir v. er ytri sigla, N.G.L. ii. 282. 2. to yield; orð kvað hitt Högni, hugði lítt vœgja, Am. 38; leggjum niðr þessi þráyrði ok vægjum báðir, Barl. 125; jafnan vægir hinn vitrari, a saying, Fms. vi. 220; sjaldan vægir inn verri, Stj. 544; vægja fyrir e-m, to yield to one, Nj. 57, Ld. 234, Eg. 21, 187; vægja eptir e-m, id., Stj. 578; vægja undan, to give way before one; vægja undan úfriði úvina sinna, Mar. 3. to regard, comply with; væg frændsemi við bróður þinn, Sks. 752; hann vægði í því fésínkni riddara sinna, 699: to temper, bið ek Dróttinn at þú vægir nökkut reiði þinni, Sks. 589; Guð vægði reiði sinni, 590; vægja dómum, to temper judgment, judge leniently, 639; vægja orða atkvæðum, to forbear from words, Fms, vii. 20; hvervetna þar sem dómarinn vægir eptir mála-vöxtum, Gþl. 185. 4. to spare, with dat.; Þorkell bað jarl vægja bóndum, Orkn. 42; vægit föður mínum ok drepit hann eigi, Fms. ii. 158; very freq. in mod. usage, but rare in old writers, where the primitive sense of yielding prevails. II. reflex. to give way, yield; betra er at vægjask til góðs en bægjask til ílls, Bs. i. 729; bctra er að vægjask til virðingar, en bægjask til vandræða, Fms. vii. 25; vægjask til við e-n, Ó.H. 51; þjóna til konungs ok vægjask við hann, Fms. ix. 431; hann vildi þó vægjask þar við, Eg. 753.
vægja, ð, [vágr], to suppurate; hendr hans hafði vægt ok fætr, Greg. 32; vaegði tá hans, Fms. vii. 219; blindan sauð, ok hafði vægt ór augun bæði, Bs. i. 196.
væg-leiðinn, adj. = væginn; vera v. við e-n, Bs. i. 708.
vægr, adj. balancing, of scales; þær skálar sýndusk honum svá vægar (the scales so nicely balanced), at ef eitt lítið hár væri þar lagt í, at þó mundu þær eptir láta, Sks. 643 B; of-vægr, over-weighing, overwhelming; of-vægr manna missir, Bs. i. 142; ofvægr herr, Ó.H. 242. 2. lenient, merciful; vægr, opp. to harðr, exacting, freq. in mod. usage.
vægsl, n. = vægð, Barl. 116.
vækka, u, f., see vekka.
væl, n. a wailing; með væl ok veinan, Orkn. 78, passim.
væla, d, to wail, Fbr. 212.
vælindi, n. = vélindi, the gullet.
væll, adj. = veill, Bs. i. 513, v.l.
vælon, f. a wailing.
VÆMA, u, f. [vámr], nausea; væmu-bragð, a nauseous taste.
væma, ð, to feel nausea: impers., e-n væmir við e-m, Úlf. 1.
væminn, adj. nauseous, of taste.
VÆNA, d, [ván; Engl. to ween]: = vænta, to hope for, with gen.; vændi honum enn með því miskunnar ok eilifrar dýrðar, Fms. v. 218: væna e-m e-u, þess bið ek, at þú látir eigi gipta konu frá mér, því væni ek þér, I count on that from thee, Glúm. 358; þá var honum vænt af Augustus öllu Gyðinga-landi, all the Jews-land was promised him by A., Mar.; mun hér mörgum manni saklausum vænt gráti í þessi ferð, many will have cause to weep, Sturl. iii. 233, v.l. 2. to ween, think; í kveld væni ek, at ek heiti Úfeigr, Fms. vii. 31; væni ek ok, at ..., vi. 312. 3. væna e-n e-u, to charge one with a thing, Hom. 109; væna e-n lygi, Nj. 134; tortrygð ok lygi vænd, Sks. 77; ef maðr vænir hana hóri ok kallar hana hóru, N.G.L. i. 70; nema maðr sé vændr konu þeirri, 30; sú er Guðrúnu (acc.) grandi vætti, Gkv. 3. 10; biskup hafði vænt sira Þorsteini, at ..., given Th. to understand (cp. á-væningr), Ann. 1361. 4. impers., vænir mik nú, at ..., Fms. viii. 398. II. reflex., vænask e-s or e-n, to hope for; nú stendr maðr fé sitt í hendi öðrum manni, en hann vænisk heimildar-manni, N.G.L. i. 83; vænisk hann ok engra manna liðveizlu, Sturl. iii. 232. 2. ef maðr vænisk því (boasts of), at hann hafi legit með konu, Gþl. 203; nú vænisk sá maðr því, er drap, at hinum yrði á sýnt þar er eigi varð, Grág. ii. 15; nú vænisk hinn því, at hann hafi drepit hann, 19; venisk eigi góðr maðr því, þó vándr maðr vænisk góðum konum, Skálda (Thorodd).
vænd, f. expectance (Germ. aussicht); ok í þær vændir komit, at þau mundi barn ala, Grág. i. 348; eiga e-t í vændum. to have in expectance.
vændi, [from vándr]; in COMPDS: vændis-fólk, n. people one thinks ill of, bad, wicked people, Fms. xi. 252, v.l. vændis-kona, u, f. a harlot, Fms. vi. 241. vændis-maðr, m. a miscreant; þjóf ok vændis-mann, Fms. ix. 380 (v.l.), Karl. 71, Róm. 184, Þorst. Síðu H. 12.
vængi, n. a cabin on board a ship, Edda (Gl.) i. 584.
VÆNGR, m., pl. vængir; [A.S. winge; Engl. wing; Dan. vinge; the root word is vega] :-- a wing; báða vængi, Grág. ii. 170; breiða vængina út, Al. 21; þessa tvá vængi, 677. 3; enn af hans vængjum kveða vind koma, Vþm. 37; væng;i þeir skóku, Sól. 54; með vængjunum huldi hann landit allt, Fms. viii. 10: the phrase, heyra e-ð undir væng, to hear a thing 'under the wing,' i.e. to hear it by a side-wind, hear it whispered. II. metaph. the wing of a building, D.N. vi. 84; esp. of a church, ii. 412, 439: a side cloth on the altar, einn væng með strík, B.K. 83; vængir fjórir með dæmum, Pm. 122; vængja-hurð, a double door: a nickname, Orkn. COMPDS: væng-brotinn, part. broken-winged, Grett. 91 A. væng-knúi, a, m. the wing joint, Fas. iii. 212. vængja-þytr, m. the soaring of the wings.
væni, n. = vænd, a prospect; þótti honum væni á, at ..., Fms. ix. 475; mikils ílls af væni, Edda 18.
væning, f. a 'weening,' imputation; kvæðit var mjök kveðit, svá at hélt við væningar, of a love-song, Fms. v. 173.
Vænir or Venir, m. Lake Wener, in Sweden, Fas. ii. 4, 6, Hkr. i. 41; á ísi vatns þess er Veni heitir, Edda 82. One is tempted to think that in the verse of Bragi (Edda begin.) the word 'vineyjar' may cover this local name; perh. 'Vaeneris (like mútaris, vartaris, see Gramm. p. xxvii, col. 1, ll. 21-25) víðri valrauf;' the 'wide spoil of the Wener' = the island of Zealand, for the legend can only have applied to Lake Wener, and not to Lake Malar.
vænkask, að, to bid fair, look well, take a good turn; þykkir þeim vænkask um sinn hag. Fas. iii. 174; þykkir honum vænkask umb, Fms. xi. 135; ok vænkask nú mjök, Fs. 25; þótti mér nú ekki v. um, Pr. 412.
væn-leikr (-leiki), m. fairness, beauty; v. ok atgörvi, Fms. xi. 8; fyrir vits sakir ok vænleiks; vænleik ok vitzku, vi. 57; v. ok kurteisi systranna, xi. 106; meirr mun þér getit vænleikr, Fb. i. 581; ágætis menn at vænleik, Ísl. ii. 336; vænleiks-maðr, a fine man. Fms. xi. 78; þá var þeim eintalat um Helgu, ok lofaði hann mjök vænleik hennar, Ísl. ii. 245; af burðar-maðr at vexti ok vænleika, Fb. ii. 136.
væn-liga, adv. hopefully, promisingly; þetta mál sýnisk oss v. sett, Fms. xi. 243; taka v. á e-n, Nj. 178.
væn-ligr, adj. hopeful, promising, fine; v. ok fríðr sýnum, ... son ok var hinn vænligasti, Fms. i. 151; engan vænligri mann, no finer man, Ld. 74; Eindriði kveðsk eigi séð hafa vænligra hest, Fms, vi. 99; enir vænligstu menn, Eg. 124: of things, kvað þat annarr úráð er öðrum þótti vænligt, Fms. iv. 369; vænligt ráð, xi. 34; nærðu þeir hana sem þeim þótti vænligast, vi. 143; felask þar sem okkr þykkir vænligast, Nj. 263; vænligt til sætta, Ísl. ii. 384; þótti þá vænligt uni þeirra vináttu, Fms. ix. 292; skýra þetta mál sem mér þykkir vænligast, Sks. 307.
VÆNN, adj. [ván], promising, likely, to be expected; er vænst at liðnar sé mínar lífs-stundir, Fms. ii. 2; segir ella vera vandræða vænt, 11. 2. bidding fair, likely to succeed; eigi þykki mér þat vænt, þar er faðir þinn fékk eigi heimt, Nj. 31; eigi mundi í annat sinn vænna at fara at jarli, Fms. i. 54; þá mundi vænast at leita atfara við Gunnar, Nj. 107; hvar er oss vænst á brott at komask? Eg. 235; þá er þat vænst at vér görim félagskap, Fms. v. 253; leita sér hjálpar hverr þangat er vænst þykkir, i. 92; mun ek leggja til með þér þat er mér þykkir væust, Nj. 31; þótti þeim um hit vænsta (they were very glad), er þeir sá hann þar kominn, Fms. vi. 211; hér ferr vænt at, here it goes well, Nj. 232. 3. of persons, of qualities, hopeful, promising; Björn þótti vænn til höfðingja, Fms. i. 11; vænn til vits, vii. 279; manna vænstr til vits ok framkvæmðar, ix. 480; þeir eru oss vænstir til landvarnar, er svá er háttað, vi. 144; vænir til skila, Js. 2; er nú leitað hverir vænstir sé um sættir at leita, Ísl. ii. 384. 4. fair to behold, fine, beautiful, Lat. venustus; vænn í andliti, Fms. x. 420; vænn maðr ok liðmannligr, vii. 112; hann var inn vænsti maðr, 224; hón var kvenna vænst ok mest, i. 14, Eg. 2; væn kona ok kurteis, Nj. 1; kvenna vitrust ok vænust, Fms. vi. 119 (vænst, v.l.); Þorgerðr var væn kona, Eg. 598; hver þeirra vænust væri, Bret. 22: of things, fine, kross vænn með líkneskjum, Vm. 54: and so in mod. usage, vænn hestr, væn kýr, vænn sauðr, etc. 5. in mod. usage, fine, good, of moral qualities; hann er vænn maðr, hún er væn kona, a fine woman; hann er allra vænsti maðr, a most excellent man, and the like, whereas the old sense of 'handsome' is well nigh obsolete.
VÆNTA, t, and vætta, the latter form being in old writers the most frequent, and in poets, e.g. in rhymes, vætti and hætta, sætt, hitta, and the like; [Dan. vænte] :-- to expect, hope for, with gen.; báðu hann engrar vináttu vænta, Hkr. ii. 217; væntum vér oss góðra viðtakna, Fms. xi. 282; af þér vættu vér miskunnar, 623. 34; ok vættir þú þaðan fulltings, Blas. 48; ok vættir þangat Pálnatóka, Fms. xi. 20: vætta, opp. to kvíða, vætta fagnaðar en kvíða við harmi, Skálda; vænta at ..., vænti ek, at þér muni vel fara, Nj. 154; vænti ek enn at koma muni betri dagar, Bs. i; dul vættir ok vil, at ..., Skálda; þeir vættu at hann mundi lifna, 623. 36; hón vætti (suspected) at Grímr mundi eptir þeim leita, Landn. 214, v.l.; vætti ek (I fear) at þú fáir ekki ríkit, Hkr. i. 195. 2. impers., væntir mik enn at honum fari vel, Nj. 64; vættir mik, 54; vættir mik at þar komi Halldórr fóstbróðir þinn, ... vættir mik, at menn sé forkunnar margir, Ísl. ii. 322; fár maðr vættir mik at frá því kunni at segja, Edda i. 140. 3. to believe; ekki vænti ek (I think not) at þit séð jafnir menn, Fms. vii. 168. 4. to hope; væntum í hans miskunn, Magn. 502; hverr vænti um aldr í þinni miskunn ok hneykðisk siðan, Th. 25.