This is page 753 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 30 Mar 2019. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

ÞVERRA -- ÞYKKJA. 753

Sighvat; sorg frá ek eigi þyrri, Skáld H. 1. 23; lízt honum nú sem minna hafi þorrit enn í enu fyrra sinni, Edda 32; honum þurru lausa-fé, Ld. 210; þverrandi, opp. to vaxandi, Fms. v. 343; hvárt sem síðan vex eða þverr, Gþl. 260, Sks. 52, 54; Hrappr hafði skaplyndi it sama, en orkan þvarr, þvíat elli sótti á hann, Ld. 54; eigi þverr enn heimskan fyrir þér, Fms. ii. 156; ef fé hans þverr tíu tigum, K.Þ.K. 146, Rb. 132; en er þurru hlaup in mestu, Hkr. iii. 395; ek eldumk, en þverr kraptrinn í vásinu, Orkn. 464; þurru mjök vinsældir Valdimars konungs, Fms. x. 160; óx jafnan styrkr Daviðs en þvarr í hverri máttr ok afli sveitunga Saul, Stj. 498; eigi þrotna ok eigi þverra, 590; af hennar sökum þvarr ófriðr við Kristna menn, Ver. 44. III. impers. with dat., þá þverr göngu hennar, of the sun, Rb. 100; sízt þvarr æfi (dat.) Magnúss, Fms. vi. (in a verse); mætti þverrar, Lil. 58. IV. part., en hlust er þorrin, my ear is dried up, Eg. (in a verse); sigri þorrinn, victory-bereft, Rekst.

þverra, ð, a causal to the preceding, to make to decrease; þverðu þeir þrótt sinn at þriðjungi, Hðm. 16; hann mátti ekki at vinna at þverra ágæti krapta hans, Greg. 79; þverrir þat nökkuð verðleik hans í Guðs augliti, Bs. i. 169; Sighvatr vildi eigi þverra kost sinn norðr þar, Sturl. ii. 65, Lex. Poët. II. part. þverrandi, a diminisber,

þverrir, m. a diminisber, Lex. Poët.; flug-þverrir, men-þ., seim-þ., veg-þ., epithets of a hero, id.

þver-úð, f. (qs. þver-hygð), discord; tekr at görask nokkur þ. meðal N.M., Bs. i. 449; kom til þverúðar með þeim, Grett. 49 new Ed.; fór þá allt í þverúð með þeim, Kb. 114; at yrði ór höggnir allir þverúðar þreskeldir af beggja hendi, Bs. i. 736. 2. disobedience; sýna e-m þrjózku ok þverúð, Fas. ii. 151.

ÞVEST or þvesti, n. [no doubt akin to Ulf. ga-þwastian = to make fast, þwastiþa = GREEK] :-- prop. the fast or firm parts, the lean of the flesh, as opp. to the fat, the lean of a whale's flesh, the flesh underneath the blubber of a whale, opp. to 'rengi' and 'spik;' at af teknu þvesti ok beinum, Vm. 107; þvest-slytti, blubber, Grett. (in a verse); the word is freq. in mod. usage.

ÞVINGA, að, [O.H.G. dwingan; mid.H.G. twinge; Germ. zwingen; Dan. tvinge; þvinga and þungr (q.v.) are, we believe, kindred words] :-- to weigh down, oppress; þvingar móðrinn harði, a grief weighs me down, Skáld H. 7. 9; mig hefir þvingað manna lát, 5. 14; sárliga þvinguð, Mirm. (Ed.) 210. II. reflex., en vér þvingumz á sex dögum ok þrjátigi, Stj. 148; þenna mann þvingaðan mörgum hugrenningum, burdened with many concerns, Th. 2; móðurinnar kvið, svá sem hann er þvingaðr (loaded) ok fullr af burðinum, Stj. 80. This word is rare in old writers, but freq. in mod. usage since the Reformation. The metaph. sense, to compel, has been introduced through the Germ. word.

þvingan, f. a weighing down, hardship, Magn. 502; as opp. to skemtan, Stj. 2; þótti þat þ. at halda svá margar hátíðir, 49; til þvingunar ok ófrelsis, Bs. i. 720; ganga undir nýjar þvinganir, N.G.L. iii. 249.

þvinnill, m. the name of a sea-king (akin to þvengr?), Edda (Gl.); þvinnils dýr = a ship, Kristni S. (in a verse).

þvis, interj. pish! hvis, þvis! af tjöldin, Bs. i. 420.

þvita, u, f. = þveita, a kind of axe, Edda ii. 620.

ÞVITI, a, m. [akin to þveita], a stone, prop. a sling-stone(?); tóku mikinn stein, sá heitir þviti, ok höfðu þann stein fytir festar-hælinn, Edda 20; en þviti heitir hæll er stendr í hválinum, Edda ii. 515; hramm-þ., the 'hand-stone,' i.e. a gem or a bracelet, Höfuðl.: the word is still known as poët., e.g. liggðu þvita hulinn hér, honum einginn bifi! a mod. Icel. epitaph on a dog buried beneath a stone.

ÞVÍ, dat. from þat (q.v.), and as adverb, 'for-thy,' because, see þat C.

því-gi, not therefore, see þat; ok var hann at þvígi (not therefore) varðveittr at eigi gengi hundar á hann, Greg. 24. II. þvígit, qs. því-gi-at, with compar.; þvígit skemri, not the shorter, Orkn. (in a verse); þvígit lengra, Skv. 3. 56; þvígit fleira, Og. 6; þvígit vænni kostr, Fbr. 103 new Ed.

því-líkr, adj. 'such-like,' such; mundi engi eiga þvílíkan hest, Nj. 89; með þvílíkum hætti sem fyrr segir, Hkr. ii. 92; þvílíkum stundum, sem ..., Fms. x. 263; þá er hann þ. sem göngu-menn aðrir, Grág. i. 294; þílíkri líkamsins teiknan, Stj. 59; þvílíkast sem, most like as if, just as if ..., Stj. 354, Barl. 88; annat þvílíkt, Fb. iii. 345.

því-sa, að, dat. = þessu, see þessi; á þvísa tré, Greg. 48; engi stóðsk þvísa fyrr, Bær. 19; á þvísa þingi, Harms. 32; þvísa landi, Íb. 14, Sighvat, Sks. 186; í þvísa ljósi, Grág. i. 28; næst þvísa = þessu næst, Gþl., Clem. 140.

þvottr, see þváttr.

þvæla, d, [þvál], to wash with lather or soap.

þvæla, u, f. a heap of clothes in the wash.

þvætta, t, [Dan. tvætte; an iterative from þvá], to wash; skírðr ok þvættr, Barl. 159. v.l.: in mod. usage mostly vulgar. 2. metaph. to talk wash, gabble; hvað ertu að þvætta.

þvættari, a, m. a babbler, the Bible.

þvætti, n., in úr-þvætti, the slops from wash, refuse.

þvættingr, m. a wash: metaph. gabble, nonsense.

þybbinn, adj. [þúfa], obstinate, dogged.

þykki, n., in sundr-þykki, sam-þ.

þykkildi, n. a lump, thickness.

ÞYKKJA, pres. þykkir, pret. þótti, subj. þætti (i.e. þœtti), part. þótt: a middle form þykkjumk and þóttumk: the form with kk is the true old one, and is always so written in rhymes by old poets (with fékk, hykk, þekkir, etc.): in mod. usage one k has been lost, þykja, þykir, and so often in Editions, but erroneously; the ancients often sounded this word with i, þikkja, þikkir, but y is the older and better form: with neg. suff. þykkir-a, þótti-t, þóttisk-a-þú, Ls. 60; þykkj-at, Hkv. 2. 22; þikkir-a, Fms. vi. 447 (in a verse): [þykkja þótti and þekkja þátti are correlative verbs, one neut. the other transit.; so also Goth. þagkjan þahta = GREEK and þugkjan þauhta = GREEK; A.S. þencan þahte and þincan þuhte; Germ. denken dachte and dünken dünkte; a trace of the neut. sense remains in Engl. methinks, methought.]

A. To be thought, seem: I. to be thought to be, seem to be, be esteemed, valued; ok hann mundi þá þykkja betr gengit hafa, en sitja við eldstó móður sinnar, Fs. 6; muntú þar göfugr þykkja á því landi ok verða kynsæll, Landn. 260; öngir þóttu (were thought) löglegir dómar nema hann væri í, ... hón þótti beztr kostr, Nj. 1; tíðindi þau er mörgum þótti mikil, 123; saka-staði þá er hann þótti á eiga, 166; þótti hvárum-tveggja þær ræður skemtiligar, Eg. 686; öllum þótti þeirra ferð in svívirðiligsta, Nj. 263; bætt vóru vígin sem vert þótti, 88; ek þótta ok þjóðans rekkum hverri hæri, I was thought by them to be, Gkv. 1. 19. II. with dat. it seems to one, one thinks, denoting thought, feeling, sentiment, also resentment, as may be seen from the references, (cp. Germ. mich dünkt; Engl. methinks); mikit þótti spökum mönnum undir því at menn ætti gott saman í útverjum, Ld. 38; Halli þótti Ingjaldr lítt vilja hefja sitt ráð til þroska, id.: vel þykki mér, hvergi þykki mér við hníta, Ísl. ii. 343; þér þótti eigi þess vert at við mik væri um talat, þykki mér þetta ráð eigi svá mikils-háttar, id.; vilda ek, at þér þætti eigi verr, that thou shouldest not think the worse, be displeased, Nj. 17; þótti sinn veg hvárum, they disagreed, Ld. 38; þeir ræddu at Guðrúnu þætti lítið dráp Bolla, they said that G. took little thought of Bolli's death, 246; þótti okkr gott (it seemed good to us) er þeim var ótti at ykkr, Nj. 252; allir menn mæltu at betra þætti hjá Skarphéðni dauðum en þeir ætluðu, 209; Finnr lét sér fjándskap í þykkja við konung, Fms. vi. 294; Gunnari þótti fýsilegt ... þótti þeim sér nú mundu lítið fyrir, Nj. 113; mér þykkir sem málum várum sé komit í únýtt efni, ef ..., 150; þan (tíðendi) megu mér mikil þykkja, ok eigi ólíklig, Fs. 9; vil ek sjá hverr slægr mér þykkir í þér vera, 11; mér þykkir þeir merkiligstir menn, 19; ekki þikki mér þetta sjór, Landn. 251; vel þykkir mér at þú farir brott, 260; eigi þikki mér sem vér munim í þessum dal búnað reisa, Fs. 25; þat þótti honum mest af bregða, 77; líkami Bergþóru þikki mér at líkendum ok þó vel, Nj. 208; nú þykkja þeim eigi tíðir í görandi, K.Þ.K. 154; nú þikkir presti eigi rétt at skírn farit, 14; þikki mér ráð, at þú farir at finna Gizur hvíta, Nj. 77; ek veit at þér þykkir mikit fyrir ferðum, id., Fms. i. 195; undr þótti mér, er bróðir þinn vildi eigt taka af þér þetta starf, Nj. 77; höfðu menn þat fyrir satt at þeim þætti mikit fyrir at skiljask, Ld. 190; hvárt þykkir þér undir því sem mest at vit sém sem vitrastir, Nj. 263; honum þykkir mikit undir at þeim færisk vel, Ísl. ii. 343; hann heilsar þeim ... þat ætlum vér at þér þykki lítið undir um vára heilsan, ... en þat vitum vér at oss þykkir eigi verr at þú værir eigi heil, Fbr. 62; hann segir sér mikit þykkja at láta eignir sínar, Eg. 539; þó þú látir þér einskis þ. vert um dráp Bárðar, 255; hann spurði hvat honum þótti, eða þykkir þér hér eigi gott, Nj. 126; hefir ek nökkut þat gört at þér þykki við mik at, Gísl. 16; allt þat er honum þykkir af við mik, Ó.H. 148; þótti honum mikit at um víg Kjartans, Ld. 226; sem mér þykkir meira fyrir en öðrum mönnum at vega menn, Nj. 85; ek hygg at honum muni nú minnst fyrir þ., Fms. xi. 113; er mér þykkir allítið fyrir at missa, ... þótti þeim sem Egill mundi eigi aptr koma, Eg. 223; þótti honum sér úvænt til undan-kvámu, 406; þeir er höfðu sér traust at mæla sem þótti, to speak as they thought, Fms. i. 22; þat þótti Þorkatli mest af bregða er í vatni skyldi þvásk, Fs. 77: with the notion of vision, dreams, or the like, þótti mér þeir sækja at öllu-megin ... en Hjört þótti mér þeir hafa undir, ... eptir þat þótti mér stökkva vargarnir, Nj. 95; þeim þótti hann vera kátr ok kveða í hauginum, 118; ok þótti honum hann vekja sik, 121; þá þótti mér undarliga við bregða, mér þótti hann þá kalla ..., 211; æpti hann svá mikit óp at mér þótti allt skjálfa í nándir, 212; hón þótti mér þat vel þekkjask, Ísl. ii. 194; ekki þótti henni blómit svá mikit á vera, 14; ok þótti mér ílla sæma ... þótti mér sjá skaði miklu meiri, etc., Ld. 126. 128.

B. Reflex.; the forms þykkjumk and þóttumk, also spelt with mz: I. subject and object being the same person, I myself, he himself, or the like; to seem to oneself, to think oneself, of oneself, with oneself, or the like; hversu mikinn styrk fólkit þykkisk af honum hafa, Edda (pref.) 148; ok þóttumk ek ekki þess verðr frá henni, því at ek þykkjumk þat hafa lýst nökkurum sinnum, at mér hefir ekki hennar úvirðing betri þótt en sjálfs míns, Gísl. 35; svá þykkjumzt ek jafnan gört hafa, Fms. vi. 101; en ek þykkjumk þó mjök neyddr til hafa verit, Nj. 88: to seem to oneself, ok þóttisk-a þú þá Þórr vera, thou didst not seem to thyself to be Thor, daredst not call thyself Thor, Ls. 60; hét Grímr ferðinni þá er hann þættisk búinn, Eg. 108; til hvers þykkjask